استاد پرستاری:
فرسودگی شغلی و شیفتهای سنگین کاری؛ آسیب این روزهای پرستاری است
استاد پرستاری دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: مدیریت آموزش ما در حوزه پرستاری موقق بوده است، اما در مدیریت بالینی و استفاده از کادر پرستاری دردهای بزرگی داریم.
دکتر عباس عباسزاده گفت: در همه دنیا و در کشور ما مشکل کمبود نیروی انسانی وجود دارد. این کمبود میتواند عوامل موثری داشته باشد که یکی از آنها سختی کار پرستاران است و همه روحیه یا توانایی پذیرش این شغل را ندارند. در خیلی از کشورها با بهبود شرایط کار، انگیزه خدمت و... افراد را بیشتر ترغیب به پذیرش شغل میکنند که از این ابزارها تحت عنوان رفع موانع خدمتی یاد میکنیم.
وی با اشاره به اینکه کاهش موانع خدمتی موجب افزایش فعالیت و بازدهی پرستاران میشود، اظهار کرد: البته این موانع خدمتی تنها مسائل مالی نیستند، بلکه بخشی از آنها مسائلی هستند که به سبک مدیریت ما در مقابل پرستاران بازمیگردد و افراد ترجیح میدهند در شغل دیگری به جای پرستاری مشغول باشند.
جایگاه حرفه ای پرستاری در نظام سلامت تعریف شود
عباسزاده درباره مهمترین مانع خدمتی برای پرستاران در شرایط فعلی، تصریح کرد: جایگاه حرفهای پرستاری به عنوان یک حرفه مشخص و یونیک باید د مدیریت نظام سلامت ما تعریف شود تا مشکلات پرستاری توسط خود سیستم پرستاری رفع شود. ما در کشورمان این باور را نداریم که مجموعههای پرستاری به عنوان مجموعهای مستقل میتوانند در سیاستگذاری و رفع مشکلات بیماران نقش ایفا کنند. این ظرفیت حرفهای نادیده گرفته شده است و در کنار آن مشکلات مالی و معیشتی این مشکل را دوچندان به رخ ما میکشد.
شرایط سخت کاری در دوران کرونا
وی افزود: از طرف دیگر شرایط محیط کار بویژه پس از شیوع کرونا باری بیشتر بر دوش پرستاران گذاشته است. ریسک خطر و شرایط سخت و فشرده کاری، دیگر مشکل این روزهای همکاران ما است. این در حالی است که تاکنون افراد زیادی از همکاران ما به بیماری مبتلا شدند و عدهای هم جان خود را در راه خدمت به مردم از دست دادند.
فرسودگی شغلی پرستاران
استاد پرستاری دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه شهید بهشتی، ادامه داد: فرسودگی شغلی در شرایط سخت برای تمام مشاغل به وجود میآید. تفاوت پرستاری و کادر درمان در این است که در کنار تمام مشکلات در شرایطی مانند کرونا، شاهد از بین رفتن و جان باختن انسانها هم هستند. حال این فشار روحی را به شیفت سنگین کاری و... اضافه کنید تا متوجه شویم که ممکن است برخی همکاران ما به ورطه فرسودگی شغلی افتند.
وی حرفه پرستاری را یک حرفه کاملا انسانی خواند و بیان کرد: در این بین میتوان به این فکر که مدیریت بیمارستان محل خدمت، مدیریت نظام سلامت و... چه اقداماتی میتوانند انجام دهند که پرستار از فرسودگی شغلی رها شود.
استقبال از رشته پرستاری
عباسزاده با اشاره استقبال از رشته پرستاری در سالهای اخیر، اظهار کرد: در کشور ما پرستاری شکل آکادمیک دارد؛ یعنی فرد حتما باید در دانشگاه تحصیل کرده باشد و درسهای دانشگاهی را خوانده باشد تا با سطح مشخصی از علم در مورد بیمار تصمیمگیری کند. در این زمینه اساتید دانشگاه واقعا زحمت کشیدند که سطح علمی پرستاری در کشور ما بالا باشد و امکان ارتقا و ادامه تحصیل در این رشته هم وجود داشته باشد. برای رشتههای پرستای امکان ورود به بازار کار نسبت به سایر رشتهها راحتتر است. همین شرایط آکادمیک سبب میشود برخی دانشجویان پس از اتمام تحصیل و طرح خود برای کار به خارج از کشور مهاجرت میکنند و مجموعه این عوامل سبب انتخاب بیشتر رشته پرستاری در کنکور میشود و نمره قبولی برای ورود به رشته پرستاری سال به سال افزایش مییابد.
پرستاران را در سیاستگذاریهای حرفه ای سلامت دخیل کنید
وی درخصوص افزایش مهاجرت پرستاران در سالهای اخیر، گفت: مدیریت آموزش ما در حوزه پرستاری موقق بوده است اما در مدیریت بالینی و استفاده از کادر پرستاری دردهای بزرگی داریم و سبب شده محیط کاری پرستاران متناسب با توانایی علمی که پیدا کردند نباشد؛ بنابراین جذابیتهایی که میتواند شرایط کاری بهتری برای پرستاران در خارج از کشور را فراهم کند را باید بپذیریم. برای کاهش این مهاجرت باید شرایط کاری را از جنبه مدیریتی و استقلال حرفهای فراهم کنیم و پرستاران را در سیاستگذاریهای حرفهای سلامت دخیل کنیم.
عباسزاده در خاتمه سخنان خود با تاکید بر اینکه پرستاری حرفه رو به رشدی است، تصریح کرد: علیرغم شدت و ضعفهایی که در مسیر حرفهای وجود دارد، اما با مرور سالها فعالیتمان میبینیم که به سمت بهتر شدن در حال حرکت هستیم که مرهون تلاش اساتید و کادر پرستاری است. انتظار اصلی ما این است که مدیریت بهداشت و درمان به حرفه پرستاری به گونهای بنگرد که پرستاران هم میتوانند در تصمیمگیریها نقش داشته باشند. ما در زمینه پژوهشهای پرستاری هم پتانسیل بسیار خوبی داریم و در مجموع علیرغم شرایط سخت پرستاری اما با دانش و انرژی جوانی، جوانان هم میتوانند حرفهای تر برای رفع موانع و مشکلات فعالیت کنند.
منبع: ایسنا
70