آیا اسراف گناه کبیره است؟

در واقع معیار گناه بودن یک عمل قوه عقل نیست. گناهان به دودسته صغیره و کبیره تقسیم می‌شوند. اعمال بسیار ناپسند را گناهان کبیره می‌گویند. گناهان کبیره دروازه ورود به دنیای پلیدی‌ها هستند. به‌عنوان‌مثال می‌توان به‌دروغ، اسراف، غیبت اشاره کرد. در ادامه به مبحث اسراف می‌پردازیم.

1-تعریف گناهان کبیره و اسراف:

در باورهای دینی به عملی که آسیب‌های جبران‌ناپذیری را به فرد وارد می‌کند، گناه کبیره می‌گویند. گناه کبیره در پیشگاه خداوند بسیار مذموم و مجازات سنگینی برای آن در نظر گرفته‌ شده است. این اعمال باعث تیرگی قلب انسان شده و شوق او را برای انجام کارهای خیر و نیک کم می‌کند. در روایات و احادیث چهل گناه را جزو این دسته برشمردند. کارهایی مانند دروغ، اسراف، غیبت، فحشاء، در این فهرست قرار دارند. در همین راستا می‌توان به پاره‌ای از احادیث اشاره کرد. به‌عنوان‌مثال امام علی (ع) می‌فرمایند: (گناهان بر سه گونه‌اند: گناه بخشودنی و گناه نابخشودنی و گناهی که برای صاحبش، هم امید بخشش داریم و هم ترس از کیفر.) در ادامه به بررسی مبحث اسراف می‌پردازیم.

بدون تردید تمامی نعمات و امکانات موجود در این جهان پهناور برای راحتی و استفاده انسان آفریده‌شده است. خداوند هیچ بنده‌ای را بدون روزی به حال خود رها نمی‌کند. البته استفاده اصولی و فارغ از افراط ‌و تفریط یکی از شروط بهره‌برداری از این منابع است. اسراف موجب تقسیم ناعادلانه منابع در جهان می‌شود. این مدل تقسیم‌بندی به نسل‌های آینده هم ضربه می‌کند. شاید جالب باشد بدانید که ایران رتبه اول را در جهان درزمینه مصرف نان دارد. به همین منظور مقام معظم رهبری از اسراف به‌عنوان یک ایراد ملی یاد می‌کنند و مصرف‌گرایی را بلای جامعه ما می‌دانند. با توجه به این سخنان، ترک این گناه و رفتار ناپسند ضروری است. حوزه مجازی مهندس طلبه با سال‌ها تجربه در آموزش مفاهیم دینی و مذهبی فرصتی را برای افراد جامعه به‌ویژه جوانان فراهم کرده تا با راهنمایی اساتید مجرب بتوانند گامی در جهت ترک اسراف بردارند وزندگی سالم‌تری پیش بگیرند.

2- تعریف اسراف و نگاهی به روایات:

دین مبین اسلام بر اساس اصل دوراندیشی، اسراف را به‌عنوان یک رفتار مذموم برمی‌شمرد. اسراف در لغت به معنای تجاوز از حد است. فرد مسرف بعد از گذشتن از حدومرزهای تعیین‌شده به ستمگری روی می‌آورد و در آخر هم دچار کفر می‌شود. در قرآن کریم به‌دفعات به اسراف اشاره‌ شده است. همواره درون هر آیه از این کتاب آسمانی نکات ظریفی گنجانده‌ شده است. از مهم‌ترین آیاتی که به گوش همگان آشنا است می‌توان به (خدا اسراف‌کنندگان را دوست ندارد.) و (بخورید و بیاشامید و اسراف نکنید که خدا مسرفان را دوست ندارد.) اشاره کرد. به موضوع اسراف در سوره انعام به‌صورت ویژه‌تر پرداخته ‌شده است. خداوند در این سوره می‌فرماید (از میوه هر درخت هنگامی‌که رسید بخورید و روز درو کردن حق آن را بدهید، ولی اسراف نکنید که به‌راستی خداوند مسرفان را دوست نمی‌دارد). همچنین در قرآن بارها اشاره‌ شده که مسرفان دچار عذاب الهی خواهند شد. درمجموع از مفهوم آیات قرآن کریم می‌توان به این نتیجه رسید که اسراف جزو گناهان کبیره است که از ارج‌ و قرب انسان در پیشگاه خدا می‌کاهد و او را به سمت زشتی‌ها سوق می‌دهد. سرانجام مسرفان، چیزی جزء عذاب دنیوی و جهنم نیست.

همواره انجام عمل ناپسند، خطرات و آسیب‌هایی را برای فرد مرتکب به همراه دارد. اسراف هم از این قاعده مستثنی نیست. اولین خطری که فرد مسرف را تهدید می‌کند دوری و خشم خدا است. امام صادق (ع) می‌فرمایند: (به‌راستی‌که خداوند میانه‌روی را دوست و اسراف را دشمن می‌دارد، حتی دور انداختن هسته خرما را؛ زیرا آن‌هم به کار می‌آید (به‌عنوان غذای شتر و یا کاشت آن و ...) و همچنین دور ریختن باقی ‌مانده آبی که خورده‌ای اسراف است). ایشان در جای دیگر در باب همین موضوع می‌فرمایند: (از خدا بترس و اسراف نکن و سخت‌گیری (هم) مکن (بلکه همیشه) در حد وسط باش. به‌راستی‌که اسراف از تبذیر است و خداوند فرموده: «تبذیر نکن». به‌راستی خدا بر میانه‌روی عذاب نمی‌کند). دومین خطر هم عدم اصلاح نفس می‌باشد. در همین راستا امام علی (ع) می‌فرمایند: (وای بر اسراف‌گر که چقدر از مصلحت نفسش و جبران امرش به دور است).

از دیگر خطرات اسراف، به فقر می‌توان اشاره کرد. اسراف در نعمات الهی به‌منزله ناشکری است، این عمل موجب محرومیت عده‌ای دیگر از امکانات می‌شود و همین ریشه ایجاد فقر است. فساد از دیگر آسیب‌هایی است که اسراف‌کنندگان را تهدید می‌کند. در روایتی آمده است که روزی امام صادق (ع) در جمعی حضور داشتند و از آن‌ها خرما خواستند و مشغول خوردن شدند. یکی از حضار هسته خرما را دور ریخت. امام دست آن شخص را گرفت و فرمود این عمل را انجام نده، به‌راستی این از تبذیر است و تبذیر فساد می‌باشد و خداوند فساد را دوست ندارد. حوزه مجازی مهندس طلبه دوره‌هایی را تحت عنوان ترک گناه، برای مخاطبان طراحی کرده است. افراد می‌توانند با شرکت در این دوره‌ها به کاربردی‌ترین راهکارهای ترک گناهانی مانند اسراف و اصلاح رفتارهایی چون خشم دسترسی داشته باشند.

3- ترک اسراف و حوزه مجازی و مهندس طلبه:

حوزه مجازی مهندس طلبه توسط جمعی از طلاب و دانشجویان در سال 1389 تأسیس شد. این مؤسسه دارای سابقه‌ای درخشان در ارائه آموزشی‌های مجازی دروس دینی و مذهبی دارد. حوزه مجازی مهندس طلبه دوره‌هایی نظیر ترک گناهان، کنترل خشم را برگزار می‌کند که در این کلاس‌ها روش‌هایی به‌روز و کاربردی جهت ترک گناه یا عادت ناپسند به مخاطبان ارائه می‌شود. تمامی مطالبی که در این دوره‌ها ارائه می‌شود بر اساس منابع دینی و مذهبی معتبر می‌باشد. این دوره‌ها تخصصی است. اگر شما هم جزو افرادی هستید که قصد ایجاد تغییر در سبک زندگی و ترک اسراف یا رفتار ناپسندی را دارید، شرکت در این کلاس‌ها را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

در مجموع می‌توان گفت که گناهان کبیره جزوه کارهای بسیار مذموم در دین اسلام به شمار می‌روند. درمجموع چهل گناه کبیره وجود دارد. البته در برخی از روایات، شمار گناهان کبیره بیشتر ذکرشده است. اسراف هم در این فهرست قرار دارد. اسراف برکات را از زندگی انسان می‌برد و فاصله او با پروردگار را زیاد می‌کند. اسراف زمینه ناعدالتی را در جهان و جامعه فراهم می‌کند. در روایات و بیانات مقام معظم رهبری هم، ‌بارها به ناپسند بودن این عمل اشاره‌شده است. حوزه مجازی مهندس طلبه هم برای اصلاح این رفتار و ترک گناه اسراف، دوره‌هایی را در نظر گرفته است. شما در این دوره‌ها می‌توانید باثبات قدم، روز به روز به هدف خود یعنی ترک اسراف نزدیک‌تر شوید.

3931