افزایش طول عمر و رزق و روزی با «صله رحم»
اسلام برای افزایش رزق و روزی، طول عمر و بردن ثواب مضاعف به مسلمانان آن را توصیه کرده و در قرآن، احادیث و روایات به کرار بر آن تاکید دارد.
«صله رحم» و به یاد داشتن نزدیکان و برقراری ارتباط با آن‌ها یکی از راه‌های مهم ابراز محبت، مهروزی و نوع دوستی به حساب میآید. با توجه به اهمیت و کارکرد مهمی که این واجب الهی در زندگی فردی و اجتماعی به دنبال دارد برای تقویت و گسترش فرهنگ نوعدوستی و صله رحم سزاوار است با شناسایی و برطرف کردن آسیب‌های پیشروی آن‌ها موجبات بهره مندی از برکات این واجب دینی را فراهم کنیم.
در مذمت و نکوهش قطع ارتباط با خویشاوندان و شومی آن همین بس که در روایتی از امام باقر (ع) نقل شده: «مبادا با کسی که قاطع رحم است رفاقت کنی؛ زیرا من او را در سه موضع از قرآن یافتم که به او لعن شده است».
خداوند عز و جل می‌فرماید (۲۳ سوره محمد): پس (ای منافقان) آیا امید بستید که، چون (از خدا) برگشتید (یا سرپرست مردم شدید) در (روی) زمین فساد کنید و خویشاوندی‌های خود را از هم بگسلید. (۲۴) آنهایند آن کسانی که خدا لعنتشان کرده است و آن‌ها را از گوش و چشم هایشان کور کرده است» و فرموده است (۲۴ سوره رعد): «آن کسانی که بشکنند پیمان خدا را پس از بستن آن و ببرند از آنچه خدا فرمان داده که پیوست باشد و فساد کنند در زمین، آنانند که لعنت از آن آنهاست و بدخانمانی» و در سوره مبارکه بقره فرموده است (۲۷): «آن کسانی که بشکنند عهد و پیمان خدا را پس از بستن آن و ببرند آنچه را خدا فرمان داده که پیوست شود و فساد کنند در زمین هم آنانند زیان کاران».
در ادامه احادیثی از ائمه اطهار (ع) در وصف ثواب صله رحم؛
* قال رسول الله (ص): انَّ أعجَل الخیرِ ثواباً صلهُ الرَّحم. «الکافی، ج ۲، ص ۱۶۰»؛ پاداش صله رحم، سریعترین پاداش کار خیری است که به انسان میرسد.
* قال الامام علی (ع): ما آمَنَ باللهِ مَنْ قَطِعَ رحِمَهُ. «غررالحکم، ص ۴۰۷، ح ۹۳۲۷»؛ کسی که با خویشاوندان خود قطع رابطه کند، به خدا ایمان نیاورده است.
* قال الامام علی (ع): انَّ صلهَ الارحام لَمِن موجباتِ الاِسلام اِنَّ اللهَ سبحانَه أمَر بِإکرامِها «غررالحکم، ص ۴۰۶، ح ۹۲۹۰»؛ همانا صله رحم از واجبات دین اسلام است و خداوند سبحان نسبت به اکرام ارحام و خویشان امر فرموده است.
* حضرت علی (ع) فرمودند: أنه تعالی یَصل مَن وصلِها و یَقطَعُ مَن قَطَعها و یَکرَم مَن أکرَمَها «غرر الحکم، ص ۴۰۶، ح ۹۲۹۰»؛ همانا خداوند متعال به کسی که صلهرحم کند، توجه و عنایت میکند و کسی که با خویشاوندان خود قطع رابطه کند، خداوند توجه خویش را از او سلب میکند.
* قال الامام علی (ع): من أفضَلِ المُرُوّهِ صلَهُ الرّحم. «غررالحکم، ص ۴۰۶، ح ۹۲۹۹»؛ صله رحم، از برترین جوانمردی هاست.
* قال الامام علی بن الحسین (ع): ما مِنْ خُطْوَهٍ أحبُّ الی اللهِ من خُطْوَتین: خُطْوَهٌ یُسَرُّ بِها صفَّا فی سبیلِ الله تعالی وَ خُطوَهٌ الی ذی رَحم قاطعٍ. «بحار الانوار، ج ۷۴، ص ۸۷»؛ دو گام نزد خداوند، محبوبترین گام هاست؛ گامی در راه خدا برای تحقق لشکر اسلام (برای جهاد) و گامی به سوی خویشاوندی که با انسان قطع رابطه کرده است.
* قال رسول الله (ص): اَلصّدَقَهُ بِعَشرَهٍ و القَرضُ بثَمانیهَ عَشَرَ و صلَهُ الرَّحم بأربعهٍ و عِشْرین وَ صلهُ الِاخوان بِعِشْرینِ. «بحار الانوار، ج ۷۴، ص ۳۱» رسول خدا فرمودند: پاداش صدقه در راه خدا، ده برابر است و قرض دادن، هیجده برابر و پاداش صله و پیوند با خویشاوندان، بیست و چهار برابر و پیوند با برادران دینی، بیست برابر است.
* قال رسول الله (ص): مَنْ مَشی الی ذی قرابهٍ بنفسِهِ و مالِهِ لیَصِلَ رَحِمَه أعطاهُ الله عزّ و جلّ اجرَ مِأه شهیدٍ. «وسائل الشیعه، ج ۶، ص ۲۸۶»؛ کسی که با جان و مالش در پی صلهرحم بر آید، خداوند متعال اجر صد شهید را به او عطا میکند.
* قال الامام علی (ع): صِلوُا أرحامَکُم و لو بالتّسلیمِ. «الکافی، ج ۲، ص ۱۵۵»؛ با بستگان و خویشان صله رحم کنید، هر چند با سلام کردن باشد.
* قال الامام الصادق (ع): … أفضَلُ ما توصَلُ بِهِ الرَّحِم کفُّ الأذی عَنْها. «الکافی، ج ۲، ص ۱۵۱»؛ برترین چیزی که با آن صله ارحام انجام میگیرد، خودداری از آزار و اذیّت آنان است.
* قال الامام الصادق (ع): صِلَهُ الارحام تُحسِّنُ الخُلقَ و تُسَمِّحُ الکَفَّ و تُطَیِّبُ النَّفسَ و تَزیدُ فی الرّزقِ و تُنسئُ فی الأجلِ. «الکافی، ج ۲، ص ۱۵۸»؛ صله ارحام، اخلاق را نیکو، دست را با سخاوت، دل و جان را پاک و روزی را زیاد میکند و مرگ را به تأخیر میاندازد.
* قال الامام الصادق (ع): اِنَّ صلهَ الرَّحم و البرّ لیُهَوِّنانِ الحسابَ و یَعصِمانِ من الذُّنوبِ. «بحار الانوار، ج ۷۴، ص ۱۳۱»؛ صله رحم و نیکی کردن، حساب رسی را آسان می‌کنند و انسان را از گناه باز می‌دارند.
* قال الامام الباقر (ع): صِلَهُ الارحام تُزَکّیِ الاعمال و تَدفَعُ البلْوی. «الکافی، ج ۲، ص ۱۵۲»؛ صله ارحام، اعمال را پاک و بلا‌ها را دور می‌سازد.
* قال رسول الله (ص): اُوصِیَ الشّاهِدَ مِنْ اُمَّتی و الغائِبَ مِنهُم و مَن فی اصلابِ الرجالِ و أرحامِ النّساءِ الی یوم القیامَهِ أن یَصِلَ الرَّحم …. «الکافی، ج ۲، ص ۱۵۸»؛ سفارش می‌کنم حاضران و غائبان از امتم را و کسانی را که در پشت پدران و در رحم مادران خویش هستد تا روز قیامت صلهرحم کنند گر چه به فاصله یک سال راه باشد؛ زیرا صلهرحم جزو دین است.
* قال الامام الرّضا (ع): یَکونُ الرّجل یَصِلُ رَحِمَهُ فیکونُ قَد بَقِیَ من عمرِهِ ثلاثُ سنین فَیُصَیِّرُها اللهُ ثَلاثینَ سَنَهً …. «الکافی، ج ۲، ص ۱۵۰»؛ چه بسا مردی که سه سال از عمرش بیش نمانده، ولی صله رحم به جا آورد و خدا به خاطر این کار، عمرش را به سی سال افزایش دهد و خدا آنچه را می‌خواهد انجام می‌دهد.
* قال رسول الله (ص): مَن ضَمِنَ لی واحِدهً ضمِنتُ لَهُ اربعهً یَصِلُ رَحمَه فَیُحِبُّهُ اللهُ تعالی و یُوَسِّعُ علیهِ رِزْقَهُ …. «بحار الانوار، ج ۷۴، ص ۹۲»؛ هر کس برای من، انجام دادن یک کار را تضمین کند، من چهار چیز را برای او تضمین می‌کنم: صله رحم کند تا خداوند او را دوست بدارد و روزیش را وسیع نماید، عمرش را زیاد و او را در بهشت جای دهد.
* قال الامام علی (ع): صلهُ الرّحم تُوجِبُ المُحبَّه و تکبِتُ العدوّ. «غررالحکم، ص ۴۶، ح ۹۳۰۹»؛ صله رحم باعث ایجاد محبت (در بین خویشاوندان) و خوار و حقیر شدن دشمنان می‌شود.
* امام علی (ع): اِنّ الرّحم اذا تَماسَتْ تَعاطَفَتْ. غررالحکم، ص ۴۰۶، ح ۹۳۰۱»؛ خویشاوندان اگر با یکدیگر تماس و ارتباط برقرار کنند، نسبت به یکدیگر مهربان و با عطوفت می‌شوند.
* قال الامام علی (ع): صلهُ الرَّحم تُدِرُّ النِّعمَ و تَدفَعُ النِّقَم. «غررالحکم، ص ۴۰۶، ح ۹۳۰۵»؛ صله رحم نعمت‌ها را بر شما سرازیر میکند و گرفتاری‌ها را دور می‌سازد.
* قال الامام الصادق (ع): صلهُ الرّحم و حسنُ الجوارِ یعمُرانِ الدّیارَ و یزیدانِ فی الاعمارِ.
«بحار الانوار، ج ۷۴، ص ۱۲۰»؛ صله رحم و خوش رفتاری با همسایه، شهر‌ها را آباد و بر عمر‌ها می‌افزاید.
* قال الامام علی (ع): فی صلهِ الرَّحِمِ حراسَهُ النِّعم. «غررالحکم، ص ۴۰۶، ح ۹۳۱۴»؛ صله رحم، باعث پاسداری (و حفظ) نعمت‌ها است.
احادیث و روایات فراوانی در وصف و بزرگی و ارزش صله رحم در دین مبین اسلام بیان شده که در این مجال امکان بیان همه آن‌ها نبود.
منبع: باشگاه خبرنگاران
1980
