پرسش‌هایی از نامزدهای نمایندگی مجلس درباره برنامه‌های صلح‌محور
یادداشت مجتبی مقصودی استاد دانشگاه و مدیر انجمن علمی مطالعات صلح ایران درباره رویکرد و عملکرد نامزدهای نمایندگی مجلس در قبال موضوع صلح در مناسبات خارجی ایران را بخوانید.
مطالبه بیهوده‌ای نیست اگر انتظار داشته باشیم که مجلس و نمایندگان آن که منطقاً برخاسته از آراء ملت‌اند، با لحاظ کردن حقوق ملت، کنشگری فعال در حوزه صلح‌سازی از طریق نظارت برعملکرد دستگاه‌ها و نهادها، تهیه و تدوین طرح‌های صلح‌محور، مفاهمه‌جویانه، آرامش‌بخش و مصالحه‌گرایانه در همهٔ حوزه‌ها و از جمله سیاست خارجی ذی‌مدخل باشند.
اگر با هم اتفاق نظر داشته باشیم که حوزه سیاست و روابط خارجی هر کشوری از مهمترین حوزه‌های تصمیم گیری و سیاستگذاری است، این پرسش پیش‌می‌آید آیا اصولاً مجلس شورای اسلامی و نمایندگان منتخب نقشی در فرایند تصمیم‌گیری و سیاستگذاری در این حوزه دارند یا می‌توانند داشته باشند و تاکنون تا چه حد داشته‌اند؟
با توجه به شرایط پر تنش در روابط خارجی جمهوری اسلامی با ایالات متحده، برخی کشورهای اروپایی و نیز طیفی از کشورهای منطقه، مجلس شورای اسلامی در قالب دیپلماسی عمومی- پارلمانی چه نقشی را می‌تواند ایفا کند؟
اگر سه کارویژه «نمایندگی»، «نظارت» و «قانونگذاری» را از جمله مسئولیت‌ها و مأموریت‌های نمایندگان مجلس بدانیم پرسشِ دیگر این است در طول چهار دهه از حیات نظام جمهوری اسلامی ایران، نمایندگان مجلس شورای اسلامی چه سهمی در صلح‌سازی و تولید ادبیات مفاهمه در قالب‌های سه‌گانه داشته‌اند و یا اینکه برعکس خود بخشی از مساله و تولید ادبیات تنش و منازعه بوده‌اند؟
اگر بخواهیم ارزیابی عملکردی داشته باشیم اصولاً نمایندگان در این عرصه چه نقشی را ایفاء کرده‌اند و چه نمره‌ای می‌گیرند؟ و صریح‌تر بگوییم آیا از منظر صلح‌خواهی و صلح‌سازی اصولاً به نمره قبولی نزدیک می‌شوند؟
باید از همین منظر پرسید در طول ۱۰ دوره حیات مجلس شورای اسلامی، چه نمونه شاخصی از تاثیرگذاری مجلس در حوزه روابط و سیاست خارجی در دست است و اگر بهره‌گیری از ظرفیت‌های دیپلماسی عمومی را یکی از مهمترین کارکردهای نهاد پارلمان در حوزه تعاملات بین المللی و تنش‌زدایی و بسط روابط خارجی مردم‌مدار بدانیم، مجلس تا چه حد توانسته از این ظرفیت استفاده کند و در این عرصه گروه‌های دوستی- پارلمانی به عنوان مهمترین بازوی دیپلماسی عمومی و پارلمانی که در مقطعی دوران طلایی داشته است، تا چه حد توانسته در بهبود روابط خارجی و تنش زدایی، به ویژه در مناسبات دوجانبه با کشورهای دیگر ایفای نقش کند یا اینکه تنها محدود به سفرهای خارجی پرهزینه شده‌است.
سؤال بجایی است اگر پرسیده شود که گروه‌های دوستی و پارلمانی در حال حاضر برای ظرفیت‌سازی فضای گفت‌وگویی و مصالحه سیاسی به‌آن‌ها نیاز است چه می‌کنند؟
از این منظر، بطور مشخص، مجلس و نمایندگان محترم در چه قالب‌هایی بهتر می‌توانند به صلح‌سازی در عرصه روابط خارجی کمک کنند؟ آیا اصولاً موضوع صلح و صلح‌سازی و کاهش تنش در روابط خارجی از جمله دغدغه‌ها و مسائل مجلس و نمایندگان آن بوده است؟ یا اولویت‌های دیگری در دستور کار داشته‌اند؟
نمایندگان محترم حاضر در نشست‌های مجلس و نامزدهای ورود به بهارستان به‌طور مشخص چه رویکرد و عملکردی را نسبت به موضوع صلح و مصالحه در مناسبات خارجی جمهوری اسلامی داشته و دارند و شخصاً چه طرح و برنامه‌هایی را برای صلح‌سازی در روابط خارجی جمهوری اسلامی داشته و ارائه داده و می‌توانند ارائه دهند و آیا می‌توان در دوره آینده مجلس، امید به راه‌اندازی «فراکسیون صلح» در نهاد پارلمان جمهوری اسلامی داشت؟
منبع: ایرنا
66
