بایدها و نبایدهای تغذیه ماه اول بارداری
بارداری یک دوره بسیار مهم و اساسی از زندگی زنان است که تغذیه در آن پررنگ ترین و اصلی ترین نقش را دارد. در این مطلب کوتاه به بایدها و نبایدهای تغذیه ماه اول بارداری می پردازیم.
در این دوران بدن مادر و جنین به میزان بسیار زیادی از مواد غذایی مختلف نیاز دارد و باید این مواد غذایی را در یک فرآیند درست و سالم دریافت کند تا همه چیز طبق روال پیش رفته و تا زمان تولد کودک، از ضعیف شدن بدن مادر جلوگیری شده و رشد جنین نیز به صورت کامل انجام شود.
غذاهای مناسب و مفید برای ماه اول بارداری
ماه اول بارداری به دلیل شکل گیری کلی جنین، بسیار اهمیت دارد و لازم است که تغذیه در این ماه با حساسیت بیشتری دنبال شود. در ادامه لیستی از مواد غذایی مناسب و مقوی برای استفاده در ماه اول بارداری ارائه می شود.
گوشت
پروتئین نقش بسیار مهمی در رشد جنین دارد. بنابراین در ماه اول بارداری که زمان شکل گیری کلی جنین است، بدن مادر به پروتئین زیادی نیاز دارد. گوشت حاوی مقدار بسیار زیادی از پروتئین به همراه ویتامین ب، روی و آهن است که همگی آنها در رشد جنین تاثیر بسیار بالایی دارند. توجه داشته باشید که گوشت نپخته در دوران بارداری برای مادر و نوزاد مضر است و لازم است که گوشت حتماً کامل پخته شود.
میوه
میوه ها عامل اصلی تامین ویتامین های مورد نیاز بدن هستند. لازم است که در دوران بارداری مخصوصاً در ماه اول بارداری، از میوه هایی مثل انار، موز، لیمو، آووکادو، توت فرنگی و سیب به مقدار بالا مصرف کنید تا ویتامین ها، آنتی اکسیدان ها و مواد معدنی مورد نیاز برای رشد جنین را تامین کنید.
سبزیجات
سبزیجات دارای مقدار بالایی از فیبر هستند. فیبر برای تامین کربوهیدرات مورد نیاز بدن یک منبع عالی است و میتواند شما را از پرخوری های ناشی از ماه اول بارداری دور کند. در نتیجه با مصرف سبزیجات اضافه وزن کمتری در دوران بارداری خود خواهید داشت و به دلیل وجود انواع مواد مغذی در سبزیجاتی مثل کلم پیچ، کدو تنبل، گوجه فرنگی، بادمجان و … رشد کودک سریعتر انجام شده و در نهایت سلامت مادر و نوزاد حفظ خواهد شد.
غلات کامل
غلاتی مثل گندم سیاه، نان گندم، ماکارونی، بلغور و جو دوسر، منبع غنی برای دریافت موادی مثل آهن، منیزیوم و سلنیوم هستند. تمامی این مواد برای رشد کودک ضروری هستند و لازم است که حتماً از مواد غذایی دارای آهن استفاده کنید تا خونسازی بیشتری در بدن خود داشته باشید. توجه داشته باشید که هر چه خون سازی بیشتر و سریع تر در بدن شما صورت بگیرد، انتقال مواد غذایی به جنین و در نتیجه رشد او نیز، با سرعت بیشتری همراه خواهد بود.
لبنیات
محصولات لبنی دارای منبع غنی از پروتئین، کلسیم، ویتامین d، چربی های سالم و اسید فولیک هستند. کلسیم مورد نیاز برای ساخت اسکلت و استخوانهای جنین، با مصرف لبنیات تامین می شود. بنابراین لازم است که حتماً مصرف ماست، پنیر و شیر را در در رژیم غذایی خود بگنجانید و مطمئن شوید که روزانه این مواد غذایی را وارد بدن خود می کنید.
توجه داشته باشید؛ در صورتی که کلسیم مورد نیاز برای ساخت اسکلت جنین، از طریق مصرف مواد غذایی توسط مادر تامین نشود، این میزان کلسیم از استخوانهای بدن مادر تامین می گردد و همین باعث پوکی استخوان و ضعیف شدن اسکلت مادر خواهد شد.
غذاهای دارای فولات
فولات یا اسید فولیک ماده ای است که معمولاً اغلب افراد از آن اطلاع چندانی ندارند اما وجود آن در رژیم غذایی مادر بسیار ضروری است. فولات نقش حیاتی در رشد لوله عصبی کودک دارد. لوله عصبی بعدها به نخاع و مغز تبدیل می شود. بنابراین لازم است که حتماً از مواد غذایی دارای اسید فولیک در ماه اول بارداری استفاده کنید تا جنین سریعاً شروع به ساخت لوله های عصبی و شکل گیری سیستم عصبی کند.
مواد غذایی دارای فولات شامل سبزیجات سبز، آووکادو، نخود، لوبیا، مرکبات، اسفناج و کلم بروکلی هستند.
آجیل و دانه های روغنی
در ماه اول بارداری می توانید برای دریافت مواد غذایی مثل ویتامین ها، چربی های سالم، پروتئین ها، فیبر رژیمی و مواد معدنی مورد نیاز بدن خود از از آجیل بهره ببرید. گردو، بادام و آجیل های دیگر دارای منبع غنی از انواع مواد غذایی مغذی هستند که هم هضم آسانی دارند و هم عموما باعث افزایش وزن نمی شوند. بنابراین یک انتخاب عالی برای دریافت مواد مغذی مورد نیاز در دوران بارداری می باشند.
غذاهای مضر و نامناسب برای ماه اول بارداری
در ماه اول بارداری، باید حساسیت بسیار زیادی نسبت به شیوه تغذیه خود داشته باشید و از غذاهای نامناسب و مضر دوری کنید تا بتوانید فرآیند بارداری را به صورت درست و طبیعی آغاز کنید تا یک زایمان به موقع و سالم را تجربه کنید. در اینجا به برخی از مواد غذایی ناسالم برای ماه اول بارداری اشاره می کنیم.
غذا های فرآوری شده و کنسروی
در ماه اول بارداری باید تا حد امکان از مصرف مواد غذایی کنسروی و آماده مثل آب میوه ها و نوشیدنیهای دارای مواد نگهدارنده خودداری کنید. مواد غذایی کنسروی برای یک انسان عادی ضرر چندانی ندارد اما در دوران بارداری که بدن حساس تر است، ممکن است از رشد مناسب جنین جلوگیری کرده و بدن مادر را ضعیف کنند.
غذاهای دریایی
اغلب غذاهای دریایی دارای سطح بالایی از جیوه هستند که مصرف آنها باعث ایجاد آسیب های مغزی برای جنین شده و از رشد مناسب او جلوگیری می کند. بنابراین تا حد امکان لازم است که از مصرف مواد غذایی دریایی در ماه های اول بارداری جلوگیری کنید.
مواد غذایی دارای کافئین
کافئین به صورت مستقیم روی سیستم عصبی تاثیر می گذارد و باعث حالاتی مثل بی خوابی و اضطراب می شود که در دوران بارداری بسیار مضر هستند و امکان سقط جنین را بالا می برند. بنابراین لازم است که در ماه های اول بارداری و حتی الامکان در تمام دوران بارداری از مصرف مواد کافئین دار خودداری کند.
نوشیدنی های الکلی
الکل به صورت کلی برای بدن مضر است اما در هنگام بارداری زیان آن به طرز قابل توجهی بالا میرود. مصرف مشروبات الکلی در در دوران بارداری باعث میشود که نوزاد دارای نقص های جدی مادرزادی باشد. حتی امکان زایمان زودرس و غیر طبیعی نیز با مصرف نوشیدنی های الکلی بالا می رود.
همانطور که در ابتدای مطلب اشاره شد، ماه اول بارداری از تمامی ماه های دیگر اهمیت بیشتری دارد چرا که در آن فرایند ساخته شدن بدن جنین آغاز می گردد و هر کاری که شما می کنید و هر چیزی که وارد بدن خود می کنید، به طور مستقیم روی رشد جنین تاثیر خواهد گذاشت. در ماه اول بارداری تغییرات هورمونی با شدت بیشتری رخ می دهند و همین باعث می شود که نوسانات مختلفی از لحاظ احساسات تجربه کنید. داشتن تغذیه سالم به شما کمک میکند که از شدت تغییرات هورمونی خود بکاهید و بهتر بتوانید با تغییرات ایجاد شده در بدن خود کنار بیایید.
در ماه اول بارداری، بدن مادر به طرز فوق العاده ای به انرژی بیشتری نسبت به دوران پیش از بارداری نیاز پیدا میکند. به همین خاطر ممکن است که دچار پرخوری و در نتیجه اضافه وزن می شود. برای جلوگیری از این مشکل، توصیه میکنیم که تا حد امکان به جای سه وعده غذایی، وعده های غذایی متعدد در طول روز داشته باشید و در هر یک از وعده های غذایی، مواد مغذی مختلف را وارد بدن خود کنید و از مصرف غذاهای تکراری خودداری نمایید.