ماجرای جشنی که هرگز در فضا برگزار نشد!
روز 17 سپتامبر 1985 ناو کیهانی سایوزتی-14 در حالی به فضا پرتاب شد که ولادیمیر واسیوتین، گئورگی گرچکو و الکساندر ولکف بر عرشه آن حضور داشتند.
در 25 سپتامبر سایوزتی-13 به همراه ژانیبکف و گرچکو از ایستگاه جدا شد و طبق جدول تنظیمی روز بعد با موفقیت به زمین بازگشت.
اینک چه در مدار و چه در زمین، کیهان نوردان آماده میشدند کاری را صورت دهند که تا آن زمان در تاریخ پروازهای فضایی سابقه نداشت, کاری جنجالی و پر سرو صدا تا چند ماه بعد باید صورت میگرفت: پرواز یک ناو سایوز با حضور سه کیهان نورد زن! به همین منظور گروهی از زنان فضانورد شامل اسوتلانا ساویتسکایا، یکاترینا ایوانوا و یلنا دابروکواشنیا مشغول تمرین بودند. پیشبینی شده بود که در آغاز مارس سال 1986 پرتاب گروه زنان صورت گیرد.
زنان کیهان نورد شوروی باید هشتم مارس(روز جهانی زن) را در عرشه ایستگاه مداری سالیوت-7 جشن بگیرند و از آنجا این روز را به تمام زنان دنیا تبریک بگویند.
در 27 سپتامبر سال 1985 ناو کیهانی کاسموس-1686 به مدار پرتاب و در دوم اکتبر به سالیوت-7 متصل شد. 3 روز بعد کیهان نوردان دریچه ورودی کاسموس-1686 را برای تخلیه تجهیزات ارسالی و کنترل دستگاههای باز کردند. در اکتبر به وسیله دستگاههای این ناو عظیم(که به لحاظ ابعاد و وزن تقریبا مشابه سالیوت بود) یک سری پژوهشهای نظامی-علمی ژئوفیزیک انجام شد.
طبق برنامه، در آخر ماه اکتبر واسیوتین و ساوینیخ باید برای راهپیمایی و انجام آزمایشی به اسم مایاک به فضای باز قدم میگذاشتند اما ناگهان واسیوتین بیمار شد. بیماری روز به روز شدت بیشتر پیدا کرد. حرارت بدنش بالا رفت و دردهایی طاقت فرسا بدنش را فرا گرفت. طبق تجویز پزشکان از داروهای آنتی بیوتیکها و آرامبخش موجود در عرشه ایستگاه به او داده شد اما تاثیر چندانی نداشت. سرانجام در 17 نوامبر کمیسیون دولتی تصمیم گرفت در 21 نوامبر کیهان نوردان به زمین بازگردند.
با بازگشت این گروه، پرواز به سالیوت-7 نیز تعطیل گردید زیرا مسئولان تصمیم نداشتند قبل از گروه زنان، افرادی را به ایستگاه بفرستند. این کار مستلزم دیدن آمادگی طولانی مدت برای پرواز بود و باعث میشد پرتاب ایستگاه فضایی مجهز و پیشرفته بعدی یعنی "میر" به تاخیر بیفتد.
آنها به سه زن که چند سال تمرینهای بسیار دشوار را انجام داده بودند قول دادند در ایستگاه فضایی میر این برنامه اجرا شود اما چند ماه بعد مشخص شد که ساویتسکایا حامله است و امکان پرواز به فضا را ندارد. در اواخر سال 1986 فرزندش به دنیا آمد. طبیعی بود که به این زودیها نخواهد توانست راهی فضا شود. برنامه سفر زنانه چند بار دیگر و به دلایل کوچک و بزرگ دیگر به تعویق افتاد. با فروپاشی شوروی میتوان گفت که تقریبا امید زنان فضانورد برای سفر به مجتمع مداری میر از بین رفت تا بالاخره در مارس 1993 مسئولان سازمان فضایی روسیه گروه زنان فضانورد را منحل اعلام کردند و به این ترتیب برنامه جنجالی پرواز گروه زنان نیز به کلی لغو شد و اعضای این گروه که سالها مشکلات آموزش و تمرین را پشت سر گذاشته بودند به کارهای قبلی خود بازگشتند.
منبع: باشگاه خبرنگاران
15