رکود، عامل توقف شاخص ها؟
یک کارشناس بازار سرمایه در مورد ریزشهای این روزهای بورس گفت: طبیعتا حجم زیادی از سرمایه تنها برای خرید مسکن از سوی ایرانیها در حال خارج شدن از کشور است و تمامی این مسائل باعث شده که بورس در سراشیبی سقوط قرار گیرد.
بورس مردادماه را قرمزپوش به پایان برد و روز گذشته هم شاخص کل بورس با سقوط بیش از ۱۸ هزار واحدی همراه شد و به محدوده ۱ میلیون و ۹۳۸ هزار واحد سقوط کرد. ارزش معاملات خرد رقم۳.۴۷۳ میلیارد تومان را به ثبت رساند که نسبت به میانگین هفتگی، ۵ درصد و نسبت به میانگین ماهانه ۲۴ درصد کاهش داشت.
روز گذشته نیز روند خروج نقدینگی حقیقی برای سیزدهمین روز متوالی رقم ۷۴۳ میلیارد تومان را به ثبت رساند در یک هفته گذشته شدت خروج نسبت به میانگین ماهانه افزوده شده و برآیند معاملات در بازار سهام، خروج نقدینگی حقیقی (فروش حقیقی به حقوقی) به ارزش ۲.۱۲۰ میلیارد تومان رسیده است.
در این روز ارزش صفهای خرید ۸۱ میلیارد تومان شد که کاهش ۱۰ میلیارد تومانی نسبت به میانگین هفتگی را نشان میدهد. این در حالی است که ارزش صفهای فروش با افزایش ۸۲ میلیارد تومانی نسبت به میانگین هفتگی، در محدوده ۵۹۷ میلیارد تومان قرار دارد.
اطمینان به خرید اوراق بیشتر از سهام است
حسن ایزدی، کارشناس بازار سرمایه در مورد ریزشهای این روزهای بورس گفت: در حال حاضر تعدادی از مجامع برگزار شده و یک مقدار افت قیمت بابت تقسیم سود ایجاد شده است که کاملا هم طبیعی است. مورد دیگر فروش اوراق خزانه است که ریسک کمتر و سود از پیش تعیین شدهای هم دارد و برخی از سرمایهگذاران به این سمت سوق پیدا کردهاند.
ایزدی تصریح کرد: همواره اطمینانی که به اوراق قرضه وجود داشته بیشتر از سهام بوده چرا که سهام با ریسک بیشتری همراه است. موضوع دیگرعدم اطمینانی است که از آینده سرمایهگذاریها در ایران وجود دارد به خصوص میزان سرمایهگذاری ایرانیها در بخش مسکن در ترکیه که تا سال ۱۴۰۱حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان بوده که این سرمایهگذاری تنها در این کشور نبوده و در کانادا و امارات و سایر کشورهای اروپایی هم صورت گرفته که باید آنها را هم در ریزش بورس در نظر گرفت.
سنجاق کردن بورس به دلار اشتباه است
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: طبیعتا حجم زیادی از سرمایه تنها برای خرید مسکن از سوی ایرانیها در حال خارج شدن از کشور است و تمامی این مسائل باعث شده که بورس در سراشیبی سقوط قرار گیرد.
ایزدی ادامه داد: یکی از مشکلاتی که بورس ایران با آن همراه بوده و در سالیان اخیر هم شدت گرفته این بوده که زمانی که فروش پتروشیمیها افزایش پیدا میکرد سهامداران قیمت سهام را البته به صورت ریالی افزایش میدادند لذا زمانی که نرخ دلار ثابت میشود یا افت میکند بورس هم افت میکند و امروز اگر مجددا نرخ دلار رشد کند، بورس هم رشد خواهد کرد البته این باور غلط است و سنجاق کردن بورس و دلار به یکدیگر اشتباه است و یک شیوه غلطی است که برخی در تحلیلهایشان آن را اعلام میکنند اما واقعیت این است که نباید بازار سرمایه را به دلار و طلا مرتبط دانست زیرا در بلندمدت شرکتها دچار مشکل خواهند شد.
او افزود: در حال حاضر بهترین زمان برای شرکتهاست تا پیشبینیها و فروش بهتری داشته باشند و تصمیمات بلندمدتتری بگیرند تا زمانی که نوسانات شدید دلار وجود دارد، اما متاسفانه بورس ما هنوز به این باور نرسیده و زمانی که دلار ثابت میشود از این فضا در تحلیل درست بورس استفاده نمیشود.
رشد شاخصها با افزایش تورم شدت میگیرد
آلبرت بغوزیان، اقتصاددان در مورد ریزشهای اخیر بورس گفت: آنگونه که تجربه نشان داده بورس در مواقع مختلف تحتتاثیر اتفاقات سیاسی یا اقتصادی است، به عنوان نمونه در مواقع تورمی معمولا با رشد شاخصهای بورس مواجه هستیم و سودآوری شرکتها هم بیشتر میشود و در مواقعی هم که نرخ ارز افزایشی میشود بورس هم با رشد سودآوری شرکتهای صادرات محور با رشد همراه است. این کارشناس اقتصادی افزود: در مواقعی هم که تحریمها شدت میگیرد شاهد واکنش منفی بورس هستیم که به نوعی این بازار هم با رکود مواجه میشود.
بورس بازیگر دارد؟
بغوزیان خاطرنشان کرد: دلار متغیری محسوب نمیشود که بتوان آن را برای نوسانات بورس مورد ارزیابی قرار داد همانند این روزها که نرخ دلار چندان تغییری نکرده است اما باز هم شاهد ریزش بورس هستیم بنابراین اینکه ثبات نرخ ارز باعث ریزش در بورس هم شود اصلا منطقی نیست و اگر اینگونه بود ثبات نرخ ارز در همین کانال هم باید باعث رونق در بورس میشد چرا که آینده ارزی را شفافتر و قابل پیشبینیتر میکرد.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به ریزشهای اخیر بورس خاطرنشان کرد: در شرایطی که عملا انتظاری از این ریزشها در بازار سرمایه وجود ندارد اما باز هم میبینیم شاخصهای بورس افت میکنند که باید این موضوع را در اتفاقات هفتههای گذشته و ماههای گذشته مورد ارزیابی قرار داد و اگر اتفاقی در این مدت نیفتاده باشد تنها یک گزینه باقی میماند و آن اینکه بورس بازیگر دارد.
این اقتصاددان تصریح کرد: بازیگرانی که در بورس هستند هر از چندگاهی نسبت به یک سهم اقداماتی میکنند که منجر به رشد یا افت آن میشوند یا اینکه سهمی را در ارزانی میخرند و در گرانی آن را میفروشند.
نیازمند نظارتهای بیشتر در فرآیند معاملات بورسی هستیم
بغوزیان در پاسخ به این پرسش که آیا فروش اوراق دولتی باعث این ریزشهای اخیر در بازار سرمایه شده است، گفت: خیر، رقمی که برای فروش این اوراق وجود دارد در مقابل حجم سرمایهای که در بورس موجود است عدد کوچکی است و افرادی هم که میخواستند این اوراق را خریداری کنند منابع خود را از بورس خارج کردهاند و این اوراق را هم خریدهاند که البته بازدهی این اوراق هم عدد ثابت و مشخصی است.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: در حال حاضر بهترین فرصت برای بازیگران در بازار سرمایه همین فروش اوراق دولتی است تا این ریزشها را به گونهای به فروش اوراق نسبت دهند زیرا حجم این اوراق به اندازهای نیست که بخواهند مقصر ریزشهای سنگین بورس را اوراق بدانند.
بغوزیان با تاکید بر اینکه نیازمند نظارتهای بیشتر در فرآیند معاملات بورسی هستیم، افزود: مسوولان بورس امروز بهتر از همه میدانند دلیل این ریزشها چیست و تا زمانی که بازیگران بورسی در این بازار فعالیت دارند این بورس تنها یکی- دو روز مثبت است و باز هم با افت مواجه میشود.
بحران اقتصاد دستوری
این اقتصاددان گفت: تا زمانی که با اقتصاد دستوری از سوی دولت روبرو هستیم از تعیین نرخ خوراک پتروشیمیها گرفته تا چگونگی واردات خودرو و ناترازی بانکها و… وضعیت بورس هم همین گونه پیش خواهد رفت.
او در مورد تغییر چراغ خاموش نرخ خوراک پتروشیمیها در اردیبهشت ماه افزود: به نظر نمیرسد این موضوع تنها دلیل این ریزشها بوده باشد زیرا در این صورت تنها باید گروه پتروشیمیها با ریزش مواجه میشد نه گروه خودروییها و بانکیها و… مشخص است که هیچ سیاستی برای این بازار در نظر گرفته نشده و تنها بازیگرانی که در این حوزه هستند به راحتی در بازار صف درست میکنند و با قیمت بالا میفروشند و با قیمت پایین هم سهمها را جمع میکنند.