ابوالحسن دیبا؛ از واردات ماشین‌آلات آسفالت سازی تا وقف بیمارستان

ابوالحسن دیبا با لقب ثقه‌الدوله، فرزند فضل‌الله خان وکیل‌الملک و ملک تاج خانم نجم السلطنه، و برادر ناتنی محمد مصدق دولتمرد و نخست‌وزیر ایران بود و با فرح دیبا هم نسبت فامیلی داشت.

پس از کودتا در سال ۱۲۹۹، وی کار دولتی را رها کرد، زمین‌های خود را فروخت و به تجارت خصوصی مشغول شد، و شرکت دیبا و بیات را تأسیس کرد. نام این شرکت بعداً به ابوالحسن دیبا تغییر یافت. او نوآور و آینده نگر بود و همیشه در پی آوردن مدرنیته به ایران بود. در این تلاش، فعالیت‌های زیر قابل ذکر است:

1. وی اولین کامیون‌های لیلاند را به ایران وارد کرد (۱۲۹۹)، به جای قاطر و کاروان شتر برای حمل و نقل جاده ای مورد استفاده قرار گرفت.
2. وی ماشین آلات کشاورزی (تراکتور، دروگر) را جایگزین استفاده از گاو نر کرد.
3. یک بخش ساخت و ساز عمران تأسیس شد تا توسعه راه‌آهن، پل‌ها، ساختمان‌ها و جاده‌ها را انجام دهد. به همین منظور اولین ماشین آلات آسفالت سازی با این شرکت وارد شد که اولین جاده‌های آسفالته در ایران را با آن ساخت.
4. خودرو وارد کرد.
5. او اولین کسی بود که با یک کامپیوتر الکترونیکی دیجیتال در سال ۱۹۵۷ ، روشهای مکانیزه حسابداری را به ایران آورد.
6. پس از جنگ جهانی دوم، اولین آسانسورها (آسانسورهای مسافری) در ساختمانهای اول ۴ طبقه نصب شدند و بعداً کارخانه ای تأسیس شد که تقریباً تمام نیازهای ایران را تولید می‌کرد.
7. وی اولین هتل را با استانداردهای مدرن غربی آغاز کرد (هتل پارک، تهران، ۱۹۴۰). علاوه بر این، او اولین مدرسه محلی آموزش هتل‌ها را که با مربیان خارجی کار می‌کردند، شروع کرد.
8. او با راه اندازی اولین تلفن مرکزی تهران، تلفن مدرن را راه اندازی کرد.

در اواخر عمرش و پس از وقوع انقلاب، وی مجبور به تبعید شد. این شوک به حدی بود که وی دو سال آخر زندگی خود را در بیمارستان سپری کرد و در ۲۷ فروردین ۱۳۶۱ در لوزان سوئیس درگذشت.

توضیحات بیشتر را در این ویدئو ببینید.