درمان کشیدگی و پارگی رباط صلیبی جلویی و خلفی
زانو از قسمتهای مختلفی تشکیل شده است که هر بخش مسئولیتی را بر عهده دارد. از میان این بخشها، آسیب پذیرترین قسمت زانو که در بسیاری از موارد دچار کشیدگی و پارگی میشود، رباط صلیبی است.
بسیاری از ورزشکاران در هنگام انجام فعالیتهای ورزشی مانند بسکتبال، اسکی، فوتبال شو … دچار آسیب رباط صلیبی میشوند و در مواردی حتی امکان انجام فعالیتهای روزانه مانند بالا رفتن از پله برای آنها دشوار بوده و باید با وسایل کمکی این کار را انجام دهند. کشیدگی و پارگی رباط صلیبی میتواند به صورت جزئی و کامل باشد که در ادامه به بررسی کامل آن و همچنین روشهای درمانی مناسب برای این بیماری خواهیم پرداخت.
آناتومی رباطهای زانو
در زانو چهار رباط مختلف وجود دارد که این رباطها به ثبات زانو و همچنین پشتیبانی از آن در هنگام تغییر وضعیت بدن کمک میکنند. این چهار رباط عبارتند از:
رباط جلویی (ACL): این رباط حرکتهای رو به عقب و جلو زانو را کنترل کرده و به حفظ ثبات کمک میکند و زمانی دچار آسیب میشود که پا در یک حالت پایدار قرار داشته و ضربه مستقیمی از جلو به زانو وارد شده باشد.
رباط خلفی (PCL): این رباط باعث کنترل حرکات رو به جلو و عقب زانو میشود و زمانی که نیروی زیادی به قسمت بالایی استخوان ساق وارد شود، دچار آسیب خواهد شد.
رباط طرفی داخلی (MCL): این رباط حرکات زانو به طرفین را محدود میکند و زمانی که نیرویی از طرف بیرونی زانو وارد شود، ثبات آن را حفظ خواهد کرد.
رباط طرفی بیرونی (LCL): این رباط نیز به محدود کردن حرکتهای زانو به طرفین کمک میکند و باعث ثبات مفصل زانو میشود.
علل آسیب به رباط صلیبی زانو
با توجه به وظیفه و همچنین محل قرارگیری رباط صلیبی این رباط به دلایلی دچار پارگی میشود که شایعترین این دلایل عبارتند از:
1. تغییر مسیر ناگهانی پا
2. پایین آوردن ناگهانی سرعت دویدن
3. فرود آمدن نادرست در هنگام پریدن
4. ضربه مستقیم به زانو
نشانههای آسیب دیدگی یا پارگی رباط صلیبی
بسیاری از بیماران در زمان پاره شدن رباط صلیبی خود صدای تق را میشوند یا احساس میکنند و پس از آن علائمی مانند درد زانو، ورم، کبودی، کاهش حرکت مفصل زانو و لنگیدن هنگام راه رفتن را تجربه میکنند.
روشهای تشخیص آسیب رباط زانو
در صورتی که هریک از نشانههای بالا را مشاهده کردید، در کوتاهترین زمان ممکن به پزشک متخصص زانو مراجعه کنید. پزشک معالج در اولین قدم معمولا نحوه آسیب دیدگی را از شما سوال خواهد کرد، سپس مفصل زانو را معاینه کرده و از شما میخواهد که زانوی خود را در جهات مختلف بچرخانید. در صورتی که پزشک احساس کند که صدمات شدیدی به زانوی شما وارد شده، تستهای بیشتری مانند عکس برداری با اشعه ایکس و ام آر آی را تجویز میکند تا از میزان و شدت آسیب وارد شده به خوبی آگاهی پیدا کند.
درمانهای جراحی و غیرجراحی آسیب رباط صلیبی زانو
به طور کلی کشیدگی رباط صلیبی با روشهای غیر جراحی بهبود پیدا میکند ولی در صورتی که رباط زانو دچار پارگی شده باشد، هیچ روشی به جز جراحی کارساز نخواهد بود.
روشهای غیر جراحی برای درمان کشیدگی رباط زانو
فیزیوتراپی
در صورتی رباط زانو بیمار دچار کشیدگی شده باشد، فیزیوتراپی یکی از روشهای مرسوم و با بازده بالا بوده که با استفاده از آن زانو به حالت اولیه خود باز میگردد. از این روش برای پس از عمل جراحی نیز استفاده میشود.
ورزش
ورزشهای بسیاری وجود دارد که با انجام آنها میتوان به بازیابی حالت قبلی مفاصل زانو و عضلات کمک کرد. از جمله این ورزشها میتوان به تمرینات مناسب برای تقویت عضلات همسترینگ و چهار سر ران اشاره کرد.
پی آر پی
پلاسمای غنی از پلاکت یا همان پیآرپی روشی است که محرک کننده و التیام دهنده بافتهای همبند، باز تولید استخوانها، تاندونها و رباطها بوده و امروزه توسط بسیاری از متخصصان انجام میشود. در روش پیآرپی محلول محرک در محل پارگی یا کشیدگی رباط تزریق میشود و باعث میشود تا حراجتهای کوچک کنترل شوند و التیام پیدا کنند.
درمان جراحی پارگی رباط صلیبی
هدف از جراحی رباط صلیبی آن است که فرد بتواند پس از عمل جراحی فعالیتهای خود را از سر گرفته و به زندگی حرفهای خود باز گردد. جراحی رباط زانو، جراحی نسبتا پیچیدهای بوده و جراح باید رباطی از دیگر قسمتهای بدن جدا کرده و به بافت آسیب دیده منتقل کند تا رباط ترمیم پیدا کند. برای پیوند رباط میتوان از تاندونهای همسترینگ خود بیمار یا قسمتی از تاندون کشکی استفاده کرد و در غیر اینصورت پزشک متخصص تاندون را از بانک اعضا تهیه میکند.
بهبودی رباطهای صلیبی زانو
جراحی رباط زانو در 90 موارد موفقیت آمیز بوده و بهبودی کامل بیمار به مدت شش ماه طول میکشد. به طور کلی امروزه جراحی رباط صلیبی با استفاده از روش آرتروسکوپی انجام میشود و همین موضوع باعث شده تا علاوه بر اینکه بیمار درد کمتری احساس میکند، زمان بهبود او نیز کوتاهتر شود.
3931