گرم‌ تر شدن دست‌ دوستی تهران _ مسکو

دولت سیزدهم اولویت سیاست خارجی خود را افزایش ارتباط با کشورهای همسایه و منطقه اعلام کرده است و در این مدت هم رئیس جمهور ایران چندین سفر به کشورهای همسایه داشته و رؤسای جمهور چندین کشور همسایه هم به تهران آمده اند.

در این بین دولت ایران خواهان ارتقای همکاری‌های تجاری و اقتصادی با مسکو است و کرملین هم از این ایده ایران استقبال کرده است. در همین راستا آیت الله سید ابراهیم رئیسی دو بار با ولادیمیر پوتین دیدار کرده است. یک بار در مسکو و یک بار در عشق آباد ترکمنستان.

این دو چهاربار هم با یکدیگر به صورت تلفنی صحبت کرده و بر گسترش روابط دو کشور، تهیه سند همکاری ۲۰ ساله و همچنین درباره مذاکرات برجام و لزوم رفع تحریم‌های ایران گفت وگو کردند. قرار است رئیس جمهور روسیه همچنین سفری به تهران داشته باشد.

پوتین ۲۹ خرداد 1400 در پیامی انتخاب آیت الله سید ابراهیم رئیسی به عنوان رئیس جمهور ایران را تبریک گفت. او در این پیام نسبت به گسترش روابط دو کشور ابراز امیدواری کرد. در روز ۱۵ تیر ماه هم کاظم جلالی سفیر کشورمان در مسکو، پاسخ کتبی رئیس جمهور کشورمان به پیام تبریک پوتین را تحویل «آندری فورسنکو» دستیار ویژه رئیس جمهور روسیه داد.

در روز ۲۷ مرداد برای اولین بار روسای جمهور ایران و روسیه با یکدیگر گفت وگوی تلفنی کردند. رئیس جمهور ایران  در این گفت وگو تاکید کرد که برای نهایی کردن سریعتر سند جامع همکاری‌های ایران و روسیه اراده جدی داریم. پوتین نیز درباره تهیه این سند همکاری اعلام کرد که «از این ابتکار مثبت استقبال و حمایت می کنم.»

۲۳ شهریور یک بار دیگر روسای جمهور دو کشور به صورت تلفنی گفت و گو کردند. پوتین که به خاطر احتمال ابتلا به کرونا به قرنطینه رفته بود، خواستار انجام هماهنگی برای دیدار دو رئیس جمهور در اولین فرصت شد.

۲۵ آبان سومین گفت وگوی تلفنی دو رئیس جمهور انجام شد. روسای جمهور ایران و روسیه در این گفت‌وگو با اشاره به مواضع و همگرایی مشترک دو کشور در موضوعات دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی بر لزوم نهایی کردن سند جامع همکاری بلندمدت تأکید کردند.

۲۹ دی ماه 1400 اولین دیدار روسای جمهور دو کشور در مسکو انجام شد. رئیس جمهور ایران که به دعوت پوتین به مسکو رفته بود، در کاخ کرملین با رئیس جمهور روسیه دیدار کرد.

رئیس جمهور کشورمان در این دیدار تاکید کرد که «ما هیچ محدودیتی برای گسترش و توسعه روابط با روسیه نداریم و خواهان برقراری روابط راهبردی با مسکو هستیم». تنظیم سند همکاری راهبردی در کشور در این دیدار نیز مورد تاکید روسای جمهور ایران و روسیه قرار گرفت.

اما چهارمین گفت وگوی تلفنی روسای جمهور دو کشور چند روز پس از آغاز جنگ اوکراین انجام شد. در این گفت وگو که در روز ۵ اسفند ماه سال گذشته انجام شد، رئیس‌جمهور ایران گفت که «گسترش ناتو به سمت شرق، تنش‌زا است... گسترش ناتو تهدیدی جدی علیه ثبات و امنیت کشورهای مستقل در مناطق مختلف است.» پوتین هم اعلام کرد که «وضعیت کنونی پاسخ مشروع به چندین دهه نقض معاهدات امنیتی و تلاش‌های غرب برای آسیب رساندن به امنیت روسیه است.»

دومین دیدار رئیسی و پوتین روز هشتم تیر ماه امسال در عشق آباد ترکمنستان و در حاشیه نشست سران کشورهای حاشیه دریای خزر انجام شد.

پیش از دیدار دو جانبه، روسای جمهور دو کشور در مسیر برگزاری اجلاس خزر، صمیمانه و خیلی گرم چند قدمی با هم رفته و صحبت کردند. پوتین هم دیگر پروتکل های سخت‌گیرانه خود برای کرونا را ترک کرده بود. این دو بعد اجلاس هم با یکدیگر نشست دو جانبه برگزار کردند.

رئیس جمهور ایران در این دیدار گفت که« تبادلات مالی دو کشور باید در چارچوبی مستقل که سیستم تبادلات مالی غربی گسترش یابد تا هیچ کشوری نتواند بر آن اعمال نفوذ و فشار کند.» پوتین هم از پیشنهاد رئیس جمهور کشورمان در زمینه افزایش همکاری‌های دو کشور در زمینه‌های انرژی از جمله سوآپ استقبال کرد.

ماریا زاخارووا سخنگوی کاخ کرملین  با اشاره به سفر احتمالی ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه به تهران و شرکت در نشست روند آستانه گفت: «او قطعا در زمانی به آن‌جا سفر خواهد کرد اما زمان دقیق آن هنوز تعیین نشده است.»