مروری بر سی و هفتمین جشنواره موسیقی فجر

در آستانه برگزاری سی و هشتمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر مروری بر دوره سی و هفتم این جشنواره شده است.

مراسم رونمایی از پوستر این جشنواره ظهر روز چهارشنبه ششم بهمن ماه سال ۱۴۰۰ با حضور «محمود سالاری» معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، «محمد اله یاری» سرپرست دفتر موسیقی و رئیس جشنواره، حسن ریاحی «دبیر جشنواره»، اعضای شورای سیاستگذاری، هیئت انتخاب آثار و گروه ها، مدیران و دبیران بخش های مختلف این جشنواره برگزار شد.

سی‌وهفتمین جشنواره موسیقی فجر پس از یک دوره برگزاری مجازی به علت شرایط کرونا، به صورت حضوری، اما محدود و ظرفیت ۳۰ درصدی در سالن‌ها برگزار شده است.

در این دوره از جشنواره، اجراهای پاپ از ۲۰ بهمن ماه، یعنی دو روز زودتر از آغاز رسمی و اجرای ژانرهای دیگر موسیقی آغاز شده بود.

جشنواره موسیقی فجر مبتنی بر سه محور اصلی شب اساتید موسیقی ایران، تنوع از نظر سازبندی در دوره موسیقی کلاسیک و جایزه ویژه آهنگسازی، جدا از جایزه بخش رقابتی در دو بخش اجرا شده و در اختتامیه معرفی شد.

جشنواره موسیقی فجر با ۶۳ گروه و ۶۹ اجرا در تهران طی پنج روز در ۶ سالن کار خود را آغاز کرد.

در مجموع در جشنواره موسیقی فجر، ۱۶۹۰ هنرمند در قالب ۱۷۰ اجرا که ۱۳۰۴ نفر از آن‌ها مردان بوده اند، برنامه‌های خود را اجرا کرده بوده اند، همچنین تعداد هنرمندانی که در بخش‌های نوازندگی و خوانندگی در تهران به روی صحنه رفته اند، ۸۱۵ نفر بود که از این تعداد ۵۷۰ نفر مرد بوده اند.

از بین هنرمندانی که در کل جشنواره به روی صحنه می‌روند، ۳۸۶ نفر زن بودند که در این بین، ۲۴۵ نفر از آن‌ها در تهران روی صحنه رفته اند که سه اجرا در بخش اختصاصی بانوان انجام شد.

اجراهای تهران شامل شش اجرای ارکسترال، ۱۷ اجرای موسیقی دستگاهی، ۱۴ اجرای موسیقی نواحی، چهار اجرای بین‌الملل، هفت اجرای موسیقی کلاسیک غربی، ۱۶ اجرای موسیقی پاپ و مردمی و دو اجرای تلفیقی بوده است.

حسن ریاحی، دبیر جشنواره سی و هفتم موسیقی فجر حضور هنرمندان موسیقی را روی صحنه پس از وقفه‌ای طولانی عاملی مهم به شمار آورده بود.

جشنواره موسیقی فجر به جز تهران در ۱۱ استان دیگر هم از جمله کردستان، جنوب کرمان، منطقه آزاد اروند، ایلام، کهگیلویه و بویراحمد، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، آذربایجان شرقی، سیستان و بلوچستان، زنجان و سمنان برگزار شد که کردستان با ۱۶ اجرا بیشترین سهم کنسرت‌ها و سیستان و بلوچستان و چهارمحال و بختیاری هرکدام با سه اجرا کمترین سهم را به خود اختصاص داده بوده اند.

در بخش بین الملل جشنواره هنرمندانی از کشورهای ایتالیا، مصر، افغانستان، هلند و مقدونیه اجرا داشته اند که از آن جمله گروه قوالی نجم الدین از افغانستان (متشکل از ۷ نفر)، نیکولاس فن پوکه (پیانیست هلندی) و محمد ابوذکری نوازنده مصری ساز عود بودند که در سالن‌های فرهنگسرای ارسباران، نیاوران و وحدت اجرا داشته اند.

بخش سولو با ۶ اجرا برای دومین سال پیاپی آغازگر اجراها در جشنواره سی و هفتم با ۱۷۰ هنرمند بود.

دو اجرای ارکستر سمفونیک صداوسیما و گروه نوا در ویژه برنامه شهید سردار قاسم سلیمانی بخش دیگری از اجراهای جشنواره را تشکیل داده بودند.

بزرگداشت سه استاد برجسته موسیقی مرتضی اعیان، آذرنوش صدرسالک و فرج علیپور بخش در مراسم اختتامیه در تالار وحدت برگزار می‌شود.

بخش پژوهشی جشنواره که همزمان با جشنواره کارش را آغاز کرد در چهار روز در خانه هنرمندان ایران برگزار شد، همچنین چهار برنامه در بخش پژوهش شامل مقام العراقی مربوط به موسیقی مشترک ایران و عراق، نظامی گنجوی و موسیقی، تفاوت‌ها و شباهت‌های موسیقی ایران و افغانستان، تحلیل و تعریف و نگاه موسیقی فیلم در ایران است که تمام این برنامه‌ها با سه سخنران کارشان را انجام داده اند.

جدا از برگزاری جشنواره موسیقی در استان‌ها، از ۱۰ استان مهمان جشنواره در جدول تهران خواهند بود. از لرستان، خراسان رضوی و کرمانشاه هر کدام دو اجرا و از استان گلستان، اصفهان، خوزستان، هرمزگان، خراسان شمالی و سیستان و بلوچستان هر کدام با یک اجرا در جدول تهران جا داشته اند.

جایزه‌های ویژه ترانه و موسیقی و رسانه مجدد در بخش جنبی برگزار شده و همزمان با بخش رقابتی در اختتامیه جشنواره، برگزیدگان آن معرفی شده اند.

بخش رقابتی جشنواره به صورت باکلام و بی‌کلام در بخش‌های موسیقی (دستگاهی، نواحی، کلاسیک غربی، تلفیقی، پاپ، معاصر و ارکسترال ایران، کودک) و ناشر برگزار شده است

در روزهای ۲۷ و ۲۸ بهمن ماه سال گذشته به مناسبت وفات حضرت زینب (س) جشنواره موسیقی فجر برنامه‌ای نداشت و مراسم اختتامیه نیز ۲۹ بهمن برگزار شد.

سی‌وهفتمین جشنواره موسیقی فجر هم‌زمان و در گرامیداشت سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران از تاریخ ۲۲ تا ۲۶ بهمن ماه ۱۴۰۰ به دبیری حسن ریاحی در بخش‌های رقابتی (جایزه باربد) و غیررقابتی برگزار شده است.