درباره قضاوت نادرست گروسی؛ آیا برجام اهمیت خود را از دست داده است؟

گروسی در مصاحبه با خبرگزاری ایتالیایی «آنسا» مدعی شد ایران بسرعت در حال حرکت به سوی یک سلاح هسته‌ای و غنی سازی اورانیوم آن نزدیک به سطح نظامی است. ‌

در کنار آن، گروسی در این مصاحبه گفت فلسفه توافق اصلی هسته‌ای می‌تواند به عنوان پایه مورد استفاده قرار گیرد اما خود توافق دیگر مورد نیاز نیست.

اما آیا واقعا توافق برجام دیگر اهمیتی ندارد و حفظ آن لازم نیست؟

این طور نیست. برجام نتیجه بیش از 10 سال مذاکرات و تلاش‌های طرف‌های مختلف است و مورد تایید سازمان ملل هم بوده و امروز همچنان بهترین‌ ابزار حل موضوع هسته‌ای ایران است.

هر چند آمریکا در مه سال 2018 از برجام خارج شده و ایران نیز رعایت برخی تعهدات برجامی خود را به تعلیق انداخته، اما تلاش‌ها و مذاکرات برای احیای برجام پس از آن انجام و توافقاتی نیز حاصل شده است. همه این تلاش‌ها برای حفظ برجام صورت گرفته و باید برای آن اهمیت قائل بود.

به علاوه، آمریکا آغازگر موضوع هسته‌ای ایران بود و خروج آن از برجام باعث ورود اجرای برجام به بن‌بست شد که پیشینه‌ای غیرقابل چشم‌پوشی است. اگر قرار باشد با بی‌اعتنایی به توافق موجود به مساله بپردازیم، این به منزله آن است که در برخورد با مساله کنونی کاملا از سرچشمه موضوع هسته‌ای و بن‌بست اجرای برجام چشم‌پوشی و یک روند جدید را شروع کنیم که قطعا این وضعیت نباید اتفاق بیافتد.

به طور کلی، تلاش‌های قبلی باید حفظ شود و مورد احترام باشد و طرف‌های مختلف باید همچنان به گفتگو و ارتباطات مثبت ادامه دهند تا اعتماد متقابل قوی‌تر و شرایطی مساعدتر برای از سرگیری مذاکرات ایجاد شود.

در راستای احیای برجام باید گفت که ایران مواضع سازنده‌ای را اتخاذ کرده و همیشه پیام‌های مثبتی ارسال می کند و بارها آمادگی خود برای ازسرگیری مذاکرات اعلام کرده است. ایران رویکرد مثبت برای همکاری با آژانس هم نشان داده و پذیرای گروسی در ماه گذشته بوده که در آن سفر، با مقامات بلندپایه ایران دیدار و از دو تاسیسات مهم هسته‌ای «نطنز» و «فردو» بازدید کرد.

البته برای حل مساله همچنین باید از ایجاد عمدی تقابل پرهیز کرد. نگران‌کننده این است که تقابل‌های عمدا ایجاد شده همچنان گاه‌و‌بی‌گاه صورت می‌گیرد و گرایش استفاده از مکانیسم ماشه در شورای امنیت برای اعمال فشار همچنان وجود دارد که به هیچ وجه رویکردی سازنده نیست.