با این میوه سرخوش شوید

سید کاظم کاظمینی، متخصص طب ایرانی در گفت‌وگویی میوه «به» را از میوه‌های پاییزه ذکر کرد و گفت: مصرف این میوه که در طعم‌های شیرین، ترش و میخوش وجود دارد، از خواص زیادی برخوردار است. عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی یزد با بیان این که مصرف «به» و فرآورده‌های آن بعد و قبل از غذا تاثیراتی خلاف یکدیگر می‌گذارند، تصریح کرد: مصرف رب، مربا، خورشت به‌آلو و دمنوش به در هنگام خالی بودن معده، منجر به یبوست و در صورت پر بودن معده، ملین خواهد بود. وی از خواص دیگر این میوه به تاثیر آن بر ویار حاملگی یاد کرد و گفت: این میوه برای زنانی که دارای تهوع و ویار در دوران حاملگی هستند، موثر است و در این رابطه توصیه می‌شود هر روز صبح چند لقمه نان برشته را در رب این میوه بزنند و آهسته آهسته میل کنند.

کاظمینی با بیان این که زیاده‌روی در مصرف این میوه‌ی پاییزی به ویژه به صورت خام منجر به بروز سکسکه می‌شود، اضافه کرد: لعاب «به ‌دانه» که یکی از قسمت‌های این میوه محسوب می‌شود، برای برطرف شدن خشکی حلق و گلو و سرفه‌های ناشی از خشکی و گرمی نیز مفید است. میوه بـه یا بهی دارای گوشت خشک و کرکی است که طعمی ترش و تقریباً گس دارد. به سرشار از ویتامین های آ و ب، و املاح آهکی و تانن است. به دارای پروتید، گلوسید، لیپید و آب است و صد گرم آن تولید 112 کالری انرژی می‌کند. این میوه مقوی معده و متوقف کننده اسهال‌های ساده و خونی است. در ورم حاد در روده‌ها، خونریزی‌های قاعدگی و بواسیری، اثر موثری دارد.

به ضمن تقویت اعمال دستگاه گوارش، مخاط و سرفه کاملاً موثر است. دم کرده برگهای به برای تسکین سرفه شهرت فراوان دارد. وقتی به پخته می‌شود بو و طعمی خوش دارد. برای کمپوت مناسب است و بصورت مربا و مارمالاد نیز کاربردی عالی دارد. به سرشار از ویتامین‌های آ و ب و املاح آهکی و تانن است. به دارای پروتید، گلوسید، لیپید و آب است و صد گرم آن تولید ۱۱۲ کالری انرژی می‌کند. به مقوی قلب، معده و اعصاب است و دمنوش آن آرامبخش است. درخت به درختی است از تیره گل سرخیان، جزو دسته سیبها که پشت برگهایش کرک دار است. آنرا در سراب و میانه، هیوا، در رامیان و کتول، شغال، در لاهیجان و دلیجان و رودسر، توچ و در رامسر و شهسوار، سنگه می‌نامند. درخت به، در خاکهای خشک و خیلی آهکی خوب نمی‌روید و نیازمند به خاک ژرف است.

به ممکن است سبز کم رنگ مثل سیب Granny Smith یا مانند یک سیب طلایی زرد باشد. معمولاً به اول فصل سبزتر و به آخر فصل طلائی تر است اما هر دوی آنها آماده طبخ هستند. اگر آن را خارج از یخچال نگهداری کنید بعد از یک هفته شروع به خراب شدن می‌کند. پیشنهاد می‌شود به همانند سیب را در یخچال نگهداری کنید اما برای جلوگیری از فساد آنها را داخل چیزی بپیچانید. این میوه درون یخچال تقریباً به اندازه سیب دوام پیدا می‌کند. میوه به دارای مقدار زیادی فیبر غذایی، پتاسیم، قند و ویتامین C و فاقد چربی است. بیشترین ویتامین ها در به، ویتامین C و بعد از آن ویتامین A است. -در برخی نقاط جهان دانه های به را خشک می کنند و به همراه مقدار کمی آب می‌پزند که به عنوان داروی سرفه کاربرد دارد.

به در داخل آمریکا بیشتر از کالیفرنیا می‌آید اما این میوه به صورت جهانی در ایران (۰٫۷۵ تولید دنیا)، ترکیه، چین، ازبکستان، آرژانتین، نیوزیلند نیز پرورش می‌یابد. درخت به را به ترکی آذربایجانی، هیوا، در رامیان و کتول، شغال، در لاهیجان و دلیجان و رودسر، توچ و در رامسر و شهسوار، سنگه می‌نامند. درخت به در خاک‌های خشک و خیلی آهکی خوب نمی‌روید و نیازمند به خاک ژرف است.

منبع: ایسنا

1980