آشنایی با گرمابه پهنه سمنان به جا مانده از دوران صفویه و قاجار

حمام پهنه یکی از بناهای قرن نهم قمری سمنان است که در سال 1353 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و در سال 1373 بعد از مرمت و بازسازی تبدیل به موزه محلی مردم شناسی شده است. 

بنای موزه گرمابه پهنه سمنان (به انگلیسی : Semnan Province) مربوط به دوران صفویه و دوران قاجار است و به نام های حمام حضرت و حمام پهنه هم معروف است. 

گرمابه پهنه سمنان در بخش مرکزی شهر و در مجاورت مسجد جامع ،مسجد امام ، تیمچه پهنه و راسته بازار قرار گرفته است. این حمام از موقوفات مسجد جامع است. 

 

گرمابه پهنه سمنان کجاست؟

حمام پهنه یا حمام حضرت بین مسجد جامع سمنان و امامزاده یحیی قرار گرفته است. 

آدرس : سمنان ، خیابان امام ، بازار شیخ علاءالدوله ، ضلع غربی تکیه پهنه

زمان بازدید : 8:30 – 12 و 16:30 – 19 

 

تاریخچه گرمابه پهنه سمنان

حمام پهنه در سال 856 قمری در زمان سلطنت ابوالقاسم بابر خان پادشاه تیموری و درستور وزیرش خواجه غیاث الدین بهرام سمنانی ساخته شد. 

در سال 1312 قمری و اوایل سلطنت مظفرالدین شاه ، بنای حمام تعمیر و بخش هایی از آن تجدید بنا شد. 

حمام پهنه در سال 1373 بعد از مرمت و بازسازی تبدیل به موزه محلی باستان شناسی و مردم شناسی شده است. 

 

سبک معماری گرمابه پهنه سمنان

سر در حمام پهنه بسیار زیبا و جالب توجه است ، این سر در کاشی کاری شده و در بالای در ورودی اشعاری به خط نستعلیق نوشته شده است. 

مساحت حمام پهنه حدود 1000 متر مربع است و به عنوان یکی از بزرگترین حمام های سنتی ایران شناخته می شود. 

گرمابه دو در ورودی برای خانم ها و اقایان دارد. 

در بخش مردانه دو صفه ساخته شده که از سه طرف کاشیکاری شده است و در بالای در آن کتیبه ای از کاشی به رنگ سفید در زمینه لاجوردی وجود دارد. 

بر سر در ورودی علامت شیر و خورشید با کاشی های زرد رنگ در دو لچک به صورت نیم دایره مشخص شده است. تصویر دو سرباز قاجار در دو طرف این در کاشیکاری شده است. 

در بخش ورودی هم کاشی کاری های زیبا و جذابی وجود دارد.

در قسمت سقف گنبدی شکل گرمخانه کاشیکاری های شکیل و نورگیرهای متعدی وجود دارد که نور گرمابه تامین میکنند.

ورودی حمام مانند دیگر حمام های سنتی چند پله پایین تر از سطح خیابان است.

در فضای داخلی حمام ، حوض زیبایی قرار دارد.

سبک معماری حمام بازدید کنندگان را به دوران تیموریان می برد.

معرفی موزه گرمابه پهنه سمنان

در این موزه میتوانید بخش های مختلف گرمابه های سنتی ایران  از جمله هشتی ورودی ، رختکن ، گرمخانه ، خزانه آب گرم و خزانه آب سرد را مشاهده کنید.

هشتی ورودی این مجموعه امروزه تبدیل به محل فروش بلیط ورودی و دادن بروشورهای اطلاعاتی شده است. 

بعد از عبور از هشتی به راهروی باریکی می رسید که بعد از گذر از آن وارد صحن گرمابه می شوید که غرفه ایی در آن دیده می شود. 

در یکی از این غرفه ها اسکلت 4 هزار ساله ای قرار گرفته است که در حفاری های تپه حصار دامغان پیدا شده است. 

در یکی دیگر از غرفه های شیشه ای موزه میتوانید لوازم سفالی را ببینید که قدمتشان به هزاره دوم قبل از میلاد می رسد. 

در غرفه های بعدی لوازمی مربوط به دوران اسلامی دیده می شود که بیشتر شامل ظروف لعابی و کاسه های مختلف است. 

در غرفه های بعدی میتوانید جواهرات و زینت آلات زنان عشایر سمنانی را مشاهده کنید.