چرا مردم باستان جمجمه را سوراخ می‌کردند؟

برای مدتی طولانی، از عصر‌های ماقبل تاریخ بشری، مردم در یک رسم عجیب به سوراخ کردن جمجمه هایشان می‌پرداختند. سوراخ کردن جمجمه در واقع یک عمل جراحی به شمار می‌رفت که در آن با ابزار‌های تیز، جمجمه را سوراخ کرده و یا می‌بریدند و بخشی از استخوان را برمی‌داشتند.

در هزاران جمجمه‌ای که در آثار باستانی سراسر جهان کشف شده، سوراخ‌هایی دیده شده است. با وجود اهمیّت ظاهری این جمجمه‌ها، هنوز دانشمندان نتوانسته اند از فرآیند سوراخ کردن جمجمه‌ای که اجداد ما انجام می‌داده اند، دفاع کنند.

براساس برآورد‌های علم انسان شناسی، سوراخ کردن جمجمه در قرن بیستم در آفریقا و جزایر پُلی‌نِز و در دوران ماقبل تاریخ برای معالجه درد، برای مثال درد‌های ناشی از ضربه به سر و یا بیماری‌های عصبی بوده است. به عبارت دیگر، سوراخ کردن جمجمه به نوعی یک درمان پزشکی باستانی با ریسک بالا بوده و برای افراد مبتلا به صرع، سردرد‌های میگرنی، آبسه و لخته شدن خون، یا ترومای سر، انجام می‌شده است.

سوراخ کردن جمجمه در سرزمین‌های مختلفی مانند یونان باستان، آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی، آفریقا، پُلی‌نز و شرق دور رایج بوده است و چه بسا مردم این کار را مستقل در جا‌های دیگر نیز بسط و گسترش دادند. بسیاری از فرهنگ‌ها تا پایان قرون وسطا سوراخ کردن جمجمه را کنار گذاشتند، اما تا اوایل قرن بیستم در تعداد کمی از بخش‌های دورافتاده آفریقا و جزایر پُلی‌نز همچنان انجام میشد.

با وجود اینکه سوراخ کردن جمجمه دلایل طبی و پزشکی داشته است، در گوشه کوچکی از روسیه، دانشمندان اطلاعاتی راا که تا آن زمان بدان آگاهی پیدا نکرده بودند کشف کردند که دلیل پزشکی نداشته و به آداب و رسوم مرتبط بوده است. وظیفه تجزیه و تحلیل محتویات این گورستان به النا باتایوا، که اکنون یک محقق انسان شناس در دانشگاه فدرال جنوبی روستوف نا دونو، روسیه است، اختصاص یافت.

این موضوع نشان می‌دهد، مردم آن قسمت، در دوران عصر مس (عصر فرانوسنگی) دلیل موجهی برای انجام چنین کار خطرناکی داشته اند. در جمجمه‌های یافت شده اثری از ضربه یا بیماری نبوده؛ آیا این یک رسم بوده است؟!

النا متوجه شد، این سوراخ‌ها عادی نیستند. همه این حفره‌ها در یک نقطه بالای جمجمه در پشت سر (جایی که مو‌های بلند را در آن قسمت دم اسبی می‌بندند) انجام شده بود. سوراخ کردن این بخش به شدت خطرناک است و باعث خونریزی شدید و در نهایت مرگ می‌شود. خانم باتایوا پس از چندی به دلیل پیدا نکردن شواهد کافی از ادامه تحقیق انصراف داد. برخی از پژوهش‌ها نشان می‌دهد که انسان‌های باستان، علاوه بر درمان امراض، برای بیرون کردن ارواح خبیثه از بدن جمجمه هایشان را سوراخ می‌کردند.

منبع: برترینها

1980