نبود حمایت و گرانی مواد اولیه هنرمندان صنایع دستی کرمان را رنج می‌دهد

صنایع دستی یکی از بخش‌های مهم اقتصادی و فرهنگی کشورمان است و استان کرمان، از جمله استان‌هایی است که صنایع‌دستی متعدد، فراوان و متنوعی داشته و هنرمندان زیادی در این حوزه فعالیت می‌کنند تا جایی که حتی رد پای صنایع‌دستی کرمان را می‌توان در ضرب‌المثل‌های کشورمان مشاهده کرد که این نشان از قدمت، اصالت و ظرفیت‌های قابل توجه صنایع‌دستی این خطه دارد.

صنایع دستی نه تنها در حوزه فرهنگ و هنر که در حوزه اقتصاد نیز بسیار تاثیرگذار و جزو سرآمدترین رشته‌ها است؛ صنایع دستی، هنر کهن و هویت سازی است که می‌تواند برای کشور، سود آور و اشتغالزا بوده و ابزاری قابل توجه برای صادرات کالا و ارزآوری، جذب گردشگر خارجی، بالا بردن سطح تولید ملی و معرفی فرهنگ اصیل ایرانی به جهانیان است.

استان کرمان از نظر تولیدات و تنوع صنایع دستی جزو استان‌های سرآمد کشور است و برخی صنایع دستی این استان مانند قالی و گلیم آوازه جهانی دارد و این در حالی است که هنرمندان این رشته برای تولید صنایع دستی با مشکلات فراوانی مانند نداشتن بیمه، نبود ثبات در بازار فروش، سود ناچیز، کم بودن دستمزدها، نوسانات اقتصادی، کمبود سرمایه در گردش و تامین و گرانی مواد اولیه مواجه هستند و به همه این مشکلات باید ضربه سهمگین کرونا به پیکره این نحیف این صنعت را اضافه کرد.

سال 99 برای هنرمندان صنایع‌دستی سال خوبی نبوده و تسهیلات حمایتی دولت هم برای فعالان این رشته کاری از پیش نبرد تا جایی که وقتی پای صحبت و درد دل‌هایشان می‌نشینیم از کاهش تولید و مشکلات بازار فروش می‌گویند تا مشکلات بیمه و تسهیلات اندکی که چاره‌ای بر مشکلات بی‌شمار آنها نیست؛ از مواد اولیه‌ای می‌گویند که در سایه نبود نظارت قیمتشان افزایش یافته و کیفیتشان کاهش.

یکی از هنرمند قلم زنی مس کرمان با اشاره به اینکه بیش از بیست سال در این رشته فعالیت می‌کند اظهار داشت: فعالیت در حوزه صنایع دستی از اول تا آخر همه مشکل است؛ از تهیه مواد اولیه گرفته تا تولید و فروش آن.

وی با بیان اینکه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری حمایت خاصی از ما انجام نداده است گفت: نه حمایتی، نه جایی برای فروش محصولات، نه تسهیلاتی، نه بیمه‌ای؛ کلی برای دریافت وام باید تلاش کنیم در نهایت یا اعتبار نیست یا باید آنقدر در نوبت بمانیم تا 10 یا 15 میلیون تومان دریافت کنیم.

یکی از هنرمندان پته دوز کرمان با بیان اینکه مواد اولیه این رشته مانند شال و نخ روز به روز گرانتر شده و کیفیت آن افت می‌کند و متاسفانه نظارتی روی آن نیست ادامه داد: بیشتر تولید کنندگان مواد اولیه این رشته شخصی است و هر کس بنا به سلیقه خود و با هر کیفیتی که مایل باشد آن را تولید می‌کند.

وی با بیان اینکه بازار فروش آن بسیار سخت است گفت: فقط در نمایشگاه‌ها و اماکنی که میراث فرهنگی در اختیار ما می‌گذارد می‌توانیم کار کنیم و مکان آنچنانی برای فروش صنایع دستی در استان کرمان نیست.

یکی از هنرمندان میناکاری روی مس کرمان نیز با اشاره به اینکه مواد اولیه ما مس است و قسمت آن هر روز بالا می‌رود افزود: برای خرید مواد اولیه مشکل داریم و اگر تسهیلات با سود پایین به ما پرداخت می‌شد می‌توانستیم تولید خود را افزایش دهیم اما مسئولان حمایت چندانی از ما ندارند.

کاظم حسین‌زاده، معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان با بیان اینکه حوزه صنایع دستی در استان کرمان یک حوزه گسترده است اظهار داشت: استان کرمان یکی از قطب‌های صنایع‌دستی در کشور محسوب می‌شود و با توجه به گستردگی استان کرمان، مشکلات صنایع دستی و هنرمندان آن در این حوزه هم گسترده است.

وی با ابراز تاسف از اینکه مسگری در استان کرمان در سال‌های گذشته شرایط خوبی نداشته و به سمت منسوخ شدن پیش رفته است گفت: در معاونت صنعتی پیگیر احیای مسگری در کرمان هستیم و سال گذشته هم برنامه‌های پیشنهادی خود را ارائه کردیم.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان با بیان اینکه یکی از مشکلات هنرمندان این حوزه تامین مواد اولیه است افزود: جلسات متعددی را با اتحادیه صنف مسگران صنایع دستی داشتیم و درخواست کردیم تا میزان مس مورد نیاز خود را اعلام کرده تا ما با تامین کنندگان مواد اولیه رایزنی کرده و مس را در اختیار آنها قرار دهیم.

وی با اشاره به اینکه بازار مسگران کرمان از گذشته مکانی برای ارائه این محصولات بوده است که شرایط خاصی دارد گفت: اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان پیگیر مکان‌های متعددی برای عرضه این محصولات است تا مکان‌هایی را فراهم، بازسازی و مرمت کرده و در اختیار هنرمندان و تولیدکنندگان این رشته قرار دهد.

حسین‌زاده با اشاره به اقدامات انجام شده در مجموعه بازار قلعه محمود بیان کرد: این مکان می‌تواند فرصت خوبی برای آموزش، تولید و تجارت هنرمندان حوزه صنایع دستی کرمان در حوزه‌های مختلف باشد البته آنجا مشکلاتی وجود دارد و دولت، بخش خصوصی و نهادهای متولی این مجموعه باید در کنار هم ورود کنند.

وی با بیان اینکه در تکمیل زنجیره تولید مواد اولیه پته نیز در استان کرمان با مشکلاتی مواجه هستیم گفت: به دنبال تکمیل زنجیره تولید و به دنبال افرادی هستیم که تولید شال پته با کیفیت و با قیمت تمام شده کمتر را در کرمان داشته باشیم.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان با بیان اینکه رشته زیورآلات یک رشته شاخص است که می‌تواند اشتغالزایی و تولید خوبی به همراه داشته باشد افزود: استان کرمان به لحاظ سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی پتانسیل‌های بسیار خوبی دارد، اما فقط یک مرحله تراش سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی در استان انجام می‌شود.

وی با تاکید بر اینکه این زنجیره نیز باید در استان تکمیل شود ادامه داد: سال گذشته آموزش بالغ 200 نفر را رشته‌های زیورآلات در استان داشتیم، که این رشته در حال احیا شدن در استان و بازگشت به چرخه اقتصادی استان است.

حسین‌زاده با اشاره به حمایت‌‌هایی که از هنرمندان و فعالان حوزه صنایع دستی استان انجام شده عنوان کرد: سال گذشته 11 میلیارد تومان تسهیلات بلندمدت قرض الحسنه به فعالان صنایع دستی پرداخت شده است.

وی با بیان اینکه زنجیره تولید‌ صنایع دستی در استان کرمان کامل نیست و این یکی از مشکلات حوزه صنایع دستی کرمان است گفت: ما در استان کرمان تولید داریم اما خدمات پس از تولید نداریم و نیاز است که سرمایه گذار در این حوزه ورود کرده و ما هم حمایت می‌کنیم.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان با اشاره به اینکه بیمه هنرمندان صنایع دستی در سال 88 مصوبه مجلس را گرفت و تا سال 93 ادامه یافت اما به دلیل مشکلات مالی که برای دولت پیش آمد نتوانست تامین اعتبار آن را انجام دهد افزود: در سال 96 قانون حمایت از استادکاران و فعالان صنایع دستی مصوبه مجلس را گرفت و در سال 98 مجدداً 800 نفر بیمه تامین اجتماعی شدند.

وی با اشاره به اینکه این بیمه بار مالی زیادی برای دولت ایجاد می‌کند بیان کرد: تفاهم نامه‌ای را وزارتخانه با بیمه اجتماعی روستائیان و عشایر داشته و هر فردی که در حوزه صنایع دستی فعالیت می‌کند می‌تواند از این بیمه استفاده کند و سال گذشته هزار و 100 نفر معرفی شده تا از مزایای این بیمه بهره‌مند شوند.

حسین‌زاده با بیان اینکه صنایع دستی تنها کالایی است که هم ظرفیت صادرات چمدانی و هم صادرات رسمی داشته و اشتغالزایی و ارزش افزوده بسیار بالایی دارد گفت: صادرات چمدانی بر مبنای گردشگر خارجی است که به دلیل شیوع ویروس کرونا دومین سالی است که این صادارت را نداریم.

وی با اشاره به اینکه 268 تعاونی فعال صنایع‌دستی به جز فرش در استان کرمان داریم بیان کرد: این تعاونی‌ها در حوزه‌های مختلفی چون آموزش، تامین مواد اولیه، تولید و تجارت صنایع دستی فعالیت می‌کنند.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان با بیان اینکه در استان کرمان اتحادیه تعاونی‌های صنایع دستی، اتحادیه فیروزه شهربابک، اتحادیه صنفی، اتحادیه صنف صنایع دستی فرش دستباف و انجمن صنایع دستی و هنرهای سنتی را داریم گفت: راه‌اندازی جامعه تخصصی و فعالان صنایع دستی استان را در راستای همسویی، هم افزایی و جمع کردن همه بخش‌ها در کنار هم را پیگیر هستیم.

منبع: تسنیم

68