نشست سران جده: سخنرانی اسد درباره «اخلاق» و دستاوردهای کشورهای عربی

به گفته برگزارکنندگان این نشست مهمترین نشانه این اثربخشی توانایی عربستان سعودی برای غلبه بر اختلافات کشورهای عربی بر سر بازگرداندن کرسی سوریه به حکومت بشار اسد بود که ریاض توانست این کار را انجام دهد.

روشن است که این اقدام طبق قوانین اتحادیه عرب به اجماع کشورهای عضو نیاز داشت و معضلی به حساب می‌آمد و با مخالفت چندین کشور عربی و در راس آن‌ها قطر مواجه شد. مقامات این کشور قبل از این نشست بار دیگر تاکید کردند مانعی بر سر راه اجماع کشورهای عربی نخواهند بود؛ اما موضع خود در قبال حکومت سوریه تغییر ندادند. قطر موضع خود را به تقدم داشتن راه حل سیاسی‌ای مرتبط می‌کند که خواسته های ملت سوریه را محقق می‌سازد.

منظور از مرتبط بودن موضع قطر و عادی سازی این کشور با سوریه به مسئله حل و فصل ریشه‌های بحران که به قطع رابطه با این کشور منجر شد این است که بازگشت به اتحادیه عرب نباید دستاوردی رایگان برای حکومت اسد باشد که مانند همیشه از آن برای دستیابی به پول و اقدامات سیاسی در راستای تقویت سیستم امنیتی-نظامی، تضمین تداوم خود در قدرت و سرکوب مردم سوریه استفاده کند.

سخنرانی روز گذشته رئیس جمهور حکومت سوریه در نشست سران جده گواه روشنی بود مبنی بر این‌که اسد آنچه را که اتفاق افتاده یک پیروزی رایگان تلقی کرده است و از آن در چارچوب منطقی استفاده خواهد کرد که طبق آن  از سال 2000 تاکنون بر سوریه حکومت کرده است.

سخنرانی اسد برای رهبران کشورهای عربی درباره «اخلاق و اصول آن» گواه جدایی کامل مقام مسئول یک کشور از واقعیت است. مسئولی که با معیارهای تاریخ معاصر فاجعه بزرگی را برای مردم خود به بار آورد.

از سخنرانی اسد مشخص است که او بازپس‌گیری کرسی سوریه در اتحادیه عرب را ابزار جدیدی می‌بیند که او را قادر می سازد به همان مسیری ادامه دهد که به کشتار هولناک مردم سوریه، آواره شدن گسترده آن‌ها و ویرانی عظیم شهرها منجر شد. حال به جای این‌که کشورهای عربی او را مهار کنند و تلاش کنند از نفوذ ایران بکاهند و تولید مواد مخدر را کنترل کنند؛ یعنی همان توجیهاتی که برای بازگرداندن حکومت سوریه به «اتحادیه عرب» استفاده شد، او علاوه بر کرسی حکومتش در اتحادیه عرب، از موضوع پناهندگان و مواد مخدر برای باج گیری از حکومت‌های عربی و تایید دستورکار روسیه و ایران بهره خواهد برد.