سکوتِ روحانی و خاتمی شکست؛ تلاش روسای جمهور سابق برای تقویت فضای گفت و گو به جای خشونت

حسن روحانی و سیدمحمد خاتمی که در روزهای اعتراضی شهریور و مهر ماه موضع سکوت اتخاذ کرده بودند، همزمان با حادثه تلخ تروریستی در شاهچراغ بر پرهیز از «خشونت» و «گفتگو» برای حل مشکلات در جامعه تاکید کردند.

سکوتِ روحانی و خاتمی شکست؛ تلاش روسای جمهور سابق برای تقویت فضای گفت و گو به جای خشونت

«سکوت» خاتمی و روحانی شکست. سکوتی که از ابتدای شروع اعتراضات درپی فوت مهسا امینی در بازداشتگاه گشت ارشاد آغاز شده بود، با حادثه تلخ تروریستی در شاهچراغ شیراز شسکته شد و موضع دو رئیس جمهور پیشین درباره حوادث اخیر در کشور تلویحا، آشکار شد.

 

سکوت خاتمی و روحانی در بحبوحه اعتراضات

از ابتدای شروع اعتراضات به عملکرد گشت ارشاد در ماجرای فوت مهسا امینی بارها مواضع روسای جمهور سابق درباره گشت ارشاد مورد بررسی قرار گرفته است اما خود روسای جمهور سابق اظهارنظر جدیدی درباره این موضوع نداشتند.

سیدمحمد خاتمی بعد از فوت مهسا امینی به این اتفاق واکنش نشان داد و ۲۵ شهریور پس از اعلام رسمی خبر درگذشت، با ارسال پیامی در توئیتر این خبر را «فاجعه‌ای ناگوار که درد آن تا مغز استخوان را می‌سوزاند» دانست. او در پیام خود یکبار دیگر اندیشه خود در این زمینه را تکرار کرد و گفت: «آیا این فاجعه و رویدادهای پرتکرار مشابه آن کافی نیست که برای خدا، برای آبروی اسلام و رعایت انتظارات به‌حق مردم و حال بدی که در تنگناهای معیشتی و مواجهه با انواع فسادهای ویرانگر و ناکارآمدی‌ها دارند از این شیوه و رفتارهای خلاف قانون، منطق و شرع دست برداشته شود و بیش از این زمینه مشوه شدن چهره اسلام و نظام را فراهم نیاورند و با پدیدآورندگان این حوادث برخورد مناسب صورت گیرد؟!»

بعد از آن و با شدت گرفتن اعتراضات اما خاتمی در موضع سکوت فرو رفت و ورودی به این مساله نداشت.

حسن روحانی هم که بعد از ریاست جمهوری اش سکوتی نصفه و نیمه را انتخاب کرده و بیشتر در جلسات و گعده ها با وزرا و معاونان دولتش برخی مواضعش را علنی کرده است در ماجرای فوت مهسا امینی و حوادث بعد از آن در سکوت کامل فرو رفت و هیچ واکنشی نداشت.

راز سکوت چه بود؟

اطرافیان رئیس جمهور دوره اصلاحات و برخی چهره های سیاسی تلاش کرده اند تا حدی از این سکوت رمزگشایی کنند.

جواد امام، مدیرعامل بنیاد باران می گوید؛« آقای خاتمی نگرانی های خود را پیش تر درباره ادامه روند کنونی کشور اعلام کرده است و اینگونه نیست که ایشان نسبت به وقوع هر اتفاقی در کشور بی تفاوت بوده و یا سکوت کرده باشند. از آنجا که گوش شنوایی برای توصیه ها و راهکارهای دلسوزانه شان وجود ندارد و ممکن است بهره برداری های سویی هم از آن صورت گیرد، لذا بیراه نیست اگر بگوییم که آقای خاتمی تلخ ترین روزگار خود را سپری می کند.»

او تاکید دارد؛«سالهاست که محدودیت های رسانه ای موجب شده تا آقای خاتمی از داشتن رسانه و حضور و ارتباط با جامعه محروم باشند. تنها مرجع رسانه ای که برای ایشان باقی مانده، همین فضای مجازی است، که آنهم با فیلتر مواجه شده است.»

جواد امام البته ایده آشتی ملی خاتمی را باردیگر مطرح می کند که این روزها در قالب کلیدواژه گفتگوی ملی درحال تکرار شدن است و می گوید؛« اگر حکومت بخواهد صدای جامعه را بشنود، نخست باید شرایط لازم برای این مسأله را پذیرا باشد. یکی از شروط اصلی، بازگشت به مردم و دیگری «آشتی ملی است». آقای خاتمی سالها قبل موضوع آشتی ملی را مطرح کردند ولی دیدیم که با این پیشنهاد مشفقانه چه برخوردی شد»

علی باقری چهره اصلاح طلب هم می گوید؛«آقای خاتمی آدمی نیست که هر روز در رسانه باشد، او حرف‌هایش را زده و فردی نیست که مثل مبارز حزبی با تکرار حرف مبارزه سیاسی کند. به عنوان مثال، سه سال پیش ایشان پیشنهاد آشتی ملی را داد، یعنی همان موقع حرف خودش را برای علاج برخی مشکلات به صورت صریح مطرح کرد و این پیشنهاد بازتاب‌هایی هم داشت. ایشان به عنوان یک مصلح موضوع را مطرح کرد، اما اصراری برای به کرسی نشاندن آن مثل جریان سیاسی نداشته است ایشان پیغام‌های مهمی را طی سال‌های اخیر برای مقامات عالیه نظام ارسال کرده و حرف‌هایش را زده است؛ شاید تشخیص آقای خاتمی این بوده که سیاست‌ورزی اینگونه تاثیر بیشتری داشته باشد یا تاثیر منفی کمتری داشته باشد. »

روحانی اما از ابتدای فوت مهسا امینی و وقایع بعد از آن هیچ واکنشی نداشت. علی باقری در تحلیل این سکوت می گوید؛«وقتی به حسن روحانی بعد از پایان ریاست‌جمهوری نگاه می‌کنیم، مشخص است که آقای روحانی در ۱۴ ماه گذشته، دو الی سه مورد موضع‌گیری کرده است و ایشان هم در این فاز و نوع رفتار در یک‌سال گذشته بوده است. اینکه در این حادثه هم نوع مواجهه متفاوتی نداشته و سکوت کرده، موضوع عجیبی نیست و ادامه همان روند قبل است.»

سکوت شکست؛ تاکید بر پرهیز از خشونت و ضرورت گفتگو با مردم

حادثه تروریستی تلخ در حرم مظهر شاهچراغ و پیامی که هر دو رئیس جمهور سابق دادند موضع آنها را نسبت به حوادث اخیر آشکارتر کرد تا ضمن تاکید بر هرگونه خشونت در فضای جامعه، «گفتگو» راهکار حل مشکلات قرار گیرد.

حسن روحانی با تاکید براینکه جنایت رخ داد در حرم شاهچراغ نباید شکاف در ملت ایران ایجاد کند،گفت؛« هدف از این قبیل اقدامات غیرانسانی، تهدید امنیت و آرامش مردم است؛ امنیتی که ثمره خون شهدای والامقام دفاع مقدس و شهیدان راه عزت و استقلال ملت ایران است. امنیتی که حافظ جان و ناموس همه مردم ایران، از شیعه و سنی و همه اقوام ایران است. هر نوع خدشه به این اصل مهم و حیاتی می‌تواند زیان‌های جبران‌ناپذیری برای تمامیت ارضی و استقلال ایران به بار آورد.»

وی کلیدواژه «خشونت» را چندین بار در پیام خود تکرار کرده و ضمن تاکید بر «گفتگو» برای حل مشکلات، می گوید؛«این جنایت نباید سبب شکاف در ملت ایران و تشدید اختلافات دشمن‌خواسته گردد، چون تک تک مردم ایران از هر نوع خشونت نفرت دارند و ما می‌توانیم با گفت‌وگو درون ایران اسلامی مشکلات خود را حل کنیم. افراطی‌گری نتیجه‌ای جز خشونت به بار نمی‌آورد و تشدید خشونت، انسجام و امنیت ملی را به خطر می‌افکند. اسرائیل و آمریکا که خود به‌وجودآورنده و پشتیبان گروه‌های ترور از جمله داعش برای ایجاد تفرقه و خونریزی در منطقه بوده‌اند و وابستگان به آنان هرگز نمی‌توانند دلسوز ایرانیان با هر گرایشی باشند و بی‌شک از هر فرصتی برای تعمیق شکاف ملت و دولت استفاده می‌کنند.»

سیدمحمد خاتمی نیز در پیامی که صادر کرده بر پرهیز از هرگونه خشونت به هر شکل، با بازماندگان قربانیان خشونت در شیراز و تهران و زاهدان و مازندران و کردستان و جای‌جای میهن ابراز همدردی و تأکید کرد خشونت را با خشونت نمی‌توان پاسخ داد و باید با خشونت‌گران مقابله کرد.

خاتمی با اشاره به اینکه خشونت -از هر طرف که باشد- دلها را آزرده می‌کند، تلویحا به اعتراضات اخیر اشاره کرده و می گوید؛« تقاضای زندگی خوب، امن و عادلانه از سوی مردم، تقاضای طبیعی است و اگر ببینند شرایط این زندگی فراهم نیست، حق دارند انتقاد و حتی اعتراض کنند. ولی در همه حال انتقاد و اعتراض باید متوجه نفی خشونت هم باشد و نباید خود به خشونت آلوده شود. مخصوصاً در شرایطی که بدخواهان ایران و ایرانی در بیرون مرزهای کشور با حربه‌های غیر انسانی مانند تحریم و یا تشویق خشونت برای بهره گیری از خون پاک جوانان کشور امیدهای واهی در سر دارند.»

خاتمی در این پیام گرچه موضوع گفتگو و آشتی ملی را صراحتا بیان نمی کند اما به آن اشاره کرده تا شاید اینگونه پاسخی به منتقدان سکوتش در حوادث اخیر بدهد. آنجا که می گوید؛«من نیز به نوبه خود در آشکار و نهان راههایی که به این امر مبارک منتهی می‌شود و امنیت را پایدار و آزادی و توسعه و پیشرفت را تأمین می‌کند در حد فهم و توان اندک خود نمایانده‌ام. امید است که گوشها شنوا و دلها پذیرا شود.»

در کنار دو رئیس جمهور سابق برخی نزدیکان به این دو نیز از خشونت رخ داده در حادثه تروریستی شاهچراغ و حوادث اخیر گفته اند. آنچنان که محمدجواد ظریف در پیامی می گوید؛« امروز خانواده‌های بسیاری سوگوار قربانیان بی‌گناه خشونت بزدلانه تروریستی در بارگاه شاهچراغ شیراز و جان‌باختگان خشونت‌های هفته‌های اخیر از تهران تا زاهدان و از مشهد تا کردستان‌اند. براستی ایران ما سوگوار است؛ و نیز همه کسانی که دل در گرو این آب و خاک و این مردم دارند در سوگ گل‌های پرپر شده و فراتر از آن در سوگ فرهنگ بردباری، رواداری و مهربانی – که رسم دیرین این دیار و آئین‌مان بوده است – نگران فراگیری خشونت و نفرت و فراموشی گفتگو و شفقت، همراه با آتش‌افروزی بدخواهان این مردم و این سرزمین‌اند. ضمن عرض تسلیت، امیدوارم در روزهای آینده گفتگو را ادامه دهیم....»

محمدرضا عارف، معاون اول دولت اصلاحات هم در پیامی گفت؛« جامعه ما امروز بویژه در شرایط فعلی بیش از هر زمان دیگر به آرامش و محور قرار دادن اصل گفت وگو و شنیدن مطالبات مردم از سوی حاکمیت و نیز پرهیز جدی از خشونت نیاز دارد. روحیه ایرانی هم با خشونت مخالف است و خشونت به هر صورتی باشد - چه در رابطه حکومت با مردم، چه روابط مردم با مردم و چه در رابطه ملت های مسلمان با دیگر ملت ها - مردود است. البته آنجا که مورد خشونت قرار گیریم، می ایستیم و این هم روحیه ایرانی است که از اسلام گرفته است.»

محمدجواد آذری جهرمی، وزیر پیشین ارتباطات نیز می گوید؛«ترور بزدلانه جمعی از زوار حرم احمد ابن موسی علیه‌السلام که پس از اتفاقات و حوادث تلخ این روزها -بویژه حادثه‌ی تلخ زاهدان- رخ داد را محکوم می‌کنم و با بازماندگان قربانیان این حوادث ابراز همدردی می‌کنم. مردم ایران شایسته‌ی بهترین‌ها هستند، پیشرفت و آرامش «پایدار» هیچگاه از مسیر خشونت قابل دسترس نیست؛ امروز بیش از پیش سرزمین ما نیازمند تجربه شفقت است؛ شفقت حاکمیت با مردم و مردم با مردم. آنانی که با دندانهای به هم فشرده، با تمام وجود به ترویج و آموزش و تجویز خشونت می‌پردازند، خیرخواه مردم نیستند.امیدوارم تلخی حوادث این ایام زمینه‌ای برای توقف سریع خشونت در کشور و پیش‌گرفتن همه‌جانبه راهبرد شفقت باشد.»

منبع: قرن نو
کیف پول من

خرید ارز دیجیتال
به ساده‌ترین روش ممکن!

✅ خرید ساده و راحت
✅ صرافی معتبر کیف پول من
✅ ثبت نام سریع با شماره موبایل
✅ احراز هویت آنی با کد ملی و تاریخ تولد
✅ واریز لحظه‌ای به کیف پول شخصی شما

آیا دلار دیجیتال (تتر) گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری است؟

استفاده از ویجت خرید ارز دیجیتال به منزله پذیرفتن قوانین و مقررات صرافی کیف پول من است.

شبکه‌های اجتماعی
دیدگاهتان را بنویسید

نظرات شما - 28
  • ناشناس
    1

    مراجعه مستقیم به آراء عمومی (رفراندوم و همه پرسی) با حضور ناظرانی مستقل از سازمان ملل متحد در مورد نظرسنجی درباره تغییر حکومت جمهوری اسلامی تنها راه مسالمت آمیز برون رفت از بحران حاکم بر کشور است.

  • فریاد خاموش
    1

    از هر ایرانی بپرسی مشخصات خانوادگی و زادگاه و تمام اطلاعات اوباما ,بیل کلینتون یا دیگر مدیران ارشد در اروپا را میدانند.شماها نیم قرن حکومت کردید کسی هیچ از شماها نمیداند!!!! براستی که اینترنت برای مفت خورهاو حقوق بگیران نجومی خطرناک هست.

  • قلندر
    14

    بایستی ب سخنان آیت‌الله العظمی طالقانی و دانشمند فرزانه سید محمد خاتمی عزیز توجه شود بایستی اشتی ملی صورت بگیرد بایستی فارغ از هر زنده باد مرده باد دست اندر دست هم باید نهاد تا شود آباد ایران ما سربلند دلواپسان فقط دلواپس پست و مقام ند و آنچه به گوش نرسد فریاد است.با بی حجاب مخالف هستم با چادر اجباری آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است با دوستان مروت با دشمنان مدارا بله درسته

    نظرات شما -
    • ناشناس
      8

      دوتابی خاصیت ،دوتادروغگو یعنی حسن فریدون وخاتمی؛یعنی بدترین رئیس جمهور های ایران بودند،واقعا دردوبلای محمود احمدی نژادبخوره توسراین دوتابدردنخور!

  • داریوش اقبالی
    1

    همه چادریها که مثل هم نیستن خیلی‌ها شون نامه را از چادر دادند دست پسر

  • ناشناس
    0

    گفتگو بااسلحه باتوم دادگاه جریمه

  • ناشناس
    2

    خدا خیرشون نده یه عده اقلیت که بنظر خودشون قدرت دردست دارند با بی عدالتی وزد وبند وحق وناحق کردن باعث شدن کشور عزیزمان اینجور بشه چرا الان نباید جرات کنیم آزادانه مثل قبل جایی بریم ..تویه کنید از خدا کمک بخواهیم که بار دیگر کشور عزیزمون ازدست مخالفان منافقان حفظ بشه وبه همه گروهاا
    احترام بگذاریم خودمون جای مردم تصمیم نگیریم اگر کسی را که می دانیم مردم قبولش دارن رد صلاحیت نکنیم جای مردم تصمیم نگیریم

  • ناشناس
    0

    خطاب مسئولان سابق باید به حاکمیت باشد نه به مردم، زمان مسئولیت همین افراد هیچ بابی برای گفتگوباز نشد وشاهدحوادث تلخی بودیم پس دم از گفتگو زدن این افراد قابل پذیرش نیست با گروهی می توان گفتگو کرد که مردم را به رسمیت بشناسد وآن ها را اغتشاشگر ننامددراین بین خون های بی گناه زیادی ریخته شده که راه گفتگور ا بسیار سخت کرده است

  • ناشناس
    4

    تنها راه نجات ایران .گفتگو واشتی است ،مردم ناراحتند ،سریعا وعملی این گفتگو را آشکار بسازید .نه آنها را اشرار ،اغتشاشگر ،وخش وخاشاک بخوانید

    نظرات شما -
    • ناشناس
      1

      اگه حکومت سایه بزاره

  • ناشناس
    0

    آنان که ندانند‌ونخواهند که بدانند.......حیف است چنین جانوران زنده بمانند

  • ناشناس
    0

    اگرسکوت کنید کسی نمیگوید لالید بهتره هیچی نگویید جامعه آرامش بیشتری دارد

  • هادی
    3

    خداوند متعال خاتمی و روحانی را با مهسا امینی محشور فرماید انشالله

    نظرات شما -
    • 0

      خواستم بگم تو را با پری بلنده دیدم خیلی به امثال تو شرف داشت .

  • ناشناس
    1

    همه ی خطاب ها بایدنسبت به حاکمیت باشد نه مردم شماهیچکدومتون دغدغه ی مردم وندارید بلکه نگران حاکمیت ونظام و ولایت هستید وگرنه الان چندوقته که مردم نسبت به اوضاع مملکت معترض هستند کجابودید فقط وقتی برای خودتون احساس خطرمی کنید پیداتون میشه

  • ناشناس
    2

    همه اینهایی که اظهار نظر کرده اند گرگهابی هستند در لباس میش ملت ایران دیگر فریب نخواهند خورد...

  • رابی
    2

    خلاصه وقتی حکومت کم میاره متوصل به مهره های سوخته هم میشه.فردا اگر کروبی و موسوی هم بیانیه دادند تعجب نکنید.

  • رحیم آب منگل
    1

    اتفاقا ما نباید نادانان را مجبور به سکوت کنیم ،اجازه بدید حرف بزنند تا سبک مغز بودنشان مشخص بشود

  • ناشناس
    0

    زبانی که از روز اول اعتراضات حکومت با مردم داشت زبان زور و تحقیر بود،و هیچگاه اعتراض را بعنوان یک حق قانونی نپذیرفتند، حتی اعتراض مسالمت آمیز سازمان نظام پزشکی را به اغتشاش تبدیل کردند، آنها حاضر نیستند از موضع قدرت یک پله پایین تر بیایند تا چه برسد به گفتگو،البته خود مساله گفتگو هم ابهام آمیز است و معلوم نیست منظور چیست،

  • ناشناس
    0

    لازمه به پرونده کشتارهای ۷۸ و ۹۸ رسیدگی بشه

  • ناشناس
    0

    ترفندی بیش نیست.

  • ناشناس
    2

    چطور برای این همه شهید پیام ندادند،تا حادثه شیراز پیش امد،؟؟؟؟یعنی شهدا با هم فرق دارند؟؟؟؟چرا شهدای شیراز بعد از ۴ روز هنوز دفن نشدند ولی بقیه شهدا را شبانه و با زور دفن کردند؟؟؟مهسا ساعت ۸ شب جان باخت و فردا ساعت ۶ صبح در فاصله ۶۰۰ کیلومتری تهران دفن شد؟؟؟مردم این تبعیض ها را می بینند که عصبانی هستند.مرگ بر داعش و داعش مسلکیان.خون هیچ انسانی حتی اگه گناهکار هم باشه نبایستی ریخته بشه.جانی که خدا میده نبایستی بنده خدا انرا بگیرد،بخاطر افکار پلید و شیطانی خودش و...‌به امید آزادی و رهایی ایران از جور ،جهل و ظلم

  • ناشناس
    3

    جایی که تریبون دست رسایی و ذوالنوری و علم الهدی و عباسی باشه جایی برای اظهار نظر یه آدم عاقل مثل محمد خاتمی نیست( همون بهتر که سکوت کنی مرد بزرگ )

  • وکیل
    1

    اینا بخاطر ترس و امنیت و اینکه ما هم هستیم، پیام میدن.
    مرد فقط احمدی نژاد ، چون میدونه با پیام هیچ اتفاقی بنفع مردم نمیشه

    نظرات شما -
    • ناشناس
      0

      پاسخ به وکیل 19:28اشتباهی مثبت دادم گرچه سیستم مشکل داره و هر کی بیاد هیچ فرقی نداره اما لازمه بدوتی پلیدترین رییس جمهور احمدی نژاد بود برو قیمت ها رو زمان خاتمی و زمان احمدی نزاد در گوگل سرچ کن تا متوجه خیانت این اقا به ملت بشوی همچنین قیمت نفت روسرچ کن از دو تا متخصص هم بپرس اون 45تومن رو چجوری جور کرد و چگونه باعت ایجاد تورم صددرصدی شد متاسفانه عدم سواد سیاسی ملت رو به این روز انداخته

  • محمدعلی
    0

    خداوند درسوره بقره قران میفرماید منافق ازکفاربدتراست :ضمن این آیه قران ازپیامبراکرم سوال میکنند که این منافق کیست که خداوند میفرمایند ازکفاربدترند تونهج الفصاحه پیامبرمیفرمایند منافق سه نشان دارد:1-سخن به دروغ میگوید:2-وقتی وعده میدهد خلف وعده میکند:3-خیانت برامانت میکند یعنی وقتی حرف میزند دروغ میگوید ووقتی وعده میده ازوعده خودتخلف میکند به وعده خودش عمل نمیکند ووقتی امانتی بهش سپرده شود برامانت خیانت میکند:حال تحقیق کنید که چکسانیکه این سه مورد عمل کردرا دارند بدانیدمنافقند وروزی هزاربابگویید مرگ برمنافق مرگ برمنافق......................................................................

  • ناشناس
    0

    حاکمان از خدا بی خبر بیایید توبه کنید بیاید از مردم که ۴۴سال با بی تدبیری.خودخواهی برای ریاست کردن ایران وایرانی رو نابود کردید عذرخواهی کنید بیاید همه کرسی آزاد بذارید همه گروهی باشد غیر از آخوند مفت خور بیایید این آخر عمری جبران کنید بیایید یک بار هم که شده مثل حر عمل کنید شاید که خدا ومردم شمارو ببخشند بیایید این غرور کاذب را کنار بذارید لااقل اگر دین ندارید آزاده باشید

  • ناشناس
    0

    گفتگو با شریعنمداری رسایی کریمی قدوسی جلیلی ...... چه خیال ا خامی .