همجنس‌گرایی در کارتون‌ها؛ از هری‌پاتر تا سیمپسون‌ها

تماشای کارتون هم دیگر سخت شده است. آیا باز هم خواهیم توانست با خیال راحت یک کارتون ببینیم و به شخصیت‌های آن دل ببندیم؟ مساله، شیوع مضامینی در حمایت از همجنس‌گرایان در کارتون‌هاست.

ماه ژوئن، چندسالی است که در چند کشور انگشت‌شماری، چون آمریکا، انگلستان، استرالیا و مجارستان به‌عنوان ماهی برای همجنس‌گرایان شناخته می‌شود و فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی در حمایت از آن‌ها اوج می‌گیرد.

شبکه «نیکل‌اودیون» یکی از پلتفرم‌های اینترنتی برای پخش کارتون در آمریکاست، هفته پیش در پستی که تصویری از «باب اسفنجی» را در ترکیب رنگی از پرچم همجنس‌گرایان نشان می‌داد، اعلام کرد که راهپیمایی این گروه را در کنار آنان گرامی می‌دارد. این شخصیت کارتونی البته چندبار دیگر در سال‌های گذشته نیز مبدا جنجال‌هایی از این دست بوده‌اند، اما هر بار سازندگان آن به نوعی برای خاموش‌کردن اکثریت مسیحی آمریکا، از این موضوع طفره رفته‌اند.

باب اسفنجی(در حد اسپانسر)

سال ۲۰۰۵ ویدئویی پخش شد که در آن باب اسفنجی در کنار برخی دیگر از شخصیت‌های کارتونی ظاهر شده بود. این ویدئو، اعتراض بسیاری از مسیحیان معتقد آمریکایی را برانگیخت. جیمز دابسون، بنیان‌گذار موسسه «تمرکز بر خانواده» که از سال ۱۹۷۷ در آمریکا فعالیت دارد، سازندگان این ویدئو را همجنس‌گرا خواند چرا که یکی از گروه‌های حمایت از همجنس‌گرایان، اسپانسر تولید این ویدئو بوده است. اگرچه جنجال‌ها باز هم ادامه یافت، اما به هرحال این مساله که باب‌اسفنجی همواره مورد علاقه مردان همجنس‌باز بوده است، اتفاق مشهور و غیرقابل انکاری است؛ اگرچه تولید‌کنندگان این انیمیشن، بر اینکه هیچ‌یک از شخصیت‌های این کارتون چنین گرایشی ندارند و آنان اساسا بدون جنسیت هستند، تاکید دارند و حمایت گروه‌های مختلف از این کاراکتر را متضمن ویژگی‌های شخصیت نمی‌دانند.

سیمپسون‌ها

البته حواشی کاراکتر‌ها محدود به موضع‌گیری‌های فرامتنی آن‌ها نیست. برخی از آنان در داستان‌هایشان هم واجد ویژگی‌هایی هستند که آنان را به‌عنوان شخصیت‌های همجنس‌گرا مشهور کرده است. انیمیشن «سیمپسون‌ها» اگرچه در ایران به‌علت فاصله فرهنگی داستان‌هایش چندان دیده و شناخته شده نیست، اما در آمریکا طرفداران زیادی دارد و نزدیک به سه دهه است که تولید آن ادامه دارد. سال ۲۰۰۵ یک قسمت از این انیمیشن با نام «یک چیزی درباره ازدواج هست...» منتشر شد که شخصیت «پتی» را به‌عنوان اولین کاراکتر آشکارا همجنس‌گرای این مجموعه، معرفی می‌کرد. اگرچه این اولین‌بار نبود که شخصیت‌های این مجموعه به نوعی به این مساله اشاره می‌کردند. پیش‌تر از آن در یکی از قسمت همین شخصیت در حال تماشای راهپیمایی همجنس‌گرایان نشان داده شده بود.

کاپتان زیرشلواری

کارتون «کاپتان زیرشلواری» که دو سال پیش منتشر شد و طرفداران بسیاری هم پیدا کرد، یکی دیگر از این دست آثار است؛ اما چهار سال قبل نویسنده این مجموعه کارتونی اعلام کرده بود که یکی از دو شخصیت اصلی این کارتون یعنی هارولد، بعدا به‌عنوان یک شخصیت همجنس‌گرا معرفی خواهد شد. این مجموعه البته پیش از آن نیز در سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ از سوی موسسه کتابخانه‌های آمریکایی در میان کتاب‌هایی با «ادبیات آسیب‌زا و پرخشونت» شناخته شده بود.

هری پاتر

جادوگر خاکستری مجموعه «هری پاتر» که به‌عنوان دوست نزدیک و معلم قابل اعتماد این شخصیت شناخته می‌شد و بعد‌ها ارتقا پیدا کرد و به جادوگر سفید بدل شد، یکی دیگر از شخصیت‌هایی بود که نویسنده‌اش به همجنس‌گرایی او اذعان و تصریح کرد. «جی. کی. رولینگز» سال ۲۰۰۷ اعلام کرد که «دامبلدور» یک همجنس‌باز بوده است. او چندسال بعدهم در توییترش در پاسخ به فردی که ویژگی‌های بارزی موید این موضوع را در این کاراکتر داستانی ندیده بود، اینطور استدلال کرد که لازم نیست آن‌ها فرق خاصی با سایرین داشته باشند.

آرتور

مجموعه «آرتور» یکی دیگر از کارتون‌هایی است که سال‌ها در ایران نیز از تلویزیون پخش می‌شده است. سال گذشته در یکی از قسمت‌های جدید آن، یکی از شخصیت‌ها به نام «آقای رتبورن» در مراسم عروسی با یک مرد دیگر ظاهر می‌شود و آرتور و خانواده‌اش نیز در آن حضور دارند. این موضوع هم البته به سال ۲۰۰۵ برمی‌گردد به زمانی که شرکت PBS تصمیم می‌گیرد در یک اسپین‌آف، شخصیتی را به جهان مجموعه کارتون آرتور وارد کند که بعد‌ها در کنار آقای رتبورن قرار می‌گیرد.

همان زمان البته این موضوع اعتراض نویسنده و صاحب ایده اصلی شخصیت آرتور را در مصاحبه با نیویورک‌تایمز برمی انگیزد؛ حتی ابرقهرمان‌های آمریکایی هم از این ماجرا برکنار نمانده‌اند. «کاپیتان هیرو» یکی از آن‌هاست که البته علاوه بر آن با یهودی‌بودنش هم شناخته می‌شود.

پی‌نوشت: این مطلب با دخل و تصرف از یادداشت فاطمه ترکاشوند در روزنامه صبح‌نو برداشته شده است.