۱۶ خاصیت شگفت انگیز از مجموعه خواص دانه چیا
از خواص دانه چیا میتوان به حفظ سلامتی پوست و بدن، درمان یبوست، کنترل قند خون، کاهش وزن و تنظیم چربی خون اشاره کرد. همچنین فسفر، کلسیم و منیزیم موجود در این دانه به استحکام استخوانها و دندانها کمک میکند.
دانه چیا، دانه ای خوراکی از خانواده نعناعیان است. این دانهها بدون طعم هستند و شما میتوانید آنها را به نوشیدنی، فرنی، ماست، برنج و یا غذاهای پختنی اضافه کنید. همچنین این دانهها برای غلظت بخشیدن به سسها مورد استفاده قرار میگیرند. دانه چیا منبع غنی از ویتامین، مواد معدنی و اسیدهای چرب امگا ۳ است که برای اهداف دارویی نیز مورد استفاده قرار میگیرد. در این مقاله به بررسی خواص دانه چیا و فواید آن برای سلامتی بدن و برخی از عوارض جانبی مصرف آن میپردازیم.
دانههای چیا غنی از مواد معدنی و آنتی اکسیدانها هستند که علاوه بر حفظ سلامت بدن برای درمان برخی از بیماریها مفید هستند. برخی از خواص دانه چیا عبارتند از:
۱) کنترل و کاهش وزن
اگر شما به دنبال کاهش وزن هستید، یکی از اولین گزینههایی که میتوانید در نظر بگیرید خوردن دانههای چیاست. برای استفاده از این دانهها برای لاغری دو قاشق غذا خوری دانه چیا را در یک لیوان آب حل کنید، چند دقیقه صبر کنید و قبل از جذب شدن آب توسط دانه ها، این نوشیدنی را بنوشید. فیبر موجود در دانهها کمک میکند تا برای مدت طولانیتر احساس سیری کنید. همچنین این دانهها در معده با جذب آب بزرگ میشوند و اشتهای شما را کاهش میدهند، این کاهش اشتها در نهایت منجر به کاهش وزن و کوچک شدن شکم میشود
۲) منبع غنی از اسیدهای چرب امگا- ۳
دانههای چیا همانند تخم کتان غنی از اسیدهای چرب امگا ۳ هستند. امگا ۳ موجود در این دانهها به کاهش التهاب، پایین آوردن کلسترول و بالا رفتن عملکرد شناختی کمک میکند.
۳) پیشگیری و درمان یبوست
یکی از خواص دانه چیا کمک به پیشگیری از یبوست است. فیبر موجود در این دانهها به هضم غذا کمک میکند. همچنین دانههای چیا در تماس با آب حالت ژل مانند پیدا میکند و باعث افزایش حجم مدفوع و افزایش تحرک روده میشوند و به درمان یبوست کمک میکنند.
۴) تنظیم میزان قند خون
توانایی این دانهها برای کاهش سرعت هضم به پیشگیری از دیابت کمک میکند. پوشش ژلاتینی دانههای چیا از نوسانات ناگهانی قند خون پیشگیری میکند و سطح فشار خون را تنظیم میکند. یکی از دلایلی دیگر مفید بودن این دانهها برای افراد دیابتی وجود اسیدهای چرب امگا ۳ است که برای درمان دیابت مفید هستند.
۵) پیشگیری از سرطان
یکی دیگر از خواص دانه چیا پیشگیری از سرطان است. دانههای چیا منبع خوبی از اسید آلفالینولئیک و اسیدهای چرب امگا ۳ میباشند که میتوانند به جلوگیری از سرطان به ویژه سرطان سینه کمک کنند.
۶) تنظیم چربی خون
اسیدهای چرب امگا ۳ در دانههای چیا باعث کاهش کلسترول خون و پیشگیری از بیماریهای قلبی میشود. امگا ۳ همچنین باعث کاهش تری گلیسیرید (نوعی چربی خون) میشود. علاوه بر این، خطر ضربان قلب نامنظم و تجمع مقادیر زیاد رسوب چربی در رگها را کاهش میدهد. اسید آلفا لینولئیک موجود در دانههای چیا برای درمان دیسلیپیدمی (اختلال در سطح چربیها در خون شامل افزایش یا کاهش غیرطبیعی) مفید است. علاوه بر درمان دیس لیپیدمی، دانههای چیا باعث افزایش سطح HDL یا کلسترول خوب میشوند.
۷) افزایش انرژی
یکی از خواص دانه چیا که ورزشکاران را به مصرف آن ترغیب میکند، انرژی بخش بودن این دانه هاست. این دانهها حاوی ویتامین B، روی و آهن و منیزیم هستند که به افزایش انرژی بدن کمک میکنند. همچنین به دلیل دارا بودن امگا ۳، به حفظ انرژی کمک میکنند. مصرف این دانهها چند ساعت قبل از تمرینات ورزشی شدید میتواند سوخت بدن را بعد از مصرف کربوهیدراتها تامین کند.
۸) منبع غنی از پروتئین
دانههای چیا حاوی ۱۹ درصد پروتئین هستند. یک رژیم غذایی با پروتئین بالا میتواند گرسنگی را کاهش دهد وباعث احساس سیری شود. این دانهها حاوی پروتئین با کیفیت بالا با تمام اسید آمینه های ضروری هستند.
۹) بهبود خلق و خو
یکی از خواص دیگر دانههای چیا، مبارزه با افسردگی و بهبود خلق و خو است. مصرف منظم دانههای چیا به دلیل دارا بودن امگا ۳ در بهبود خلق و خو و پیشگیری از افسردگی موثر است.
۱۰) منبع غنی آنتی اکسیدان
دانههای چیا منبع غنی از آنتی اکسیدان ها هستند. آنتی اکسیدان برای جلوگیری از پیری و چروک شدن پوست بسیار مهم هستند. همچنین خطر ابتلا به سرطان و بیماریهای قلبی را کاهش میدهند.
۱۱) کمک به استحکام استخوان و دندان
افزایش مصرف مواد غذایی غنی از کلسیم مانند دانههای چیا میتواند سلامت دندان و استخوانها را بهبود بخشد. علاوه بر کلسیم، دانههای چیا غنی از منگنز و فسفر هستند که برای استحکام استخوان و دندان بسیار مهم هستند. همچنین آنتی اکسیدان موجود در دانههای چیا میتواند دندانهای شما را از آسیب محافظت کند.
۱۲) بهبود سلامت پوست
یکی از مهمترین خواص دانه چیا کمک به حفظ سلامت پوست است. اسیدهای چرب امگا ۳ در دانههای چیا باعث افزایش گردش خون و کاهش خشکی و التهاب پوست میشوند. دانههای چیا به دلیل دارا بودن خواص ضد التهابی از چین و چروک شدن پوست و شل شدن آن پیشگیری میکنند. همچنین امگا ۳ به حفاظت پوست در برابر اشعه فرابنفش کمک میکند.
۱۳) کمک به درمان دیورتیکولار
دیورتیکولار وجود ساختارهای لولهای شکل در دیوارهی روده است. یکی از دلایل این بیماری کمبود فیبر در رژیم غذایی است. دانههای چیا غنی از فیبر هستند و میتوانند برای درمان مفید باشند.
۱۴) خاصیت ضد التهابی
دانههای چیا به دلیل وجود امگا ۳، فیبر و پروتئین یکی از بهترین غذاهای ضد التهابی هستند. خواص ضد التهابی دانههای چای میتواند به درمان آرتریت کمک کند.
۱۵) بهبود خواب
سروتونین و ملاتونین دو هورمون ضروری برای خواب هستند. این دو هورمون توسط تریپتوفان (نوعی اسید آمینه در بدن)، تولید میشود. دانههای چیا غنی از تریپتوفان هستند و به بهبود خواب و آرامش کمک میکنند. همچنین تریپتوفان برای درمان اختلال خواب مورد استفاده قرار میگیرد.
۱۶) خواص دانه چیا در بارداری
دانهها چیا یکی از معدود غذاهایی هستند که تمام مواد مغذی ضروری در دوران بارداری را فراهم میکنند. زنان باردار به دلیل رشد کودک بیش از هر فرد دیگری به مواد مغذی نیاز دارند. پروتئین و کلسیم در دوران بارداری به رشد بافتها و استخوان کمک میکنند. آهن یکی از مواد معدنی ضروری در دوران بارداری است. دانه چیا یک ماده غذایی منحصر به فرد است که میتواند تمام این نیازها را برطرف کند. اسیدهای چرب امگا ۳ برای رشد مغز کودک ضروری است. ماهی قزل آلا و دیگر مکملهای روغن ماهی میتوانند امگا ۳ مورد نیاز را فراهم کنند، اما به دلیل احتمال وجود جیوه در غذاهای دریایی، زنان باردار دربارهی مصرف این مواد غذایی مردد هستند. در چنین شرایطی مصرف دانههای چیا بهترین گزینه است.
مضرات و عوارض جانبی مصرف دانههای چیا
دانههای چیا غنی از ویتامینها و مواد معدنی است، اما مصرف آن ممکن است تاثیرات منفی بر روی بدن داشته باشد. برخی از عوارض جانبی مصرف دانههای چیا عبارتند از:
۱) خونریزی
امگا ۳ موجود در دانههای چیا، باعث رقیق شدن خون میشود، افرادی که از داروهای رقیق کننده خون استفاده میکنند باید از مصرف دانههای چیا اجتناب کنند. همچنین مصرف این دانهها قبل از جراحی خطر خونریزی را افزایش میدهد.
۲) نفخ و اسهال
دانههای چیا به دلیل دارا بودن فیبر برای هضم غذا مفید هستند، اما مصرف بیش از حد آنها ممکن است باعث نفخ و اسهال شود.
۳) آلرژی
اگرچه حساسیت به این دانهها بسیار نادر است، اما برخی از افراد ممکن است بعد از مصرف دانههای چیا دچار آبریزش چشم، مشکلات تنفسی، راشهای پوستی و یا حتی استفراغ شوند. مصرف گیاهان مشابه با دانههای چیا مانند آویشن، احتمال آلرژی را افزایش میدهد.
۴) افت فشار خون
همانطور که ذکر شد، مصرف دانههای چیا باعث کاهش فشار خون میشود، افرادی که فشار خون آنها به طور معمول پایین است قبل از مصرف این دانهها باید با پزشک مشورت کنند.
منبع: ستاره
1980