شباهت مغز با بیضه در چیست؟

نویسنده مسئول از دانشکده زیست پزشکی دانشگاه Aveiro در پرتغال دکتر Barbara Matos گفت: "مغز و بیضه بالاترین تعداد پروتئینهای مشترک در مقایسه با سایر بافتهای بدن را دارند."

در حالیکه مغز دارای نقش بسیار پیچیده -کنترل بدنمان را دارد، سیگنال‌هایی را از اندام‌های حسی دریافت و تفسیر می‌کند، نیازی به ذکر نیست که تمام فکر و احساس ما را انجام می‌دهد، بیضه‌های انسان فقط دارای دو عمل اصلی تولید اسپرم و هورمونها هستند.

مطالعات قبلی پیشنهاد کرده‌اند که ارتباطاتی بین ناهنجاری جنسی و مغزی و حتی بین هوش و کیفیت مایع منی وجود دارد. البته، چنین ارتباطی به خودی خود معنی‌دار نیست، اما اکنون تیمی از محققان از پرتغال و انگلستان توضیحی برای این حالت یافته اند.

آنها پروتئینهای ۳۳ نوع بافت شامل قلب، روده، سرویکس (دهانه رحم)، تخمدان و جفت مقایسه کردند، و دریافتند که بیضه ها و مغز ۱۳۴۴۲ پروتئین مشترک دارند. این امر با بیان ژن مطالعاتی که نشان دهنده این دو اندام دور از هم تائید می‌شود که بیشترین تعداد ژنها را بین تمام اندام‌ها در بدن دارند.

تیم توضیح می‌دهد، نگاه دقیق‌تر در پروتئینهای مشترک که به‌شدت در این بافت‌ها بیان شده اند نشان داد که این پروتئینها بیشتر در تکوین بافت و ارتباط سلولی درگیر هستند. این پروتئینهای مشترک زمانی که شما شباهتهای غیرمنتظره این دو بافت را بررسی می‌کنید، معنی‌دار می‌شوند.

مغز و بیضه ها هر دو انرژی را برای فرآیندهایی مانند فکر کردن و تولید چندین میلیون اسپرم کوچک در روز مصرف می‌کنند. از طرفی هر دو اندام دارای سلولهای ویژه برای حمایت نورونها در مغز و سلولهای جنسی در بیضه ها به منظور تغذیه و راحتی آنها هستند.

همچنین، علیرغم اینکه سلولهای هدفمند بسیار متفاوتی هستند، نورونها به روش‌های بسیاری شبیه بیضه‌ها هستند. هر دو سلول وظایف مهمی شامل حرکت سلولها از اندام تولید کننده به محیط خارج هستند-فرآیندی که اگزوسیتوز نامیده می‌شود.

این فرآیندی است که سلولهای مغز نوروترانسمیتورها را بین همدیگر عبور می‌دهند.در اسپرم، فرآیند مشابه برای آزادسازی فاکتورهای لقاح مهم استفاده شده است.

در نورونها، اگزوسیتوز همچنین در رشد شاخه‌های کوچک بازوهایی که در مجموع نوریتها (دندریتها و آکسونها) نامیده می‌شود، درگیر هستند، در حالیکه در اسپرم این فرآیند اجازه لقاح اسپرم با تخمک را می‌دهد.

تیم توضیح داد، "این یک موضوع کمتر کشف شده است و باید ارتباط بین این بافت‌ها روشن شود، که می‌تواند به درک ناهنجاریهای عملکردی که روی مغز و بیضه تاثیر بگذارد، کمک کند."

این یافته‌ها سوالات زیادی را بدنبال دارند، واضحترین اینکه چگونه این دو اندام دور از هم این همه شباهت را به اشتراک می‌گذارند؟ محققان گمان می‌کنند آن به این دلیل است که هر دو بافت بشدت تحت تاثیر فرآیند گونه‌زایی قرار دارند.

درست شبیه حیواناتی که میلیونها سال از همدیگر تکامل یافته‌اند و نیمی از جهان دور از یکدیگر تکامل یافته‌اند و می‌توانند صفات یکسانی را ایجاد کنند، بنابراین گروه‌های مختلف بافتی در بدن انسان نیز می‌توانند.

برای مثال، برخلاف بیشتر حیوانات دیگر، کوالاها دارای اثر انگشت‌هایی هستند که بطور حیرت آوری شبیه ماست- با تشکر از فشار انتخاب واضحی که به ما به منظور گرفتن درختان داد (به اجداد پریمات ما)- علیرغم ۷۰ میلیون سال از تکامل بین ما وارد شده است. این فرآیند تکامل همگرا نامیده می‌شود.

در این مورد، محققان فرض می‌کنند فشارهای انتخابی یکسانی در نگه داشتن گونه های مشخص از همدیگر درگیر هستند که ممکن است به هر دو نوع اندام وارد شود، و موجب شود آنها بصورت همگرا تکامل یابند. آنها اشاره کردند به ۶۰ ژن کد کننده پروتئین که منحصر به فرد در انسان هستند، که بیشتر آنها در مغز و بیضه دیده شدند.

تیم نوشت "بالاترین سطح بیان در کورتکس مغز و بیضه پیشنهاد داد که این ژنها ممکن است در فنوتیپ ساختارهایی نقش داشته باشند که منحصر به انسان باشند، مانند انواعی که در بهبود توانایی شناختی نقش دارند."

منبع: فرازتد

4167