برای پیشگیری و کنترل دیابت نوع ۲ چه بخوریم؟
تعداد افراد مبتلا به این بیماری در دهههای اخیر به شدت افزایش یافته اند. خبر خوب آن است که در اکثر موارد میتوان با یک سبک زندگی مناسب که در آن غذا نقش کلیدی را ایفا میکند این بیماری را مهار و کنترل کرد.
دیابت نوع ۲ یک اختلال متابولیک است که در ابتدا با مقاومت به انسولین مشخص میشود و به سمت کاهش ترشح انسولین پیش میرود. علیرغم تمام پیشرفتهای علمی در تشخیص و درمان آن بیماری شیوع دیابت نوع دو در ۶۰ سال گذشته به طور چشمگیری افزایش یافته است. باید در نظر داشت که درست مانند سرطان یا بیماریهای قلبی - عروقی دیابت نوع ۲ یک بیماری غیر واگیردار است. اگرچه استعداد ژنتیکی خاصی در آغاز آن بیماری تاثیر دارد حقیقت آن است که یک سبک زندگی ضعیف، عدم فعالیت بدنی و رژیم غذایی ناسالم میتواند به طور قابل توجهی در شدت و ضعف آن تاثیرگذار باشد. رژیم غذایی میتواند هم تاثیر مثبت و هم منفی بر بیماری دیابت داشته باشد.
به نقل از ال پائیس، مشخصات غذایی که افراد مبتلا به دیابت باید رعایت کنند صرفا آن چیزی است که با الگوی تغذیه سالم مرتبط میباشد حتی اگر این الگو چندان خاص نباشد. زمانی که از یک فرد دیابتی این پرسش مطرح میشود که چگونه باید غذا بخورد پاسخ باید قاطعانه و بدون نیاز به توضیح بیشتر باشد: خوب. نیازی به تنظیم درشت مغذیها نیست. افراد مبتلا به دیابت صرفا باید خوب غذا بخورند.
این الگوی غذایی دقیقا همان الگوی پیشنهادی برای پیشگیری از بیماری دیابت است. میتوان گفت که باید مانند افراد دیابتی غذا بخورید تا از ابتلا به دیابت پیشگیری کنید.
توصیههای تغذیه درمانی انجمن دیابت امریکا اشاره میکند که هیچ سطح قطعیای از شواهدی وجود ندارد که نشان دهنده مصرف ایدهآل کربوهیدراتها، پروتئینها و چربیها در بیماران مبتلا به دیابت باشد. دستورالعملهای تغذیه مبتنی بر شواهد دیابت بریتانیا برای پیشگیری و مدیریت دیابت اشاره میکند که در آن بیماری آن چه بیش از مقدار درشت مغذیها اهمیت دارد صرفنظر از منبع آن کل انرژی دریافتی است.
در پایان راهنماهای رژیم درمانی برای بیماریهای غیر واگیر مختلف از جمله سرطان و دیابت تقریبا رویکردهای یکسانی را ارائه میکنند.
زندگی روزمره با دیابت نوع ۲
بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ میتوانند کارهای زیادی در زندگی روزمره خود انجام دهند. رعایت توصیههایی که میتواند پیش آگاهی این بیماری را بهبود بخشد بسیار مهم هستند. در این باره این نکات را مدنظر قرار دهید:
تا حد امکان از محصولات فوق فرآوری شده خودداری کنید و در عوض از گزینههای طبیعی استفاده نمایید یعنی غذای تازه و در صورت امکان غذاهای فصلی. یک استراتژی خوب خرید در بازار است. اگر باید به سوپرمارکت میروید به دنبال محصولاتی باشید که در بازار نیز پیدا میکنید.
محصولاتی که ادعا میکنند مخصوص بیماران دیابتی تولید شده اند معمولا گزینه خوبی نیستند. وجود آن محصولات بیشتر پاسخی برای نیازهای تجاری و بازاریابی هستند تا نگرانی برای سلامت افراد.
در هر وعده غذایی که در طول روز میخورید حداقل یک غذای گیاهی را بگنجانید. از وعده غذایی صبحانه تا شام میوه ها، سبزیجات و سبزیها باید یک وجه مشترک باشند. میتوانید آنها را به روشهای بی شماری از خام گرفته یا با هر دستوری که به ذهن تان میرسد تهیه کنید.
حبوبات دوستان بسیار خوبی برای افراد مبتلا به دیابت هستند. از گنجاندن حبوبات در هر چیزی که میخواهید تردید نکنید. آن مواد غذایی میتوانند سه یا چهار بار در هفته در وعدههای غذایی اصلی شما وجود داشته باشند.
هنگامی که میخواهید مواد غذایی حاوی غلات مانند برنج، ماکارونی یا نان را انتخاب کنید سعی کنید انواع غلات کامل را انتخاب نمایید.
خوردن گوشت برای بیماران مبتلا به دیابت قدغن نیست، اما این بیماران باید به فکر کاهش میزان مصرف آن باشند. همیشه میتوانید به منابع دیگر پروتئین مانند تخم مرغ یا آجیل (طبیعی یا بو داده بدون افزودنی) متوسل شوید.
ماهی نیز گزینهای عالی برای گنجاندن منبع سالم پروتئین و چربیهای سالم در رژیم غذایی شماست. در مورد لبنیات مشکل معمولا مربوط به چیزهایی است که همراه آن هستند (کوکی ها، غلات صبحانه و مانند آن). بنابراین، شیر با قهوه، چای و مقدار کمی ماست طبیعی ساده و پنیر تهیه شده با شیر، مایه پنیر و کمی نمک گزینههای خوبی هستند.
ورزش
انسانها برای فعال بودن به دنیا میآیند بنابراین هر استراتژیای که انتخاب کنید ترجیحا روزانه و ثابت را در آن بگنجانید، زیرا مزایایی را به همراه خواهد داشت. همه مشاغل یا مسئولیتهای خانوادگی لزوما وقت کافی را برای افراد به منظور باشگاه رفتن روزانه در اختیارشان قرار نمیدهند، اما تا آنجا که میتوانید راهی برای تحرک داشتن پیدا کنید.
اگر این بیماری مزمن فروکش کند چه میشود؟
تقریبا ۲۵ سال پیش جامعه علمی به موضوع جالبی پی برد: برخی از بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ دیگر معیارهای تشخیصی این بیماری را از خود نشان نمیدادند. اولین نشانهای که نشان میدهد دیابت نوع ۲ کاملا قابل برگشت است جراحی چاقی بود. نتیجه یک مطالعه نشان داد که سطح گلوکز خون در افراد چاق مبتلا به دیابت نوع ۲ که تحت این عمل جراحی قرار گرفتند نرمال شد و تا ده سال پس از آن تقریبا ۹۰ درصد آنان مبتلا به دیابت نبودند. سپس تایید شد که جراحی چاقی دلیل آن معجزه نبوده اگرچه به مثابه سازوکاری عمل کرده بود که آن بیماران را به سوی تغذیه سالمتر سوق داد.
نتیجه مطالعه دیگری با عنوان "دیابت نوع ۲؛ علت شناسی و برگشت پذیری" نشان داد که در برخی موارد و بدون جراحی از هر نوع میتوان با مدیریت نسبتا سخت گیرانه رژیم غذایی و فعالیت بدنی به همان هدف دست یافت. به نظر میرسد زمان و تحقیقات جدید این رویکرد جدید را مورد تایید قرار میدهد: دیابت نوع ۲ در بسیاری از بیماران در واقع میتواند معکوس شود. علاوه بر این، حتی اگر بهبودی کامل حاصل نشود همان رویکرد نسبت به رژیم غذایی و فعالیت بدنی تا حد زیادی پیش آگاهی و کیفیت زندگی بیماران را بهبود میبخشد.