شکستی با طعم پیروزی برای راست افراطی فرانسه، آیا «لوپن» شروع شده است؟
گرچه ملیگرایان تندرو به رهبری مارین لوپن در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری فرانسه پیروز نشدند اما طبق گفته کارشناسان راست افراطی در این کشور به یک جریان اصلی تبدیل شده است.
مارین لوپن در دور دوم انتخابات ۴۱.۵ درصد آرا را کسب کرد که این رقم برای او بیسابقه است، کسی که سیاست ضد خارجی و ضدیت با سیستم حاکم را بیش از هر زمان دیگری در ذهن، تفکر و چشمانداز سیاسی فرانسه جا انداخته است.
شاید زمانی که ژان ماری لوپن، پدر مارین برای نخستین بار در سال ۱۹۷۴ در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرد کسی فکر نمیکرد در فرانسه چند فرهنگی، چند نژادی و کشوری که روی ساختمانهای آن عبارت «آزادی، برابری و برادری» درج شده است روزی فرا برسد که نامزد راست افراطی تا این اندازه قدرت بگیرد و این تفکر جان بگیرد که اگر این کشور کمتر درهای خود را به روی خارجیها باز میکرد ثروتمندتر، امنتر و به نوعی فرانسویتر بود.
اگر او نخستین رئیس جمهور زن فرانسه میشد، طرحش برای مقابله با «تروریسم اسلامی» بخشی از زنان مسلمان ساکن فرانسه را هدف قرار میداد و آزادیهای آنها را سلب میکرد. لوپن در نظر داشت پوشیدن روسری در مکانهای عمومی را ممنوع کند، موضوعی که به نظر میرسد چندان حامی برابری و برادری نیست. همین امر درباره پیشنهادهای او برای انتقال شهروندان فرانسوی به صف اول کسب مشاغل، مزایا و مسکن نیز صدق میکرد.
برای یاسمینا آکساس، شهروند محجبه فرانسوی، نتیجه انتخابات فرانسه پیروزی برای ماکرون نبود چرا که «۴۰ درصد مردم به لوپن رای دادهاند.»
لوپن در سطح بینالمللی میخواست تا روابط فرانسه با اتحادیه اروپا، ناتو و حتی آلمان همسایهاش را محدود کند، برنامههایی که برای فرانسه در بحبوحه جنگ روسیه در اوکراین لرزه به تن میانداخت.
فرانسه با این حال با رای ندادن به لوپن از یک شوک سیاسی، اجتماعی و اقتصادی فرار کرد. البته شاید این موضوع به تعویق بیافتد و لوپن تصمیم بگیرد بار دیگر در انتخابات سال ۲۰۲۷ شرکت کند. این موضوع خیلی دور است. خیلی موضوعات میتواند تغییر کند اما لوپن هنوز تمام نشده است.
فراتر رفتن آرای لوپن از ۴۰ درصد، میتواند او را به یک جریان اصلی تبدیل کند. پس از آنکه در سال ۱۹۶۵ شارل دوگل ۵۵ درصد آرا را در مقابل ۴۵ درصد آرای فرانسوا میتران به دست آورد، در دورههای بعدی انتخابات ریاست جمهوری فرانسه همه بازندگان در دور دوم انتخابات، آرایی در محدوده ۴۰ درصد را کسب کردند. البته دو استثنا نیز وجود داشت.
ژان ماری در سال ۲۰۰۲ در مرحله دوم انتخابات مقابل ژاک شیراک ۱۸ درصد آرا را کسب کرد و شیراک با ۸۲ درصد آرا برنده پرقدرت آن انتخابات بود. از سوی دیگر مارین در سال ۲۰۱۷ با ۳۴ درصد مقابل ماکرون که ۶۶ درصد آرا را کسب کرد شکست خورد.
رایدهندگان پایین نگه داشتن رای لوپنها را وظیفه مدنی خود میدانستند و رای دادن علیه آنها را ضربهای علیه نژادپرستی و بیگانه هراسی توصیف میکردند. با این حال در شرایط حاضر کمتر کسی اینگونه فکر میکند.
مارین لوپن با حمایت از مسائلی مربوط به هزینههای زندگی، دوستی با طبقه کارگر، تغییر نام حزبش و فاصله گرفتن از پدرش، جذابیت خود را گسترش داد. در حال حاضر مهاجرت دغدغه اصلی همه حامیان او نیست. همه آنها نگران اتحادیه اروپا، مسلمانان و خارجیها نیستند. اما لوپن با بسیاری از کسانی صحبت میکند که پاریس و بروکسل [مقر اتحادیه اروپا] به آنها توجهی ندارند.
گرچه ماکرون نخستین رئیس جمهوری فرانسه در ۲۰ سال گذشته است که برای دومین بار پیروز شد اما او همزمان شکست خورد. شکست در هدفی که در ابتدای دوره نخست ریاست جمهوری خود تعیین کرده بود.
ماکرون پنج سال پیش در سخنرانی پیروزی خود متعهد شد با کاهش خشم رای دهندگان به لوپن، کار او را دشوارتر کند.
او گفته بود: «من در پنج سال آینده هر کاری انجام میدهم تا دیگر دلیلی برای رای دادن به افراط وجود نداشته باشد.»
با این حال افراطیهای فرانسه اکنون بهتر از همیشه عمل میکنند و مخاطبان رو به رشد و مشتاقی را برای شعار «ما علیه آنها» پیدا میکنند.
در صحبتهای راست افراطی، «ما» عمدتا سفیدپوستان و مسیحیها هستند که به دلیل جهانی شدن، فقیر شدهاند، از سوی بنیادگرایان اسلامی وحشت زده شدهاند و هویت فرانسوی خود را بهخاطر فرهنگها، مذاهب و ارزشهای وارداتی از دست دادهاند.
آن ها همه کسانی هستند که آنها را مقصر میدانند: نخبگان، خارجیها، سرمایهداران، اتحادیه اروپا، مسلمانان و … فهرست آنها طولانی است.
بازار سیاست راست افراطی چنان بزرگ شده است که در این انتخابات چندین گونه از افراطگرایی وجود داشت.
اریک زمور یکی از آنها بود که در دور نخست رایگیری در رتبه چهارم از میان ۱۲ نامزد قرار گرفت. او در طول مبارزات انتخاباتی خود سالنها را بهخاطر شعارهای ضد اسلامی و ضدمهاجرتیاش پر از علاقمند کرد.
راست افراطی روی هم در دور اول انتخابات ۳۲ درصد آرا را کسب کرد. اکنون لوپن یک گام دیگر در برابر ماکرون در دور دوم برداشته است. گرچه برای رسیدن به قدرت کافی نیست اما از همیشه نزدیکتر است.