پاسخ به ۶ پرسش درباره «حمله شبانه آمریکا»/ با حملات مشترک آمریکا و انگلیس به یمن احتمال جنگ گسترده منطقه‌ای به چه میزان است؟

 کامران کرمی به ۶ پرسش درباره «حمله شبانه آمریکا» پاسخ داد.

سوال اول، چرا این عملیات شروع شد؟

این عملیات در پاسخ به حملاتی است که ارتش یمن علیه کشتی‌ها و ناوگان دریایی وابسته به اسرائیل در دریای سرخ در طول دو ماه گذشته انجام داده است. ارتش یمن هدف حملات خود را پاسخ به اقدامات اسرائیل در جنگ علیه غزه عنوان داشته است. این حملات باعث اخلال در تجارت دریایی از کانال سوئز، دریای سرخ، تنگه باب المندب، خلیج عدن و اقیانوس هند شده و ناوگان دریایی شامل کشتی‌ها، کانتینرها، نفت‌کش‌ها و یدک‌کش‌ها را مجبور به انتخاب مسیرهای جایگزین دریایی از دماغه امید نیک در آفریقای جنوبی کرده‌ است. مسئله‌ای که هزینه‌ها و ریسک تجارت را تا حد زیادی افزایش داده است.

سوال دوم، اهداف آمریکا و انگلیس از این عملیات چیست؟

هدف واشنگتن و لندن بازگرداندن امنیت دریایی با راه‌اندازی عملیات چندملیتی نگهبان سعادت در دریای سرخ است که ۸۰ درصد تجارت جهانی وابسته به این آبراه استراتژیک است که هم باعث افزایش هزینه‌های ناوبری شده و هم می‌تواند قیمت جهانی نفت را بالا ببرد که هر دو نقش مهمی برای غرب در یک اقتصاد بین‌المللی جهانی شده دارد. 

سوال سوم، دورنمای این حملات به کجا می‌انجامد؟

آمریکا و بریتانیا اعلام کرده‌اند که قصد افزایش تنش و جنگ منطقه‌ای را ندارند و صرفا اهداف محدودی از جمله برخی فرودگاه‌ها و پایگاه‌ها در استان‌های الحدیده، تعز، صنعا و صعده یمن را که در حوزه نفوذ انصارالله است هدف قرار داده‌اند. می‌توان گفت آمریکا قصد ورود به یک کارزار بزرگ را ندارد و بین دو گزینه اخطار و حمله مصمم، حملات خود را صورت داده است. اینکه این حملات تا چه میزان بتواند ارتش یمن را در موضع دفاعی قرار داده و تجارت در دریای سرخ را به وضعیت نرمال بازگرداند نقش مهمی در کاهش یا افزایش سطح عملیات در روزهای آینده خواهد داشت.

سوال چهارم، صلح عربستان با یمنی‌ها هوا می‌شود؟

عربستان از ابتدا عدم همراهی خود را با عملیات دریایی چندملیتی موسوم به نگهبان سعادت اعلام کرد که هدف آن حفظ صلح با یمن و خروج از جنگ هشت ساله با حوثی‌ها است. ریاض همچنین با حملات مشترک آمریکا و بریتانیا موافق نیست و آن را به منزله تشدید ناخواسته تنش ها و هواشدن صلح خود با یمن می‌داند. چرا که معتقد است تنش ناخواسته ریاض را مجبور به انتخاب بین آمریکا و یمن خواهد کرد. با این حال عربستان با حملات محدود و موثر که بتواند ارتش یمن را به لاک دفاعی برده و تجارت دریایی را مجددا به حالت عادی بازگرداند بصورت چراغ خاموش همراه است.

سوال پنجم، واکنش ایران چه خواهد بود؟

ایران حملات را محکوم کرده و آن را نقض حاکمیت یک کشور مستقل دانسته و از جامعه جهانی خواسته که مانع از جنگ‌طلبی آمریکا شوند. ایران پیشتر هم اعلام کرده که حوثی ها و ارتش یمن بازیگران مستقلی هستند و از تهران دستور نمی‌گیرند. از طرف سوم ایران مخالف گسترده شدن تنش در سطح منطقه و تبدیل شدن آن به یک جنگ فراگیر است.

سوال ششم، موضع چین و روسیه چیست؟

رای ممتنع چین و روسیه به قطعنامه ۲۷۲۲ شورای امنیت سازمان ملل درخصوص ضرورت متوقف کردن اقدامات یمنی ها در دریای سرخ که چهارشنبه شب و درست ۲۴ ساعت قبل از حملات مشترک آمریکا و بریتانیا به تصویب رسید، نشان می دهد که چین همچنان ثبات منطقه‌ای آنهم در آبراه استراتژیک دریای سرخ را در راستای منافع جهانی خود می داند و با جنگ و تشدید تنش همراه نیست. از سوی دیگر روسیه نیز با رای ممتنع هم همراهی چراغ خاموش خود را با شورای امنیت بعنوان یک قدرت بزرگ نشان داد و هم اینکه تمایل دارد آمریکا و متحدان آن را در یک تنش منطقه‌ای درگیر کند تا نگاه‌ها همچنان از جنگ روسیه و اوکراین به سمت دیگری منحرف باشد.