علت بوی پا و راهکارهایی برای رفع آن
نوعی باکتری به نام «بِرِوی باکتریا» نیز باعث ایجاد بوی بد پا میشود. این نوع باکتریها پوست مرده پای ما را میخورند و گازی تولید میکنند که بوی ترش خاصی دارد.
وقتی به پاها فکر میکنید ممکن است اولین کلمهای که به ذهنتان خطور کند "بو" باشد. چرا پاهای برخی افراد بویی ندارد، اما پاهای برخی دیگر به قدری بوی تند دارند که تقریبا میتوانند شما را از پا درآورند؟!
به نقل از کانورسیشن، بیایید بررسی کنیم که چه چیزی باعث بوی بد پا میشود، چه کاری میتوانید در مورد آن انجام دهید و چه زمانی باید به دنبال مشاورهای حرفهای در این باره باشید.
عرق پا میتواند منجر به بروز بوی بد پا شود
پاها ممکن است در هوای گرم عرق کنند به خصوص اگر کفش یا چکمه بسته بپوشیم و عرق آن تبخیر نشود. اضطراب و استرس عاطفی نیز به دلیل ترشح هورمونهای استرس مانند آدرنالین باعث افزایش فعالیت غدد عرق میشود و باعث تعریق دست و پا میشود.
عرق پا شایع است، اما برخی از افراد دچار عرق بیش از حد به نام "هیپرهیدروزیس" هستند. این بسیار ناراحت کننده است و میتواند منجر به بی نظمی اجتماعی، کاهش اعتماد به نفس و سلامت روانی ضعیف شود.
با این وجود، عرق معمولا به خودی خود بویی ندارد. باکتریهایی که با عرق کردن پا از آن تغذیه میکنند باعث ایجاد بوی بد میشوند.
باکتری و عرق
در انسان حدود ۱۰۰۰ گونه باکتری روی پوست زندگی میکند. باکتریها در محیطهای مرطوب مانند زیر بغل، کشاله ران و همچنین در بین انگشتان پا رشد میکنند. باکتریهایی که روی پوست ما زندگی میکنند عمدتا بی ضرر هستند (و برخی حتی برای ما مفید میباشند). با این وجود، بر اثر تعامل با عرق نیز میتوانند باعث ایجاد بوی بد شوند.
بوی بد پا با انواع مختلفی از باکتریها مرتبط است. زمانی که این باکتریها قندها و چربیهای موجود در عرق را میخورند مواد شیمیایی با بوی مضر تولید میکنند.
رایجترین ترکیبات شیمیایی مرتبط با بوی بد پا عبارت اند از:
"ایزووالریک اسید" که بوی پنیری و عرق پا دارد.
"اسید پروپیونیک" که بوی ترش میدهد.
نوعی باکتری به نام "بِرِوی باکتریا" نیز باعث ایجاد بوی بد پا میشود. این نوع باکتریها پوست مرده پای ما را میخورند و گازی تولید میکنند که بوی ترش خاصی دارد. پنیر سازان اغلب این باکتری را به سطح پنیر اضافه میکنند تا بافت و طعم آن ایجاد شود. این موضوع توضیح میدهد که چرا بسیاری از پنیرها بوی پا میدهند و پاها بوی پنیر میدهند!
"بارت نولز" زیست شناس در سال ۲۰۰۶ میلادی جایزه "ایگ نوبل" (برای دستاوردهای علمی غیرمعمول) را دریافت کرد، زیرا نشان داد که نوعی پشه معروف به دلیل انتقال مالاریا نسبت به پنیر لیمبرگر و بوی پای انسان ترجیح یکسانی دارد.
چه چیز دیگری میتواند باعث بوی بد پا شود؟
بوی پا با جورابها و کفشهایی که اجازه نمیدهند عرق از پوست تبخیر شود بدتر میشود. هنگامی که عرق نمیتواند از پوست تبخیر شود دما و رطوبت نسبی در داخل کفش بالا میرود به خصوص در کفشهایی مانند چکمههای کار. باکتریها محیط گرم و مرطوب را ترجیح میدهند.
عفونت باکتریایی پوست به نام "کراتولیز حفره دار" نیز ممکن است باعث بوی بد پا شود. معمولا کف پاها و بین انگشتان پا را تحت تاثیر قرار میدهد و پوست را سفید و خیس میکند اغلب با خوشههایی از دهانههای کوچک سوراخ شده یا "گودال".
این گودالها بر اثر هضم باکتریهای پوست و تولید ترکیبات گوگردی ایجاد میشوند. این بیماری در مردان شایعتر از زنان است و با عرق کردن پا، بهداشت ضعیف پا، دیابت و نقص ایمنی همراه است. کراتولیز حفره دار به درمان با عوامل ضد عفونی کننده و آنتی بیوتیکهای موضعی پاسخ میدهد.
بوی پا همچنین میتواند ناشی از عفونت قارچی پوست باشد که اغلب به آن پای ورزشکار گفته میشود که متخصص پا قادر به تشخیص آن است. میتوان آن را با کرم یا لوسیون ضد قارچ درمان کرد.
برای مدیریت تعریق و بدبو شدن پاها چه کاری میتوانید انجام دهید؟
اولین نکتهای که باید در صورت داشتن پاهای بدبو به آن توجه کنید بهداشت پا و کفش است.
مهم است که پاهای خود را با صابون بشویید از جمله بین انگشتان پا. خشک کردن کامل پاها پس از حمام کردن نیز برای جلوگیری از تجمع عرق و باکتری مهم است. ایده آل است که کفشهای خود را جایگزین کنید.
کفشهای مرطوب مکان مناسبی برای رشد باکتریها و ایجاد آن مواد شیمیایی بدبو هستند. شستن و خشک کردن منظم هر چیزی که روی پاهای تان میپوشید باکتریها و عرق را از بین میبرد.
بامبو اثر ضد میکروبی طبیعی دارد (به این معنی که ممکن است توانایی کند کردن رشد باکتریها یا کپکها را داشته باشد) و جورابهای ساخته شده از این فیبر ممکن است مفید باشند، اما مشخص نیست که آیا مزایای آن به لباسهای ساخته شده از بامبو نیز قابل تعمیم است یا خیر. نظرات متناقضی در مورد بهترین مواد برای کفش و جوراب برای بهبود بوی بد پا وجود دارد. بنابراین، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
درمان عرق پا و بد بو
اگر حتی با رعایت بهداشت خوب پا و توجه به کفش نیز پاهای شما سرسختانه عرق کرده و بدبو میشود ممکن است لازم باشد گزینههای دیگری را در نظر بگیرید.
اکثر درمانهای موجود برای بوی بدن تولید عرق را هدف قرار میدهند:
یک ضد تعریق قوی حاوی "هگزا هیدرات آلومینیوم کلرید" که میتوانید آن را بدون نسخه از داروخانه خریداری کنید را به طور مستقیم روی پاهای خود قرار دهید.
"یونتوفورزیس" روشی است که در کلینیکهای تخصصی برای کاهش تعریق در دستها و پاها ارائه میشود. جریان الکتریکی ملایمی از پوست آغشته به آب عبور میکند. نتیجه یک بررسی نشان داد که حدود ۷۵ تا ۸۰ درصد از شرکت کنندگان پس از گذشت ۲۰ روز از این درمان تعریق پاهای شان کاهش یافت.
درمان از طریق "بوتاکس" در کاهش تعریق پا بسیار موثر است. بوتاکس با مسدود کردن اعصاب فعال کننده غدد عرق عمل میکند. با این وجود، تزریق در کف پای شما میتواند بسیار ناراحت کننده باشد.
یک کرم موضعی حاوی مقدار کمی "گلیکوپیرونیوم بروماید" نیز میتواند به کنترل تعریق بیش از حد کمک کند.