فیروزه شهربابک زندگی مردم را متحول کرد/ لزوم جلوگیری از قاچاق

شهرستان شهربابک در استان کرمان از دو جهت در زمینه گردشگری شناخته شده است نخست روستای صخره ای سه هزار ساله میمند که ثبت جهانی است و دوم کار دست هنرمندان فیروزه تراش این شهر که حالا نگین دست بسیاری از مردم ایران و خاورمیانه شده است.

معادن فیروزه شهربابک سالهاست در کنار سایر معادن کانی این شهرستان فعال هستند اما متاسفانه طی سالهای گذشته فیروزه ای که از این معادن استخراج می شد کمتر مورد توجه قرار داشت بطوریکه سنگهای معدن شهربابک بعد از استخراج به صورت رسمی به شهرهایی که مرکز فیروزه تراشی بودند منتقل می شدند.

طی سالهای گذشته فیروزه کمتر مورد توجه قرار داشت بطوریکه سنگهای معدن بعد از استخراج به صورت رسمی به شهرهایی که مرکز فیروزه تراشی بودند منتقل می شدنداما حکایت برداشت فیروزه در شهربابک نیز در نوع خود عجیب است در واقع در این شهرستان معدن مستقل فیروزه وجود ندارد و در حین برداشت مس رگه های غنی سنگ فیروزه نیز دیده می شود که از نظر ارزش ریالی کم ارزش تر از مس هستند، این سنگ ها بعد از برداشت به سمت دستگاه های سنگ شکن ارسال می شود و در نهایت در این بخش سنگ های فیروزه جدا شده (اکثرا به صورت دستی) و در اختیار صنعتگران قرار می گیرد.

برخی از مردم محلی نیز در این بین امکان برداشت این فیروزه ها در میان باطله های مس پیدا می کنند و اینگونه فیروزه وارد چرخه کار صنعتگران می شود.

بخش قابل توجهی از این سنگ ها هم به شهرهای دیگر قاچاق می شود و درنهایت به اسم و برند شهرهایی همچون نیشابور در شهرهای مذهبی کشور به گردشگران فروخته می شود.

مردم بومی دست به کار شدند

اما حالا بعد از سال ها مردم شهربابک این صنعت را برای خلق ثروت و ایجاد اشتغال مورد توجه قرار داده اند، اگر سری به شهر شهربابک بزنید به سادگی می توانید کارگاههای بی شمار مردم بومی منطقه را ببینید که در هر یک از آنها عده ای در حال فعالیت هستند.

اقدام قابل توجه دیگر ایجاد مشاغل خانگی در این شهر است، با توجه به ارزان بودن قیمت دستگاههای تراش سنگ، مردم بعد از گذراندن دوره های مهارتی اقدام به ایجاد کارگاهی کوچک در بخشی از خانه مسکونی می کنند و درآمدی را برای خانواده ایجاد می کنند.

این نمونه ای از اقتصاد مقاومتی است که اگر مورد توجه بیشتر مسئولان قرار گیرد می تواند زمینه را برای توسعه صنایع دستی در شهربابک که دارای یک اثر ثبت جهانی نیز می باشد فراهم کند.

وقتی دلارهای گردشگران در روستای صخره ای ماندگار می شود

تورهای متعدد گردشگران خارجی در حالی از میمند بازدید می کنند که می توان در این روستای صخره ای و در دل کوه با تلفیق ظروف مسی و فیروزه های کار دست مردم بومی، دلارهای گردشگران را در این شهر ماندگار کرد.

این کار هر چند به صورت محدود اما بالقوه در این شهر در حال روی دادن است، یکی از این صنعتگران می گوید: بیش از ۱۵ سال قبل یک کارگاه کوچک تراش سنگ فیروزه را به کمک همسرم در شهر ایجاد کردیم و حالا آن کارگاه کوچک به یک کارگاه بزرگ که ۱۵ نفر در آن به صورت تمام وقت در حال کار هستند تبدیل شده است.

محمد می گوید: با توجه به کم حجم بودن دستگاه های تراش کاری، بسیاری از مردم کار تراش سنگ را در خانه ها انجام می دهند که می توان بخشی از مشکلات اقتصادی خانوارها را رفع کند اما کارگاه های متعدد تراش کاری هم در شهربابک به صورت متشکل وجود دارد.

۵ سال است که این شغل را شروع کرده ام و در خانه و با خرید یک دستکاه کوچک کارم را شروع کردم و کلیه هزینه های خانواده را از این طریق تامین می کنم

وی ادامه داد: فیروزه تراشی یکی از مهمترین زمینه های اشتغال برای معلولان و زنان خانه دار محسوب می شود.

وی به فیروزه کوبی روی ظروف مسی و یا انگشتر و دیگر زیور آلات مسی اشاره کرد و بیان داشت: این کالا بسیار مورد توجه گردشگران قرار دارد.

زهرا ایرانمنش یکی از زنان شهربابکی است که می گوید: ۵ سال است که این شغل را شروع کرده ام و در خانه و با خرید یک دستکاه کوچک کارم را شروع کردم و کلیه هزینه های خانواده را از این طریق تامین می کنم.

وی افزود: کمترین سرمایه اولیه در این شغل مورد نیاز است اما اگر خلاقیت و سلیقه مشتری را شناخته شود می توان در مراکز گردشگری کرمان این سنگهای قیمتی را با قیمت مناسب به فروش رساند.

۶۵۰ فرصت شغلی ایجاد شده است

رئیس هیئت مدیره اتحادیه فروزه تراشان شهربابک اظهارداشت: هم اکنون در صدها کارگاه سنگتراشی در شهرستان شهربابک در حال فرآوری سنگ های فیروزه هستیم.

محمدرضامحمودی با تاکید بر لزوم جلوگیری از قاچاق فیروزه این شهر به مناطق مختلف گفت: این برند صنعتی می تواند به یکی از زمینه های شتغال زا و درامد زا برای استان کرمان تبدیل شود و باید همان گونه که فیروزه نیشابور نام آور شده است فیروزه شهربابک را به گردشگران بشناسانیم.

وی بیان کرد: دومین اتحادیه سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی را در شهربابک ثبت داده ایم و ساماندهی لازم در این خصوص صورت گرفته است.

وی ادامه داد: زیر مجموعه این اتحادیه ۳۰ تعاونی و ۴۵۰ کارگاه خانگی قرار دارد که اشتغال زایی قبال توجهی را ایجاد کرده است و محصولات با کیفیتی را نیز با توجه به سلایق بازار در حال تولید هستیم.

وی تاکید کرد که در این زمینه ۶۵۰ نفر در شهرستان مشغول به کار هستند.

با توجه به وجود هفت اثر ثبت جهانی در استان کرمان که یکی از آنها در شهربابک قرار دارد میتوان آثار تولیدی این کارگاه ها را به قیمت مناسب به فروش رساند

علی اسدی‌کرم، نماینده مجلس شهربابک در مجلس نیز به خبرنگار مهر می گوید: باید زمینه اشتغال مردم شهربابک در زمینه توسعه صنعت سنگهای قیمتی فراهم شود.

وی می افزاید: سنگهای فیروزه شهربابک بسیار مرغوب و دارای رنگ آبی بسیار جذاب هستند.

وی افزود: باید جلوی قاچاق سنگ فیروزه شهربابک گرفته و در این خصوص مسئولان استان کرمان باید وارد عمل شوند.

وی ارائه تسهیلات و وامهای اشتغال خانگی به مردم شهربابک را ضروری داسنت و بیان کرد: با توجه به وجود هفت اثر ثبت جهانی در استان کرمان که یکی از آنها در شهربابک قرار دارد میتوان آثار تولیدی این کارگاه ها را به قیمت مناسب به فروش رساند.

وی بر برند سازی و بازاریابی فیروزه شهربابک در کشورهای مختلف تاکید کرد و بیان کرد: اگر این اقدامات توسط بخش خصوصی و حمایت دولت انجام شود خود به خود زمینه قاچاق سنگهای قیمتی از شهربابک به شهرهای دیگر از بین می رود.

هر چند هنوز مسئولان برای رفع مشکلات پیش روی صنعتگران اقدام علمی قابل توجهی انجام نداده اند اما گرایش مردم به سمت ایجاد کارگاه های خانگی زمینه را برای رونق بیش از پیش این صنعت در استانی فراهم کرده است که در حال باز کردن جای خود در صنعت گردشگری است.

منبع: مهر

10