جزئیات اولین سند ازدواج در ایران باستان / زن و مرد ایرانی چه حقوقی داشتند؟ / جریمه‌ای که مرد بابت آوردن کنیز، باید به زن می‌داد

در دل تاریخ ایران، اسناد و قباله‌هایی پنهان شده‌اند که داستان ازدواج ایرانیان باستان را به ما می‌گویند. یکی از این اسناد، سند ازدواجی است که در کوه مغ کشف شد و به خوبی گویای تمدن ایرانیان کهن و برابری حقوق زن و مرد در ایران شرقی باستان است.

جزئیات اولین سند ازدواج در ایران باستان / زن و مرد ایرانی چه حقوقی داشتند؟ / جریمه‌ای که مرد بابت آوردن کنیز، باید به زن می‌داد

با ما همراه باشید تا با هم سراغ این اسناد برویم و ببینیم ایرانیان در دوران باستان چگونه زندگی زوجین را شکل می‌دادند.

سند ازدواج ایرانیان باستان: یک نگاه به تاریخ

در دل تاریخ ایران، اسناد و قباله‌هایی یافت می‌شوند که داستان ازدواج ایرانیان باستان را به ما می‌گویند. این اسناد نه تنها یک سند حقوقی بودند، بلکه نمادی از تعهدات و شرایط ازدواج در آن دوره بودند. در این مقاله، با ما همراه شوید تا به سراغ اسناد ازدواج ایرانیان باستان برویم و ببینیم چگونه این اسناد، زندگی زوجین را شکل می‌دادند.

محتوا و ساختار اسناد

در اسناد ازدواج ایرانیان باستان، تعهدات پسر به دختر از جمله مهریه ذکر می‌شد. مهریه در متون پهلوی «گُهریگ» نامیده می‌شد. این اسناد شامل تأیید و امضای شهود بود که به عنوان گواهینامه‌ای برای صحت و مشروعیت ازدواج عمل می‌کردند. اسناد با دعاهای مختلف آغاز می‌شدند و با دعاهای خیراندیشانه برای زوجین ختم می‌شدند.

در این اسناد، معمولاً نام و نام خانوادگی زوجین، نام پدر و مادر آنها، و همچنین شرایط و تعهدات طرفین ذکر می‌شد. این اسناد نه تنها یک سند حقوقی بودند، بلکه نمادی از تعهدات اخلاقی و معنوی زوجین نیز بودند.

انواع ازدواج در ایران باستان

در ایران باستان، انواع مختلفی از ازدواج وجود داشت. «پادشاه زن» به حالتی گفته می‌شد که دختری پس از رسیدن به سن بلوغ با موافقت پدر و مادر خود با پسری ازدواج می‌کرد. این نوع ازدواج کامل‌ترین حقوق زناشویی را برای زن به همراه داشت. در این نوع ازدواج، زن حق داشت که در تصمیم‌گیری‌های خانواده مشارکت داشته باشد و از حقوق کامل زناشویی برخوردار باشد.

photo_2025-03-31_20-21-30

انواع دیگر پیوند زناشویی مانند «چاکر زن، ایوک زن، ستر زن، خودسر زن» نیز وجود داشتند که هر یک شرایط و حقوق خاص خود را داشتند. برای مثال، «چاکر زن» به زنی گفته می‌شد که به عنوان خدمتکار در خانه شوهرش زندگی می‌کرد و حقوق کمتری داشت. در مقابل، «ایوک زن» به زنی گفته می‌شد که به عنوان همسر اصلی شناخته می‌شد و از حقوق کامل زناشویی برخوردار بود.

مراسم عقد و عروسی

در دوران باستان، مراسم عقد معمولاً با حضور روحانیان زرتشتی و خانواده‌ها انجام می‌شد. یکی از ویژگی‌های مهم این مراسم، برگزاری آن در حضور آتش‌کده‌ها یا مکان‌های مقدس بود. آتش در فرهنگ ایرانی باستان نماد پاکیزگی و تقدس بود و مراسم ازدواج در کنار آتش صورت می‌گرفت تا این پاکیزگی و تابش نور آتش بر زندگی زوجین تأثیر بگذارد.

3

مراسم عقد و عروسی در ایران باستان با آداب و رسومی خاص برگزار می‌شد. در مراسم عقد، سفره‌ای به نام «سفره گواه» وجود داشت که شامل نمادهای مختلف مانند کتاب اوستا، قند سبز، شال سبز، تخم مرغ، انار شیرین و آویشن بود. این نمادها به برکت و شادکامی زوجین اشاره داشتند.

عروس و داماد لباس‌های سبز می‌پوشیدند و در پشت سر داماد، برادر یا یک فرد صمیمی با او می‌ایستاد و سینی حاوی نمادهای مختلف را در دست می‌گرفت. مراسم عقد با دعاهای خاصی آغاز می‌شد و با دعاهای خیراندیشانه برای زوجین ختم می‌شد.

سند ازدواج کشف شده در کوه مغ

در کوه مغ، مجموعه‌ای از اسناد پنهان شده بود که پس از هزار و دویست سال کشف شد. از میان این متون، طولانی‌ترین سند، یک سند ازدواج است که به خوبی گویای تمدن ایرانیان کهن و نوع روابط میان زن و مرد در ایران شرقی باستان است.

این سند به تاریخ دهمین سال سلطنت شاه ترخون، در ماه مسواویچ (دی‌ماه)، تنظیم شده است. در این سند، اوتکین ملقب به نیدن، دختری به نام دغدغونچه ملقب به چته را که تحت قیمومیت چیر فرزند وخزنک پادشاه نوکت بود، خواستگاری کرد و او را به زنی گرفت. چیر، این زن تحت قیمومیت خود را بر اساس قانون و با شرایط زیر به عقد او درآورد:

اوتکین باید چته را همچون همسری محبوب و محترم داشته باشد. او باید به او خوراک و پوشاک و تزئینات بدهد و او را با احترام و محبت در خانه خود به عنوان همسری با حقوق کامل نگهداری نماید. چته نیز باید اوتکین را همچون شوهر محبوب و محترم بدارد و مواظب رفاه و سعادت او باشد.

در این سند، شرایطی برای حفظ آزادی و برابری حقوق زن و مرد ذکر شده است. اگر اوتکین کنیز یا خانم دیگری را بدون رضایت چته به خانه بیاورد، باید به چته سی درهم دینار سالم و خالص بپردازد. اگر چته تصمیم بگیرد که دیگر همسر اوتکین نباشد، می‌تواند او را ترک کند و اموال خصوصی خود را با خود ببرد.

این سند نشان می‌دهد که در ایران باستان، زن و مرد از حقوق برابر برخوردار بودند و آزادی انتخاب و جدایی نیز داشتند. این اسناد نه تنها یک سند حقوقی بودند، بلکه نمادی از تعهدات اخلاقی و معنوی زوجین نیز بودند.

تأثیر اسناد ازدواج بر زندگی زوجین

اسناد ازدواج ایرانیان باستان نه تنها یک سند حقوقی بودند، بلکه تأثیر زیادی بر زندگی زوجین داشتند. این اسناد به زوجین کمک می‌کردند تا تعهدات خود را به یکدیگر مشخص کنند و از حقوق خود آگاه باشند.

در ایران باستان، ازدواج نه تنها یک پیمان حقوقی بود، بلکه یک پیمان معنوی و فرهنگی نیز بود. اسناد ازدواج به زوجین کمک می‌کردند تا به یکدیگر متعهد باشند و در طول زندگی مشترک، از یکدیگر حمایت کنند.

داستان اسناد ازدواج ایرانیان باستان، داستانی از تعهد و عشق است. این اسناد نه تنها یک سند حقوقی بودند، بلکه نمادی از فرهنگ و سنت‌های ایرانی در دوره‌های مختلف تاریخی هستند. امروزه نیز، این اسناد به ما می‌آموزند که چگونه ازدواج در ایران باستان نه تنها یک پیمان حقوقی بود، بلکه یک پیمان معنوی و فرهنگی نیز بود.

با مطالعه این اسناد، می‌توانیم به عمق فرهنگ و تاریخ ایران پی ببریم و ببینیم چگونه سنت‌ها و آداب ایرانی در طول زمان شکل گرفته‌اند. این اسناد نه تنها برای تاریخ‌دانان، بلکه برای همه کسانی که به تاریخ و فرهنگ ایران علاقه دارند، جذاب و آموزنده هستند.

 

منبع: خبر فوری
شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 19
  • چای دبش باغ ازگل کیهان و زمین دماوند
    14

    چه اتفاقی در تاریخ کهن ایران باستان رخ داد که فرهنگ کهن ایرانیان تبدیل ب فرهنگ عربی شده؟؟ آیا می توان ب فرهنگ غنی خود برگردیم؟؟؟ یا ب اجبار با فرهنگ اعراب ملخ خور ادامه

    نظرات شما -
    • ناشناس
      21

      همون فرهنگ کهن خوب بود که چندتا چاکرزن و ایوک زن و سترزن و خودسرزن با حقوق متفاوت می‌گرفتند جرات نداشتید چیزی بگید، نه فرهنگ عرب که همه نوع حقوق برابر بهتون داده شده، پررو شدید، چاکره زن.

    • ناشناس
      3

      از پیامبره که اینجا خوک نمی خورند که در لجن زندگی می کنه و قدیم. می خوردند

    • ناشناس
      9

      از آب و هوای آلبانی بگو برامون !
      اسم سازمانیت چیه ؟!

    • الط لود ود
      1

      ایرانیان غنی ترین فرهنگ و تمدن را در دنیا داشته و دارند لعنت به ملخ خور سوسمار خور

    • بهنام
      3

      ما آریایی هستیم
      عرب نمی‌پرستیم
      فقط فرهنگ غرب می‌پرستیم .

    • ناشناس
      0

      در عرب ما کنیز داریم. کدوم حقوق برابر در عرب. دختر نصف ارث می بره حق دیه اش کمتره. زن بعنوان شاهد هم نصف به حساب میاد و دهها مورد دیگه

  • ناشناس
    2

    ممنونم از سایت وزین و مردمی خبر فوری...که بخشی از تاریخ پر افتخار این سر زمین کهن را منتشر کردید....پاینده باشید...آن وقت ضد ایرانیان و ضد تمدن ایرانی،هی بدگویی،ایران باستان را می گویند و اینطور وانمود می کنند که ما هیچ چیز نداشتم،و هر چه داریم از اعراب و اسلام است که نوعی بی انصافی و جفا در حق ایران و ایرانی است...به هر صورت شاید،ملت ایران چیز های خوبی از اعراب هم بر گرفته باشند،همانطوری که اعراب تمدن و کشور داری و حقوق بشر را از ایرانیان،یاد گرفتند...

    نظرات شما -
    • ناشناس
      8

      خیلی چرت می گی...متن قرآن و احادیث عربی
      بسیار سخته که کلام بشر نیست که تو بخوای بکی رشدد بشر در علوم دست ساز بوده.. .وگرنه الانش در اخلاق همه جوامع به انحطاط می روندد.الان هم مشاوران قرص شاد گند اخلاق آت . را داریم می بینیم جز روان روان کردن و افزایش طلاق چیزی ندارند و هزار سال اینطور نبود ..ندانسته همینطور حرف میزنی
      .امامان از سوی خدا هستند .احادیث متن معجزه دارند .
      فقط سه کلمه رفتار پندار گفتار می گفتید دیگه ...قرآن با متن عربی وزین بسیار سخته که تو بخوای یاد بدی ..
      .اروپا تازه تازه عین حدیث اخلاقی راجع هزار. سال قبل را کپی می زنند که امسال کشف کردم!!!!!!!!و اینجا هم حرف آنها بلغور می کنند ..احادیث اشراف خیلی بیشتر به موضوعات دارند ..
      ۸۰۸

  • کمبوجیه
    14

    تحریف کردید در ایران عهد ساسانی رسم تعدد زوجات شایع بود و میان زنان و همچنین فرزندان آنها تبعیض قائل می‌شدند. یک تا چند زن، زنان ممتاز (پادشاه زن) خوانده می‌شدند و مزایای قانونی کمتری داشتند. به‌نحوی که فرزندان ”چاکرزن“ اگر از جنس ذکور بودند در خانه پدر به فرزندی پذیرفته می‌شدند و اگر دختر بودند به فرزندی قبول نمی‌شدند. اما اسلام همه این رسوم و عادات را منسوخ کرد و اجازه نداد تا برای یک زن یا فرزندان او امتیازات قانونی کمتری قائل گردند

  • ناشناس
    4

    کلا محرمیت و غیره را پیامبران به بشریت باد داده بودند و پیامبرانی مانند حضرت یونس ..اما احادیث کاملترین اصول اخلاقیه و نهج الیلاغه و ..که بقیه لال آند و. در. غرب عین آن کپی می زنند

  • ناشناس
    5

    آتشکده ها تعطیل شده درآمد شأن در نمیاد میسوزند.

  • ناشناس
    2

    اون کنیزها دیگه زن نبودند ؟اگر حقوق مساوی وجود داشت چرا زنان رو دسته بندی می کردند

  • ناشناس
    2

    البته اینترنت هم سرچ کنید.چه کسی مهریه ابداع کرد ۱۶۰۰ سال قبل میلاد مسیح بوده که مربوط پیامبران قبل زرتشته و چیزی نبوده که اول اینجا بیاید

  • علی
    3

    یعنی نویسنده و این همه ادم نظر دادند متوجه نشدند تمامی اون کلمات ترکی هستند و یک رسم ازدواج ترکی بوده اویک همان خانه است، اوتکین اسم مردانه مانند آتش، داغدا غنچه اسم زنانه غنچه ای در کوه

    نظرات شما -
    • ناشناس
      0

      به رودی از شر اعراب خلاص میشیم

  • ناشناس
    0

    خبر فوری منبع این مطالب رو هم میگفتی !
    مطمئنی از هوش مصنوعی درنیومده !
    در طول تاریخ چیزی به اسم خیانت مرد داشتیم ؟!

    نظرات شما -
    • ناشناس
      1

      احسنت دقیقا زدی به هدف . چیدمان واژه ها برای جعل موضوعی تاریخی خیلی سخت نیست اما مطالبه سند برای اثبات مدعا دست جاعل را رو می‌کنه .
      کجای نوشته بالا سند ارائه شده؟!
      از نوشته بالا میتوان به سطح معلومات خواندگان سطور خبر فوری پی برد .
      نوشته بالا هیچ‌گونه ارزش تاریخی ندارد نه تنها سندی ارائه نمی‌دهد بلکه عده ای جو گیر بی سواد بر مبنای جعلیات کامنت های نژادپرستانه می نویسند و فقر آثار نوشتاری دوره پیش از اسلام را نه به دلیل عدم داشتن خط مشخص بلکه طغیان کسانی میپندارند که الف بای فارسی را به آنان هدیه کردند.
      حقارت از این بیشتر که با همان خطی که اعراب به ایرانیان آموختند ناسزا نثارشان میکنیم و تمدن جاودان بر مبنای وحی را میراث مشتی عرب صحرا گرد وحشی مینامیم گویی باور نداریم خداوند یکتا با زبان عربی سخن گفته نه به این دلیل که زبان رسا و کاملی است بلکه فرهنگ اسلام بنیان سست و باطل سلاطین را بر هم زد .

  • م د
    2

    بعضیا فقط بلدن خودشونو تحقیر کنن الان اگه ما با اون قانونا بودیم خوب بود همسران متفاوت با امتیازهای عجیب وغریب اسلام که نه هیچ دینی بزور نمیشه به عموم مردم تحمیل کرد واگرنه مغولان به ایران حمل کردن چرا ایرانی از اونا دین نپزیرفت مغولاهم مسلمون شدن منطقی باشین اسلا مال عرباست خوب مسیحیت بودا یهود چه ربطی به ایران داره یا ازاین طرف بوم میفتین یاازاون طرف پشت بوم