این خانم انسان نیست/ ورود هوش مصنوعی به عالم سیاست/ یک موجود مجازی سخنگوی وزارت امور خارجه اوکراین می شود
هوش مصنوعی با سرعتی احتمالا جلوتر از تصورات اغلب ما در حال رشد و نفوذ به بخش‌های مختلف است. شاید خلق یک کارمند توسط هوش مصنوعی، آن هم در بدنه دولت یک کشور، اتفاقی نبود که حالا آمادگی شنیدن آن را داشته باشیم؛ اما واقعیت این است که روز چهارشنبه هفته گذشته دولت اوکراین چنین خبری را به‌طور رسمی اعلام کرد.
به این ترتیب نخستین سخنگوی وزارت خارجه زاده هوش مصنوعی در جهان، روز چهارشنبه نخستین اظهارات رسمی خود را از جانب وزارت امور خارجه دولت اوکراین ایراد کرد. وزارت امور خارجه این کشور هم اعلام کرد که این وزارتخانه برای نخستین بار در تاریخ از یک سخنگوی مجازی برای اعلان دیدگاه‌ها و مسائل مورد نظر خود استفاده میکند که البته هنوز این اظهارات توسط کارمندان انسانی نوشته می‌شوند.
الگوبرداری از ظاهر یک خواننده
«ویکتوریا شی» (Victoria Shi) در یک سخنرانی که از شبکه‌های اجتماعی پخش می‌شد، در حالی که در مقابل پرچم کشور اوکراین ایستاده بود، با کت و شلوار مشکی و سنجاقی از پرچم این کشور بر یقه ظاهر شد و خودش را به عنوان یک انسان دیجیتالی معرفی کرد. او درست شبیه یک انسان واقعی زمانی که صحبت می‌کرد، بدن، سر و دستانش را حرکت می‌داد. در این ویدئوی مقدماتی، ویکتوریا شی سرش را حرکت می‌دهد و با دستانش اشاره میکند و توضیح می‌دهد که اطلاعات عملیاتی و تایید شده کنسولی را در وب‌سایت رسمی وزارتخانه و کانال‌های رسانه‌های اجتماعی با مردم به اشتراک می‌گذارد. او همچنین قرار است خبرنگاران را از تلاش‌های کنسولی برای حفاظت از حقوق و منافع شهروندان اوکراینی در خارج از کشور مطلع کند و اطلاعاتی را در مورد موقعیت‌های اضطراری و سایر اخبار فوری و مهم ارائه خواهد کرد.
خالقان و توسعه‌دهندگان ویکتوریا شی، تیمی به نام «گیم چنجر» (Game Changers) هستند که محتوای آموزشی مبتنی بر واقعیت مجازی را هم برای افزایش آگاهی مردم درباره جنگ در اوکراین تولید کرده‌اند. نام این سخنگوی مجازی وزارت خارجه بر اساس ترکیب واژه پیروزی(victory) و عبارت هوش مصنوعی در زبان اوکراینی(shtuchniy intelekt) انتخاب شده است. ظاهر و صدای ویکتوریا شی هم از یک شخص واقعی الگوبرداری شده است. الگوی واقعی سخنگوی مجازی وزارت خارجه اوکراین، «روزالی نومبر»، خواننده و اینفلوئنسر بوده است که به دلیل حضور در نسخه اوکراینی برنامه رئالیتی شو (به نام The Bachelor)، در این کشور به‌طور گسترده شناخته می‌شود.
روزالی نومبر متولد شهر دونتسک در شرق اوکراین است که در حال حاضر در کنترل روسیه قرار دارد و موافقت کرد که فیلم‌برداری و دیجیتالی شدن او برای این پروژه حرفه‌ای انجام شود. این وزارتخانه اعلام کرد که روزالی نومبر به صورت رایگان در این طرح مشارکت کرده است. حساب کاربری او در اینستاگرام ۵۴ هزار دنبال‌کننده دارد و از همین طریق با مخاطبانش درباره کلیشه‌های مربوط به اوکراینی‌هایی با نژاد مخلوط و آنهایی صحبت میکند که به عنوان یک روس‌زبان بزرگ شده‌اند. نومبر با انتشار پستی درباره این موضوع در حساب اینستاگرام خود نوشت: «خوشحالم که نمونه اولیه نخستین نماینده دولتی دیجیتال شدم. نادیده گرفتن سایر اقوام ساکن اوکراین، کافی است. از پیروی از سنت‌های قدیمی میهن‌پرستی متعصبانه دست‌بردارید.»
بخشی از یک استراتژی تکنولوژیک گسترده‌تر
بخش ارتباط با رسانه‌های وزارت خارجه اوکراین اعلام کرد که بیانیه قرائت شده توسط ویکتوریا شی، از سوی هوش مصنوعی نوشته نشده و همچنان این اظهارات را کارمندان انسانی این وزارتخانه می‌نویسند و تایید می‌کنند. دیمیترو کولبا، وزیر امور خارجه اوکراین، درباره سخنگوی جدید وزارتخانه متبوعش گفت: «تنها برای خلق تصویر این سخنگوی مجازی از هوش مصنوعی کمک گرفته‌ایم و ویکتوریا شی در واقع جهش و پیشرفت تکنولوژیک است که تا کنون هیچ بخش دیپلماتیکی در جهان نمونه آن را ایجاد نکرده. دیپلمات‌های واقعی می‌توانند موثرتر باشند و بر انجام سایر وظایف در کمک به شهروندان تمرکز کنند.» وزیر خارجه اوکراین تاکید کرده است که دلیل اصلی خلق سخنگوی مجازی برای این وزارتخانه، صرفه‌جویی در زمان و نیروهای دیپلماتیک، به خصوص در زمان جنگ بوده است. اکنون بیش از دو سال از حمله روسیه به اوکراین می‌گذرد و روسیه به مبارزه با تیپ‌های رزمی ضعیف اوکراین ادامه می‌دهد و ایالات‌متحده هم بارها روسیه را به استفاده از سلاح‌های شیمیایی علیه نیروهای اوکراین متهم کرده است.
در جهانی مملو از اطلاعات غلط و جعل‌های عمیق، وزارت امور خارجه اوکراین تاکید کرد که اقداماتی را برای اطمینان از مشروعیت اظهارات سخنگوی زاده هوش مصنوعی خود انجام داده است. این وزارتخانه اعلام کرد که ویکتوریا شی و روزالی نومبر، دو فرد کاملا متفاوت هستند و تنها شکل ظاهری شبیه به یکدیگر دارند و همچنین این سخنگوی مجازی تنها قرار است موضوعات و بیانیه‌های رسمی را ارائه کند. وزارت خارجه اوکراین برای جلوگیری از تقلب و جعل عمیق، تمام بیانیه‌ها و اظهارات را همراه با یک کد کیو آر (QR code) مرتبط با نسخه متنی آنها در وب‌سایت این وزارتخانه ارائه می‌دهد. این وزارتخانه در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: «هر ویدئوی اصلی این سخنگوی مجازی دارای یک کد QR است که به نسخه متنی همان بیانیه و اظهارات در وب‌سایت رسمی وزارت امور خارجه منتهی می‌شود. در صورت فقدان چنین کدی یا انتقال به هر وب‌سایت دیگری، آن ویدئو معتبر تلقی نخواهد شد.» طبق اعلام وزارت امور خارجه اوکراین، ویکتوریا شی درباره خدمات کنسولی هم که در حال حاضر موضوع حساس و جنجالی است، اظهارنظر خواهد کرد. در هفته گذشته اوکراین ارائه این خدمات را برای مردان در سن اعزام به جنگ که در خارج از کشور زندگی می‌کنند، به حالت تعلیق درآورد و انجام مراحل اداری برای آنها را منوط به بازگشت‌شان به کشور خود کرده است. در حالی که این روزها مدل‌ها و اینفلوئنسرهای زاده هوش مصنوعی به‌طور فزاینده‌ای به صورت آنلاین و در شبکه‌های اجتماعی ظاهر می‌شوند و برخی حتی حقوق‌های قابل‌توجهی هم دریافت می‌کنند، وزارت خارجه اوکراین سخنگوی هوش مصنوعی خود را نخستین نمونه در این زمینه می‌داند و مدعی است که ویکتوریا شی بخشی از یک استراتژی گسترده‌تر برای گنجاندن تکنولوژی‌هایی از جمله هوش مصنوعی، در تلاش‌ها و اقدامات دیپلماتیک خود است. وزارت امور خارجه اوکراین تاکید کرده است که این سخنگوی مجازی، جایگزین سخنگوی اصلی این وزارتخانه نخواهد شد.
اوله نیکولنکو، سخنگوی سابق وزارت خارجه اوکراین، در اوایل سال جاری به پایان دوره کاری خود رسید و اکنون سرکنسول اوکراین در تورنتو است. این وزارتخانه اعلام کرد که جایگزین اوله نیکولنکو قبلا انتخاب شده است و در حال حاضر تحت بررسی‌های امنیتی قرار دارد و سایر مراحل برای دریافت تاییدیه را طی میکند.
قحط النسا شما اینجوریه ؟ ولی ما خانمی داریم که جای همه مدیران را پر میکند و نیازی به هوش مصنوعی نداریم