یادداشت‌های محمدعلی فروغی، یک‌شنبه ۲۰ تیر ۱۲۹۹؛
بعد از شام باز رفتیم شانزلیزه، خیابان‌ها را به ملاحظه چهاردهم ژوئیه مشغول تزیینات هستند
«بعد از شام باز رفتیم در شانزلیزه. موزیک در آن‌جا دایر است. قدری نشستیم و گردش کردیم تا وقت خواب... از دیروز که وارد پاریس شدیم دیدیم خیابان‌ها را به ملاحظه‌ی چهاردهم ژوئیه مشغول تزیینات و بیرق‌کوبی هستند.»
در یادداشت‌های محمدعلی فروغی، یک‌شنبه ۲۰ تیر ۱۲۹۹ آمده است:
[پس از رسیدن به پاریس] صبح اسباب جابه‌جا کردم. ظهر میرزا محمدعلی‌خان این‌جا آمد و بعد میرزا محمدخان. قدری با هم صحبت کردیم و ناهار من و انتظام‌الملک به پوکاردی رفتیم و برگشتیم منزل. قدری کار‌های مختلف کردیم و به اتفاق بیرون رفتیم به هوتل موریس برای دیدن نصرت‌الدوله [وزیر خارجه‌ی پیشین]، منزل نبود. رفتیم در قهوه‌خانه‌ی الکازار شانزلیزه شام خوردیم. هوا گرم بود.
بعد رفتیم به سراغ اعتمادالدوله. منزل نبود برای او کارت گذاشتیم و تا برج ایفل گردش کردیم. خواستیم بالای آن صعود کنیم وقت گذشته بود.
وقت شام برگشتیم محله‌ی خودمان در مهمان‌خانه‌ی ساووای شام خوردیم. به واسطه‌ی مالیات گرانی که دولت بسته موزیک را موقوف کرده‌اند و در اکثر جا‌ها گویا همین‌طور شده است. بعد از شام باز رفتیم در شانزلیزه. موزیک در آن‌جا دایر است. قدری نشستیم و گردش کردیم تا وقت خواب.
مهمان‌خانه‌ها مالیات تجمل را موقوف کرده‌اند، اما نرخ را بالا برده‌اند. عجب است که با وجود این‌که در روزنامه‌ها می‌دیدیم که اجناس رو به ارزانی است زندگانی روز به روز گران می‌شود.
از دیروز که وارد پاریس شدیم دیدیم خیابان‌ها را به ملاحظه‌ی چهاردهم ژوئیه [۱]مشغول تزیینات و بیرق‌کوبی هستند.
منبع: یادداشت‌های روزانه محمدعلی فروغی، به کوشش محمدافشین وفایی و پژمان فیروزبخش، تهران: سخن، چاپ هفتم، ص ۴۲۸.
پی‌نوشت:
۱- آغاز انقلاب فرانسه با حمله نیرو‌های انقلابی به زندان باستیل، در ۱۴ ژوئیه ۱۷۸۹ [۲۴ تیر ۱۱۶۸]آغاز شد. فتح این زندان قدرت مطلق لوئی شانزدهم را دچار تزلزل کرد. در سال ۱۸۸۰، سیاستمداری به نام بانژمان راسپَیل (Benjamin Raspail) پیشنهاد کرد ۱۴ ژوئیه را به عنوان تعطیلات رسمی فرانسه در نظر بگیرند. این قانون در همان سال تصویب، و روز باستیل برای اولین بار در سال ۱۸۸۰ تعطیل عمومی شد. از آن زمان به جز دوران جنگ جهانی، روز باستیل تعطیل رسمی به شمار می‌رفت. برای برپایی جشن در این روز، ارتش فرانسه طی مراسمی باشکوه در طول خیابان شانزلیزه رژه می‌رود و در شهر‌های مختلف فرانسه، مراسم آتش‌بازی در شب‌های ۱۳، ۱۴ و ۱۵ ژوئیه برگزار می‌شود. [ویکی‌پدیا]
منبع: انتخاب
66
