عبدالرضا فرجی راد:
سیاست جدید اسرائیل ایجاد فشار مضاعف روی حماس است
حمله به بیمارستان «معمدانی» در نوار غزه که منجر به کشته شدن صد‌ها فلسطینی و زخمی شدن بسیاری دیگر شده، با واکنش‌های گسترده‌ای همراه شده است.
سازمان ملل متحد حمله به این بیمارستان را به شدت محکوم کرده و خواستار توقف حملات علیه غیرنظامیان و مراکز بهداشتی شد. تدروس آدهانوم گبریسوس، مدیرکل سازمان جهانی بهداشت نیز، طی مطلبی در ایکس اعلام کرد: «وضعیت در غزه از کنترل خارج می‌شود و در هر ثانیه که منتظر ارسال کمک‌های پزشکی هستیم، یک مورد مرگ به ثبت می‌رسد.»
چارلز میشل، رئیس شورای اروپا اعلام کرد: «لازم است تمام حقایق پیرامون این حادثه به طور کامل بررسی شود و مسئولین آن پاسخگو باشند. ما همچنین خواستار دسترسی فوری به کمک‌های بشردوستانه در نوار غزه برای ارائه کمک هستیم.»این حمله پس از آن انجام شد که مقام‌های اسرائیل به ساکنان نوار غزه توصیه کردند هر چه سریعتر از بخش‌های شمالی به سمت نواحی جنوبی حرکت کنند. با این وجود اسرائیل نه تنها کاروان آوارگان، بلکه اکنون یک بیمارستان را نیز هدف حمله قرار داده است. اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا در این خصوص گفت: «هیچ بهانه‌ای برای ضربه زدن به بیمارستانی پر از کادر پزشکی و غیرنظامیان وجود ندارد. همه حقایق باید ثابت شود و مسئولین این حمله باید پاسخگو باشند.»
با وجود این که جوزف بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجی نیز اعلام کرد که غیرنظامیان بیگناه بیشترین هزینه را پرداختند وعاملان حمله به بیمارستان غزه باید پاسخگو باشند. اما به نظر می‌رسد مواضع جو بایدن رئیس جمهور آمریکا که امروز با حضور در تل آویو سفر‌های منطقه‌ای خود را آغاز کرده کاملا متفاوت است. او گفت: «به نظر می‌رسد حمله به بیمارستان را طرف مقابل انجام داده نه شما» پس از آن که جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا موضع اسرائیل در جریان حمله راکتی به بیمارستان غزه را تایید کرد، حماس در بیانیه‌ای او را «شریک کشتار» خواند.
قرار بود پس از دیدار با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در تل‌آویو برای گفتگو با رهبران سه کشور منطقه‌ای راهی امان شود، اما حمله به بیمارستان المعمدانی و موج اعتراض‌هایی که این واقعه در بسیاری از کشور‌های جهان به راه انداخت سبب لغو نشست چهار جانبه رهبران اردن، مصر و تشکیلات فلسطینی با رئیس جمهوری ایالات متحده شد.
با توجه به شرایط موجود در غزه، پرسش‌هایی مطرح است از جمله این که پس از حمله اسرائیل به بیمارستان معمدانی و یا توجه به حضور بایدن در منطقه، چه تحولاتی را شاهد خواهیم بود و آیا اسرائیل همچنان خواهان ورود زمینی به منطقه خواهد بود یا خیر؟ عبدالرضا فرجی راد، استاد ژئوپلیتیک و تحلیلگر سیاسی در گفتگو با فرارو، به این پرسش‌ها پاسخ داده است:
مسیر سخت آمریکا پس از حمله خونین به بیمارستان معمدانی
عبدالرضا فرجی راد گفت: «جناح تندرو در اسرائیل یا بهتر است بگویم دولت فعلی اسرائیل که به عبارتی تندروترین دولت در تاریخ اسرائیل است، در شرایط مطلوبی قرار ندارد. این دولت پیش از این جنگ نیز در شرایط مناسبی قرار نداشت. اکنون حملات حماس نیز ضربه سنگین اطلاعات و امنیتی به دولت نتانیاهو زده و شرایط را برای وی متزلزل کرده است. از زمان آغاز حمله حماس، اسرائیلی‌ها مترصد این بودند که جنگ گسترش پیدا نکند. گسترش جنگ در خاورمیانه قطعا به ضرر ایالات متحده است. ایالات متحده با جنگ اوکراین نیز مواجه است و البته نگرانی‌هایی نیز درباره حرکات چین در منطقه شرق دور و حمله به تایوان دارد.»
وی افزود: «بنابراین، آمریکا به دنبال این است که به شیوه‌ای کمک کند تا اسرائیل بتواند انتقامی جدی از حماس و جهاد اسلامی بگیرد. با این حال آمریکا مایل نیست این انتقام به شکلی باشد که نیروی زمینی وارد غزه شود و بر اساس ورود نیروی زمینی، درگیری میان حماس و اسرائیل ماه‌ها طول بکشد. امریکا می‌داند که این نوع حمله می‌تواند طولانی و فرسایشی و بسیار خونبار باشد. حتی هیچ تضمینی وجود ندارد اسرائیل بتواند بر طبق ادعای خود، حماس را از صحنه حذف کند. به همین دلیل بلینکن وارد منطقه شد، به کشور‌های عربی سفر کرد و در کابینه جنگ اسرائیل نیز حاضر شد. تمام تلاش بلینکن این بود که امتیازاتی برای اسرائیل جذب کند تا از گسترش جنگ پیشگیری کرده و گفتگو‌هایی برای آینده نیز ایجاد کند.»
این استاد ژئوپلیتیک در ادامه گفت: «آمریکا مایل است طرحی را برای شکل گیری دولت فلسطین ارائه کند که بر اساس آن، از تنش‌های آتی پیشگیری شود، به همین دلیل نیز محمود عباس را وارد ماجرا کرده اند. محمود عباس برای جلب رضایت اسرائیلی ها، حتی اقدام به محکوم سازی حماس کرد؛ بنابراین اسرائیل و گروه‌های تندرو احساس کردند شرایط مذکور به نفعشان نیست. اگر اسرائیل موفق نشود یک اقدام موثر انجام دهد، حاکمیت نتانیاهو به خطری جدی خواهد افتاد. نکته دیگر این که گروه تندروی حاکم در اسرائیل با هرگونه گفتگو با فلسطینیان مخالفند و به ویژه تمایلی به شکل گیری دو دولت ندارند.»
وی افزود: «یکی از انتقاداتی که همواره از سوی غرب نسبت به نتانیاهو مطرح می‌شود، این است که از یک سو طرح گفتگو با فلسطینیان را مسدود کرده از سوی دیگر با طرح شکل گیری دو دولت مخالفت می‌کند. با توجه به این که قرار بود بایدن به منطقه آمده و با مقام‌های کشور‌های مختلف دیدار کند، نتانیاهو دیشب از فرصت استفاده کرد که شرایطی را فراهم کند تا نشست در امان با روسای کشور‌های اردن، مصر و فلسطین لغو شود. به همین دلیل نیز بمباران بیمارستان را انجام داد تا به نحوی این گفتگو‌ها و نشست را تحت تاثیر قرار دهد. دیشب یکی از سخنگویان ارتش اسرائیل گفت هم اکنون برای تسلیم کردن حماس فقط راه حل ما ورود زمینی به غزه نیست، بلکه راه حل‌های دیگری نیز وجود دارد. اسرائیل با بمباران بیمارستان و کشته و زخمی کردن هزاران نفر، به دنبال این هستند که با آدم کشی در سطح گسترده انتقامی از شکستی که خورده اند بگیرند و فضای داخلی اسرائیل را نیز به سمت خود تغییر دهند.»
برنامه اسرائیل چه خواهد بود؟
این تحلیلگر سیاسی گفت: «معتقدم با سیاست جدیدی که اسرائیل از شب گذشته اتخاذ کرده، به دنبال فشار روی حماس و جهاد اسلامی است؛ بنابراین راه کم خطر‌تر را انتخاب کرده است. اسرائیل می‌خواهد ورود نیرو‌های زمینی را به غزه منتفی کند. اما با بمباران‌های کور و کشتار مردم بی دفاع، به حدی به حماس و مردم فشار وارد کند، که مردم علیه حماس شورش کنند و حماس تحت فشار داخلی و خارجی قرار گرفته و تسلیم شود. با این روش هم گروگان‌ها را ازاد کند و هم دوباره حملات را بیش از گذشته تشدید کند. اما باید دید با توجه به سفر جو بایدن و حضور رئیس جمهور امریکا در اسرائیل، چه تصمیمات جدیدی گرفته خواهد شد. اگر آمریکا نتواند این حملات را متوقف کند به مثابه یک شکست برای این کشور نیز خواهد بود. به اعتقاد من احتمال گسترش جنگ و درگیری در منطقه در صورت عدم مدیریت امریکایی‌ها افزایش پیدا خواهد کرد. همین امروز از عراق به پایگاه عین الاسد در عراق موشک پرتاب شده است. ممکن است حزب الله یا حوثی‌های یمن و حتی عراقی‌ها وارد جنگ شوند. به همین دلیل از این پس، مسئولیت همه چیز با بایدن و بلینکن است.»
وی افزود: «پس از بمباران شدید در غزه و به خون کشیده شدن بیمارستان، آمریکا باید محکم ایستاده و این اقدام اسرائیل را محکوم می‌کرد. آمریکا باید اعلام می‌کرد در صورت ادامه چنین روندی از اسرائیل حمایت نخواهد کرد. ابعاد جنایت به حدی بزرگ بود که آمریکا باید حداقل برای جلب نظر متحدین خود هم که شده این شرایط را محکوم می‌کرد. اگر آمریکا بعد از خروج بایدن از منطقه موفق نشود کاری انجام ندهد، امکان گسترش درگیری وجود دارد.»
فرجی راد گفت: «یقین دارم که ایران به شکل مستقیم وارد این جنگ نمی‌شود. ایران با سرزمین‌های اشغالی، مرز زمینی ندارد و فاصله زیادی با آن منطقه دارد؛ بنابراین ارسال موشک از ایران به اسرائیل نیز مشکل را حل نخواهد کرد. این امکان وجود دارد که اگر آمریکا نتواند کاری انجام دهد و کشتار فلسطینیان در غزه به ویژه کشتار زنان، مردان و کودکان از سوی اسرائیلی‌ها تشدید شود، نیرو‌های مقاومت برای ایجاد موازنه درگیری‌های خارج از منطقه را انجام دهند. به همین دلیل تاکید دارم مقصر چنین شرایطی آمریکا است و اگر درگیری گسترش پیدا کند منافع امریکا به خطر خواهد افتاد.»
وی افزود: «ضربه‌ای که اسرائیل خورد و منجر به تخلیه چندین شهرک نشین شد، ضربه بزرگی بود. مردم اسرائیل نیز به چند دسته تقسیم شده اند. عده‌ای معتقدند نباید حمله انجام شود و باید گروگان‌ها رها شوند. عده‌ای نیز در حال تظاهرات برای افزایش حملات و انتقام گیری هستند. دولت اسرائیل نیز بیشتر به فکر خود است که در قدرت ابقا شود. اگر دولت نتانیاهو سر کار نماند، بعد‌ها هم نتانیاهو و هم برخی اعضای کابینه وی محاکمه خواهند شد. در نتیجه اسرائیلی‌ها به دنبال این هستند که به هر شکلی شده کار غزه را تمام کنند. برای رسیدن به هدف خود نیز منتهای خشونت را اعمال می‌کنند و اساسا نگران این نیستند که چه تعداد از افراد را قربانی می‌کنند. باید دید حزب الله وارد درگیری می‌شود یا خیر. هرچند معتقدم تا ۴۸ ساعت اینده همه چیز بهتر مشخص می‌شود.»
بااین تاکتیک اسرائیل چیزی به نام فشارنیست قصدحذف گروه حماس را داره