درمان توده های سرطانی با کمک نانوذره‌های مغناطیسی
محققان دانشگاه اصفهان با همکاری دانشگاه صنعتی ایلمنا آلمان بر روی نانوذره‌های مغناطیسی مناسب برای کاربردهای پزشکی، تحقیقاتی انجام دادند و نشان دادند که این نانو ذرت مغناطیسی در درمان توده‌هایی سرطانی با روش فراگرمایی مغناطیسی مؤثر هستند.
مرتضی مظفری، دانشیار فیزیک ماده چگال آزمایشگاهی دانشکده فیزیک دانشگاه اصفهان درباره لزوم انجام این طرح، گفت: هدف از انجام این پژوهش، بررسی توان اتلاف ویژه‌ی نانوذرات تهیه شده برای درمان توده‌های سرطانی با روش فراگرمایی مغناطیسی بوده است. در این کار نانوذرات مگنتایت و مگنتایت جانشانی‌شده با روی و ساماریوم به روش هم‌رسوبی ساخته شده است.
وی اضافه کرد: نانو ذرات با اسیدسیتریک و کوپلیمر پلورنیک F۱۲۷ پوشش داده شدند که فروشاره‌های آنها به خوبی در زمان طولانی (چند هفته) پایدار بودند. نانوذرات با وجود اندازه بزرگی که دارند، به خوبی در شاره پراکنده شده و همچنین سه نمونه با غلظت کم از آنها اتلاف بسیار خوبی را از خود نشان دادند.
مظفری با بیان اینکه این فروشاره‌ها می‌توانند برای درمان توده‌های سرطانی به روش فراگرمایی مغناطیسی به کار روند، ادامه داد: این فروشاره‌ها بایستی برای کاربرد بالینی، مراحل دیگری مانند بررسی زهرآگینی (سمّیت) و آزمون روی جانوران را بگذرانند. این نانوذرات را همچنین می‌توان برای دارورسانی هدفمند و بهبودبخشی تصویرسازی MRI و MPI نیز به کار برد.
این دانشیار دانشگاه اصفهان خاطر نشان کرد: نانو ذره‌های مغناطیسی مناسب برای کاربردهای پزشکی، باید افزون بر ویژگی‌های مغناطیسی مناسب، ویژگی‌های بسیار دیگری همانند زیست‌سازگاری بالا، زهرآگین نبودن یا زهرآگینی کم و جذب پروتئینی کم را داشته باشند. افزون بر این، درمان چندگانه، ظرفیت تشخیصی و همچنین کاهش اثرهای جانبی در بیماران اهمیت بسیاری دارد. در کاربردهای پزشکی، نانو ذره‌های ابر پارامغناطیس به دلیل اینکه پس از برداشتن میدان مغناطیسی کاربستی، مغناطش خود را از دست می‌دهند، برتر هستند، زیرا می‌تواند از کلوخه‌ای‌شدن و افزایش احتمال لختگی (آمبولیزاسیون یا شرایط یا فرآیندهایی که در آن یک رگ یا یک اندام با یک لخته‌ی خونی بسته می‌شود) پیشگیری شود.
وی با اشاره به نتایج این طرح، گفت: بر پایه‌ی داده‌های به‌دست آمده از آزمایش‌های گوناگون، با وجود بزرگی اندازه نانوذرات پراکنده‌شده در محلول و برهم‌کنش مغناطیسی بزرگ میان آنها، فروشاره‌ها در یک محیط آبکی (pH ۵.۵) برای مدت طولانی شناور مانده و پایداری خوبی را نشان می‌دهند. پایداری نانوذره‌های مغناطیسی هسته-پوسته، با وجود اندازه‌ی بزرگ و برهم‌کنش قوی مغناطیسی از برتری‌های این کار بوده است.
مظفری با اشاره به ویژگی‌های نوآورانه این پژوهش گفت: جانشانی یون ساماریوم در نانوذرات اکسید آهن برای کاربردهای فراگرمایی که نسبت به جانشانی یون‌های خاکی کمیاب، کمتر انجام شده است، پوشش‌دهی آنها با اسید سیتریک و پلورونیک F۱۲۷ که زیست‌سازگار و معمولاً برای کاربردهای پزشکی بسیار مناسب هستند و پایداری بسیار خوب فروشاره‌ی نانوذرات با وجود اندازه‌ی بزرگی که دارند، از ویژگی‌های این تحقیق است.
به نقل از ستاد نانو، این طرح یکی از بروندادهای رساله دکترای دکتر سارا شاتوتی است که با همکاری مرتضی مظفری، دانشیار فیزیک ماده چگال آزمایشگاهی دانشکده فیزیک دانشگاه اصفهان و پژوهشگرانی از دانشگاه‌های فرایبورگ و دانشگاه صنعتی ایلمنا آلمان است که در مقاله‌ای با عنوان Heat dissipation in Sm۳+ and Zn۲+ co -substituted magnetitenanoparticles coated with citric acid and pluronic F۱۲۷ for hyperthermia application و در مجله Scientific Reports به چاپ رسیده است.
