نماینده مردم مشهد و کلات: بده بستان مجلسی ها با دولت توسط توزیع قانونی قدرت حل می شود
نماینده مردم مشهد و کلات معتقد است نمایندهها مجبور به بدهبستان با قوۀ مجریه برای جوابگویی به نیازهای محلی میشوند و همین مسئله ایفای نقش نظارتی نمایندگان را تحتالشعاع قرار میدهد.
به گزارش خبرفوری ؛ شهرآرانیوز گفتگویی با رضا شیران خراسانی نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی درباره معضل نمایندگان در تعامل با سایر قوا به قیمت تحت تاثیر قرارگرفتن اهرم نظارتی مجلس انجام داده که بخش هایی از آن در ادامه می آید.
***براساس قانون، نمایندۀ مجلس باید با تعامل با نخبگان درحوزههای مختلف و بهدستآوردن اطلاعات قانونهای موردنیاز کشور را تصویب کند. همچنین همین نماینده باید با استفاده از ظرفیتهای نخبگان و کارشناسان امکان تحقق نظارت همهجانبه بر نهادهای گوناگون را تحقق بخشد، اما در عمل یک نماینده آنقدر درگیر مسائل و مشکلات محلی میشود که بعد نظارتی نمایندگی در حاشیه قرار میگیرد. در حال حاضر، نماینده چنان درگیر رفع مشکلاتی مانند رساندن آب، برق، گاز، حل مسائل دامداران و سهم سموم برای کشاورزان و حتی شرکت در مجالس غم و شادی افراد محلی است که به نظارت نمیرسد.
***چندماه پیش استیضاح یک وزیر با٨۶ امضا تقدیم هیئت رئیسه مجلس شد که به فاصله چند روز ۶٠ امضا پس گرفته شد. سوالی که درباره این مکانیزم رفتاری پیش می آید این است که مگر از زمان مطرحشدن استیضاح، مشکلاتی که نمایندگان مطرح کرده بودند، حل شده که حالا امضای خود را پس گرفتهاند و یا مسئله دیگری به وجود آمده است؟ واقعیت این است که آنچه در این مورد اتفاق افتاد، موضوع نیاز نمایندگان به تعامل با قوۀ مجریه برای پاسخگویی به نیازهای محلی است. مواقعی که بعد نظارتی مجلس تجلی پیدا میکند، مانعاز تحقق وظیفۀ نمایندگی میشود. یادم است نمایندهای رفت پشت تریبون مجلس و از برخی اقدامات یک وزیر انتقاد کرد. وقتی نطقش تمام شد و آمد پایین به من گفت: شیران! قول میدهم از فردا تمامی پروژههایی که درحیطۀ اختیارات این وزیر در حوزۀ من درحال اجراست، به حالت تعلیق درمیآید.
***وضعیت ایفای نمایندگی مجلس بهگونهای است که نمایندهها مجبور به بدهبستان با قوۀ مجریه برای جوابگویی به نیازهای محلی میشوند؛ همین مسئله ایفای نقش نظارتی نمایندگان را تحتالشعاع قرار میدهد. نماینده برای اینکه پاسخگوی نیازهای محلی باشد و بتواند دوباره رأی بیاورد، باید به نیازهایی مانند آسفالت و تأمین قیر و بسیاری از این دست مسائل پاسخ دهد؛ برای همین بهسراغ قوۀ مجریه میرود. این مسئله سبب میشود مسائل محلی آنقدر برای نماینده دغدغه شود که بحث نظارتی که بعد ملی دارد، تحت تأثیر قرار بگیرد. اگر دقت کرده باشید الان نمایندههای کلانشهرها بیشتر درگیر مسائل نظارتی هستند، اما نمایندگان شهرهای کوچکتر که مسائل محلی در آنجا بیشتر مطرح است، کمتر میتوانند وارد مسائل نظارتی شوند.
***وقتی توزیع قدرت صورت بگیرد، درقبال آن ثروت و امکانات نیز توزیع خواهد شد. در چنین شرایطی، نمایندۀ مجلس درگیر حل مشکلات محلی نبوده و نیاز نیست که برای رفع آنها با قوۀ مجریه وارد بدهبستان شود. همچنین استفادۀ موثرتر از ابزارهایی مانند سوال، استیضاح و تحقیق و تفحص ممکن میشود. در حال حاضر تمرکزگرایی سبب شده بعد نظارتی مجلس تضعیف شود؛ ازهمینرو نمایندگان ابزار مؤثری برای سنجش اینکه قانونی که مصوب شده تا چه میزان کارایی دارد و چه میزان اجرا شده است، ندارند. در همین راستا در دورههای مختلف، نمایندگان برای جبران این نقص به تصویب قانون بیشتر در یک حوزه روی آوردهاند
***برای حل مشکل تمرکززدایی قدرت باید بهسمت توزیع قدرت برویم واختیارات را به نهادهای محلی مانند شورای اسلامی شهرها و روستاها واگذار کنیم. خوشبختانه قانون اساسی ما اجازۀ چنین کاری را داده است و این ظرفیت بهخوبی وجود دارد که بتوانیم بخش عمدهای از وظایفی را که توسط مرکز اتخاذ میشود، به نهادهای محلی واگذار کنیم. در این راه باید دولت بخشی از اختیارات خود را به استاندارها واگذار کند و استاندارها نیز اختیارات خود را به فرماندارها و بخشدارها بدهند تا تصمیمگیریها در سطح محلی اتخاذ شود. وقتی اختیارات به سطوح محلی واگذار شود، مردم هم برای حل مشکلاتی مانند آب، برق و گاز و تأمین زیرساختها به نهادهای محلی مراجعه کرده و دیگر اینها را از نمایندگان مجلس طلب نمیکنند. در اینجا برطرفکردن نیازهای شهرها و روستاها برعهدۀ نهادهای محلی است و آنها هستند که باید در این سطح جوابگوی مردم باشند. اگر در موضوعات محلی از نخبگان بومی استفاده کنیم، آنها بهدلیل شناخت بهتری که از منطقه دارند و نیز بهدلیل تعلقخاطر به منطقۀ خود، بهطور حتم میتوانند نظرات بهتری از افرادی که در مرکز نشسته و درحال برنامهریزی برای مناطق مختلف هستند، ارائه کنند.
27