همراهی اروپایی ها با ترامپ در حمله به سوریه، او را در بحث برجام نرم می کند؟

یکی از مقامات ارشد دولت ترامپ در اظهاراتی در 14 آوریل پس از حمله مشترک آمریکا- انگلیس- فرانسه علیه تاسیسات مرتبط با سلاح های شیمیایی سوریه تاکید کرد: « یکی از چیزهایی که به آرامی در حال شکل گیری است رابطه خیلی نزدیک بین تیم های امنیت ملی امریکا و اروپا است. این می تواند فرصت خوبی برای تعقیب اهداف مشترک باشد.» تجربه فزاینده همکاری های نزدیک بین آمریکا و متحدان اروپایی در مورد مسائل بحرانی خاورمیانه می تواند اخبار خوبی برای چشم انداز دست یابی به یک توافق نهایی برای حفظ برجام باشد.

در این راستا ترامپ میزبان اولین دیدار رسمی امانوئل ماکرون به آمریکا در 24 آوریل و همچنین آنگلا مرکل صدراعظم آلمان در 27 آوریل است. دونالد ترامپ در ضرب الاجل 12 می بر این تاکید کرده است که اگر ایالات متحده آمریکا و سه قدرت اروپایی E3 ( انگلیس - فرانسه - آلمان) نتوانند به یک موضع مشترک در مقابل ایران در توافق هسته ای برسند تعلیق تحریم های ایران را تمدید نمی کند.

یکی از مقامات اروپایی بر پیشرفت قابل ملاحظه ای در مذاکرات بین ایالات متحده آمریکا و کشورهای E3 برای تهیه پیش نویسی که به نگرانی های ترامپ در مورد ایران توجه دارد اشاره کرد.

وی بعد از آخرین دور مذاکرات آمریکا - کشورهای E3 در مورد ایران در واشنگتن در 11 آوریل بر این تاکید کرد: « احساس ما این است برای توجه و رسیدگی به نگرانی های رئیس جمهور به پیشرفت های خوبی دست پیدا کرده ایم.» اما وی افزود حتی اگر آن ها بتواند به یک چنین پیش نویسی برای فهم سیاسی دست یابند به طور کامل مشخص نیست که ایا دونالد ترامپ تمایلی به پذیرش آن داشته باشد یا خیر.

یکی از دیپلمات های اروپایی نسبت به مذاکره آمریکا - کشورهای اروپایی ابراز تردید کرد و تصمیم ترامپ برای خروج از توافق با ایران را به پیشرفت فنی در مورد متن مشترک منوط کرد. دیپلمات اروپایی دیگری به المانیتور گفت: اگر چه در بحث های فنی پیشرفت هایی وجود داشته است اما متاسفانه این مسئله تنها معیار در داخل این توافق نیست.» وی افزود: « امیدوارم که همکاری های سه کشور علیه سلاح های شیمیایی سوریه بتواند تلاش های طرفین آن ها را در زمینه توافق هسته ای تقویت کند. هر چند که نسبت به این امر تردید دارم.»

ترامپ اگر چه اغلب از کشورهای دیگر انتقاد می کند که از آمریکا سود می برند اما وی از فرانسه و انگلیس به دلیل مشارکت آن ها در عملیات نظامی مشترک علیه تاسیسات مرتبط با سلاح های شیمیایی سوریه در 13 آوریل تشکر کرد. پس از آن مشاوران ترامپ بر این تاکید کردند که همکاری های نزدیک هفته گذشته بین رهبران و تیم امنیت ملی سه کشور انعکاسی از افزایش اعتماد و همکاری نزدیک با یکدیگر است.

ترامپ در هنگام حمله به سوریه در یک اظهارات تلوزیونی در کاخ سفید بر این تاکید کرد: « یک عملیات مشترک با نیروهای مسلح فرانسه و انگلستان در حال انجام است. ما از هر دوی آن ها سپاسگذاریم.» وی افزود: « امروزه کشورهای بریتانیا، فرانسه و ایالات متحده قدرت عادلانه خود را علیه بربریت و وحشیگری نشان داده اند.»

دستیاران امنیت ملی ترامپ اعلام کرده اند که دونالد ترامپ در هفته بین حمله ادعایی کلر-سارین به دوما در غوطه شرقی در 7 آوریل تا شروع حمله مشترک روزانه بین ترامپ با ماکرون و ترزا می تماس های مشترکی وجود داشته است. یک مقام ارشد دولت ترامپ در روز شنبه در کاخ سفید گفت: « در طی این زمان بین ترامپ، ماکرون و ترزا می یک رابطه همکاری استراتژیک خیلی نزدیکی شکل گرفت و سطحی از افزایش اعتماد در طول زمان بین آن ها وجود داشت.» یکی از مقامات ارشد اجرایی آمریکا گفت: « این سه عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل در یک مانور مشترک کاملا متحد شدند که این یکی از نشانه بارز توانایی رئیس جمهور برای تشکیل ائتلافی است که انگلیس و فرانسه به طور قاطع از آن حمایت کردند.»

اینکه این عملیات نظامی مشترک آمریکا - انگلیس- فرانسه در سوریه که برای ایجاد بازدارندگی علیه استفاده از سلاح های شیمیایی بوده، در ماجرای ایران تاثیر بگذارد، مشخص نیست. چندین مقام سابق آمریکا که در مورد مسئله هسته ای ایران همکاری می کردند بر این عقیده اند که انتصاب اخیر جنگ طلبان مانند جان بولتون به عنوان مشاور امنیت ملی و نامزدی مایک پمپئو برای وزارت خارجه می تواند خبر بدی برای موافقان حفظ توافق هسته ای ایران باشد.

ایلان گلدنبرگ یکی از مقامات سابق پنتاگون و وزارت امور خارجه که در حوزه خاورمیانه فعال بوده، به المانیتور گفت: « قطعا مصالحه ای وجود دارد که باید به آن رسید. اما من از برخی مقامات دولتی شنیده ام که شانس این توافق خیلی پایین است. فکر می کنم مذاکرات آمریکا و متحدان اروپایی E3 به خوبی پیش می رفت اما با انتصاب پمپئو و جان بولتون مذاکرات را دشوار تر می کند و همچنین منجر به نگرانی و تردید بیشتر در مورد آن چه ممکن است وجود داشته باشد شود.»

وی در پاسخ به این سوال که آیا همکاری آنها در مقابله اخیر با سوریه، حسن نیتی در میان شان برای رسیدن به مصالحه با ایران کمک می کند، تاکید کرد که این مسئله به خلق و خوی ترامپ بستگی دارد.

دولت ترامپ ممکن است با تصمیم به لغو تمدید تحریم های ایران در 12 می درصدد افزایش نفوذ بر متحدان اروپایی اش در دستیابی به یک توافق سخت گیرانه تر با ایران است.

ریچارد نفیو یکی از مذاکره کنندگان سابق توافق هسته ای و متخصص تحریمها گفت که نسبت به سرایت گرمی روابط ترامپ با اروپا در ماجرای سوریه به برجام بدبین است.

وی که در حال حاضر در دانشگاه کلمبیا است به المانیتور گفت: « ایالات متحده آمریکا و دولت های اروپایی دارای پیشرفت های واقعی بوده اند و کلماتی وجود دارند که نمایانگر دیدگاه نرم تر ترامپ و دیدگاه تند اروپایی است. اما این نیازمند تحرک و جنبش از سوی هر دو طرف می باشد. من نسبت به این امر شک دارم زیرا که ما قبلا هم این نمایش را دیده ایم»

جرارد آراود سفیر فرانسه در ایالات متحده آمریکا در 12 آوریل در توئیتی گفت: « فرانسه و آلمان و انگلیس پیشنهادهای مهمی را در مورد نگرانی های مشترک آن ها نسبت به فعالیت های و اقدامات ایران را مطرح کرده اند این در حالی است که بتوانند از این طریق توافق هسته ای را حفظ کنند.» داریل کیمبل مدیر اجرایی کنترل تسلیحات در اظهاراتی بر این تاکید کرد: « دونالد ترامپ باید دادن پاسخ بله به متحدان اروپایی را یاد بگیرد زیرا آن ها اقدامات قابل ملاحظه ای برای رسیدگی و توجه به نگرانی های ترامپ در مورد برنامه جامع اقدام مشترک انجام داده اند.» وی افزود: « همکاری های اخیر آمریکا- انگلیس- فرانسه در واکنش به استفاده سوریه از سلاح های شیمیایی باید اعتماد دولت ترامپ را به تعهد متحدان اروپایی برای توافق با چالش های امنیتی دیگر در منطقه خاورمیانه را تقویت کند که این ضرورت دارد که واشنگتن با متحدان اروپایی برای حفظ برجام همکاری کنند.»

منبع:المانیتور

15