ترانه‌هایی که آبروی شعر و موسیقی را برده است/ عرق شرم بر پیشانی ترانه سرا‌ها و مسئولان فرهنگی
مشخص نیست که دیگر باید چه کسی از وضعیت اشعار موسیقی گلایه کند، تا مسئولان فرهنگی کمی به خودشان بیایند.
مثل همیشه صریح و شفاف؛ وضعیت ترانه‌ها بد است. این را مقام معظم رهبری هم در جلسه خود با اهالی شعر و ادب بیان کردند. ایشان همیشه گفتند: «آن نکاتی که من در جلسات علنی بیان می‌کنم، بار‌ها به صورت خصوصی مطرح کرده ام.» مشخص نیست، چه کسی، با چه لحنی و چگونه باید از وضعیت شعر و ترانه در موسیقی گلایه کند. از ترانه سرای با سابقه گرفته تا مقام معظم رهبری.
رهبر انقلاب: نگران ادبیات فارسی هستم
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای گفتند: زبان فارسی قرن‌های متمادی است که عمدتاً به‌وسیله‌ی شاعران بزرگ حفظ شده و این‌گونه سالم و فصیح به دست ما رسیده است، بنابراین ما باید حرمت زبان را حفظ کنیم و اجازه نداریم با بی‌مبالاتی آن را به دست فلان ترانه‌سرای بی‌هنر بدهیم که الفاظ را خراب کند و بعد نیز با پول بیت‌المال در صدا و سیما و دستگاه‌های دولتی و غیردولتی پخش شود.
هزینه‌های وزارت ارشاد، فقط صرف موسیقی‌های آنچنانی می‌شود
جالب است که محمد گلریز خواننده ارزشی، در یادبود ارکستر سمفونیک دفاع مقدس نیز به این موضوع اشاره کرد بود. وی بیان کرد: «در حال حاضر ما در معرض شدیدترین هجمه‌های فرهنگی قرار داریم که هزینه‌های گزافی برای آن می‌شود که بخشی از آن صرف موسیقی‌های آنچنانی و بی محتوا می‌گردد. مقام معظم رهبری به کرات به مسئولان فرهنگی کشور هشدار داده اند و تاکید داشته اند که مردم به ویژه جوانان در معرض این خطر قرار دارند، اما متاسفانه در چند سال اخیر نه تنها گام موثری برداشته نشد؛ بلکه با بها دادن به آثار سبک و مبتذل در بعد کلام، ملودی و اجرا ضربات قابل توجهی به موسیقی وارد گردید و بعضا مخاطبان از ارزش‌ها دور شدند.»
پیش از این، حمید رضا نوربخش، ریاست خانه موسیقی نیز بار‌ها و بار‌ها به موسیقی‌های جدید و اشعارشان حمله کرده و عملکرد وزارت ارشاد در این زمینه را زیر سوال برده بود.
برای اینکه مزاحم ترانه‌های ضعیف نباشم، با شرم خداحافظی می‌کنم!
شهریور ۹۷ محمد علی بهمنی شاعر و رئیس شورای شعر دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در نامه‌ای از سمت خود استعفا کرد.
بهمنی در صفحه شخصی خود نوشت:
«سلام و ...
نه، امروز دیروز است
نه من
آن شاعری که دیروز
از فردایی می‌سرود که
امروز نیست.
از سال ۱۳۴۲ که به‌مهر‌بانی استادم گرامی‌یاد فریدون‌مشیری در رادیو سرودن ترانه را تجربه می‌کردم تا امروز، هرگز از تشویقی مغرور و از انتقادی دلگیر نشده‌ام. در حال حاضر هم با همه تلخی‌هایی که در شورا تحمل می‌کنم، دوست ندارم گله‌مند شرایط باشم.
اما صادقانه اعتراف می‌کنم که در جوانی اگر ذات کلام در بیان را به درستی نمی‌شناختم، در مسیر تا هفتاد‌وشش‌سالگی اندکی شاید آموخته باشم.
لبم‌عطش‌زده‌ی‌بوسه نیست‌حرف بزن
شنیدنت عطشِ روح را می‌افزاید
متاسفانه روزگاری را می‌گذرانیم که برای‌تخریب «موسیقی» رندانه دارند (ارج بایدو نبایدِهای) کلمه در ترانه را از باورهامان می‌ربایند.
جهت اطلاع: من با آگاهی‌ِ اشتباهم از قبول (ریاست شورای ترانه) - نه به‌دلیل این که شش ماه است کارشناسانش هم حقوقی دریافت نکرده‌اند. فقط به این دلیل که دیگر مزاحم ترانه‌های ضعیف نباشم. با شرم خداحافظی می‌کنم»
وقتی علت استعفایش را جویا شدیم، بهمنی به خبرنگار گفت: موضوع استعفایم مربوط به خود دفتر شعر و فعالیت‌هایی است که در آن صورت می‌گیرد. نباید دفتر موسیقی زیر بار این ترانه‌های ضعیف برود. ما تذکر دادیم، اما دوستان حرف‌های ما را نپذیرفتند. من هم گفتم چرا مجوز به این اشعار ضعیف به اسم ما تمام شود.
اگر مجوز ندهیم، می‌گویند جلوی خوانندگان را گرفته اید
البته پس از این استعفای بهمنی، علی ترابی مدیر سابق دفتر موسیقی، با بهمنی وارد مذاکره شد و او را همچنان در بخش شعر دفتر حفظ کرد. اما یک سوال، چرا به همین راحتی به همه اشعار مجوز داده می‌شود؟ فیلترینگ مجوز اشعار دقیقا چیست؟ علی ترابی در زمانی که سکان دار دفتر موسیقی وزارت ارشاد بود و بهمنی استعفا کرد به خبرنگار ، گفت: «قاعدتا استاد بهمنی که از بهترین شاعران کشورمان است، اگر بخواهند به لحاظ فنی خیلی جدی درباره این ترانه‌ها نظر بدهند، بخش عمده‌ای از این کار‌ها تایید نمی‌شود؛ اگر بسیاری از اشعار تایید نشود، با تفاسیر دیگری مواجه می‌شویم که مثلا جلوی خوانندگان گرفته شده و به ذائقه بسیاری از جوانان توجه نمی‌شود. از این رو دفتر موسیقی در شرایط سختی است. محمد علی بهمنی بیشتر از ما زیر فشار هستند و شرایط او برایم قابل درک است.»
عرق شرمی که روی پیشانی ترانه سرا‌ها و مسئولان فرهنگی نمی‌نشیند
حرف نهایی و جان مطلب را ریاست سابق دفتر موسیقی گفت. ذائقه مردم تغییر کرده و ما هم برای اینکه جایگاهمان را از دست ندهیم، باید هر قالب سخیفی را بپذیریم. پس در واقع فیلترینگی وجود ندارد که محمد علی بهمنی استعفا می‌کند. این هنرمند کار کشته، احساس می‌کند در مقام نظارتی که به او سپرده شده است، تاثیری ندارد و بیهوده کار می‌کند. عذاب وجدان بهمنی را مجبور به استعفا می‌کند. آیا در مملکتی که قدمت شعر و ادبیاتش چندین برابر قدمت حتی برخی کشور‌های دنیاست، باید شاهد چنین اتفاقی باشیم؟ سوال دیگر اینکه آیا وزارت ارشاد و تمامی فعالان فرهنگی، از جمله همین ترانه سرا‌های این ترانه‌های عجیب و غریب، عذاب وجدانی که محمد علی بهمنی را اذیت می‌کرد، در وجودشان احساس می‌کنند؟ آیا با این حرف‌ها عرق شرم روی پیشانیشان قرار می‌گیرد؟ این سوالات را باید یک مسئولا پاسخ دهد تا بیشتر از این شاهد انزال ترانه سرایی در موسیقی نباشیم.
منبع: باشگاه خبرنگاران
1981
