خواب در ۲.۵ سالگی تغییر میکند!
یک مطالعه جدید با نشان دادن یک تغییر عمده در هدف خواب در سن دو و نیم سالگی، حقایق جدیدی را در مورد خواب روشن کرده است.
یک تحقیق جدید با تجزیه و تحلیل دادههای دهها مطالعه در مورد خواب، یک تغییر چشمگیر در ماهیت و هدف خواب در نوزادان را شناسایی کرده است که در حدود ۲.۵ سالگی اتفاق میافتد. این کشف نشان میدهد که خواب قبل از اینکه به سرعت در نقش جبران کننده و ترمیمی انجام وظیفه کند، در ابتدا به تشکیل ساختار مغز و رشد عصبی کمک میکند.
این کشف شگفتآور از طریق تجزیه و تحلیل بیش از ۶۰ مطالعه در مورد خواب در انسان و حیوان صورت گرفت. دادهها با ردیابی زمان کل خواب و مدت خواب با حرکت تند چشم(REM) و همچنین تغییرات رشد در مغز و اندازه بدن جمع آوری شد و یک مدل ریاضی برای بررسی ارتباط بین رشد مغز و بدن و تغییرات فاز خواب تولید شد.
خواب همراه با حرکات سریع چشم(Rapid eye movement sleep: REM/REMS) یکی از مراحل خواب در پستانداران است که در آن بدن در حالت خواب عمیق به سر میبرد، ولی واکنش مغز در حالت بیداری است.
نتایج نشان داد کاهش سریع و چشمگیری در خواب REM در انسان در سن دو و نیم سالگی(دقیقا ۲.۴ سالگی) رخ میدهد. تعجب بیشتر این بود که این دادهها در تمام گونههای مورد تجزیه و تحلیل مشابه و نامتناقض بود؛ چه در خوکها و موشها و چه در خرگوشها. وقتی هر حیوانی به میزان رشد خود معادل با دو و نیم سالگی یک انسان میرسد، افت شدیدی در حجم خواب REM مشاهده میشود.
"ون سویج" نویسنده این مطالعه جدید میگوید: من شوکه شدم وقتی دیدم که این تغییرات در مدت زمان کوتاه چقدر بزرگ هستند و این تغییر وقتی که ما خیلی کودک هستیم اتفاق میافتد.
محققان با تعیین کیفیت و کمیت این کاهش در خواب REM پیشنهاد میکنند که نوزادان تازه متولد شده حدود ۵۰ درصد از کل زمان خواب خود را در مرحله REM میگذرانند، اما در سن ۵۰ سالگی، هر فرد ۱۵ درصد از مدت زمان خواب خود را در حالت خواب REM صرف میکند.
این فرضیه هدف از خواب در نوزادان را در درجه اول رشد مغز و ساماندهی مجدد اعصاب عنوان میکند. البته این یک فرضیه بحث برانگیز نیست، چرا که مشخص شده است که بشر در دو سال اول زندگی خود پیشرفتهای عمیقی در رشد ساختاری مغز دارد.
ما همچنین میدانیم که یکی از عملکردهای اصلی خواب در بزرگسالان پاکسازی مغز از زائدههای سمی است که در طول روز در آن جمع میشود و این مکانیسم در درجه اول در هنگام خواب غیر REM و خواب موج آهسته صورت میگیرد. آنچه در این مطالعه بسیار تعجب آور بود این بود که میزان انتقال وابسته به سن از خواب REM به خواب غیر REM بیشتر بود.
محققان در این مطالعه نتیجهگیری کردند: ما نقطه عطف خاصی را در سنی غیرمنتظره یعنی حدود ۲.۵ سالگی یافتیم که نشان دهنده یک تغییر مهم در رشد فیزیولوژیکی یا مغزی است.
این مطالعه برخی سوالات را در مورد ماهیت خواب به ویژه از نظر رشد اولیه مغز ایجاد کرده است. تحقیقات بیشتر باید به طور خاص این ارتباط بین الگوهای موج مغزی خواب و رشد منطقهای مغز را بررسی کند.
در این مرحله مشخص نیست که به عنوان مثال آیا حجم نامنظم خواب REM در نوزادان میتواند مستقیماً با رشد غیرطبیعی مغز ارتباط داشته باشد یا نه. به علاوه، محققان خاطرنشان میکنند که این انتقال فاز خواب در اوایل زندگی ممکن است در زمانهای مختلف در حیواناتی با سطح رشد مغزی بیشتر قبل از تولد رخ دهد.
در هر صورت محققان میگویند، بهترین کار این است که ما نوزادان را در هنگام خواب REM بیدار نکنیم، چرا که در هنگام این خواب کارهای مهمی در مغز آنها در حال انجام است.
"جینا پو" از محققان این مطالعه میگوید: خواب به اندازه غذا مهم است و اینکه خواب خوب چقدر با نیازهای سیستم عصبی ما مطابقت دارد، شگفت انگیز است. از عروس دریایی گرفته تا پرندگان و نهنگها همه می خوابند و در حالی که همه ما میخوابیم، مغز ما در حال استراحت نیست.
این مطالعه جدید در مجله Science Advances منتشر شده است.
منبع: ایسنا
24