بسته کمک معیشتی با طعم تورم/ منابع کمک کرونایی دولت به مردم از کجا تامین شد؟

در اولین روز تعطیلات کرونایی بود که رئیس جمهور در صحبت‌های خود در جلسه ستاد مبارزه با کرونا از تخصیص یارانه ۱۰۰ هزار تومانی به ۳۰ میلیون نفر، در مدت ۴ ماه پایانی امسال، جمعا به ارزش ۱۲ هزار میلیارد تومان و یک میلیون تومان وام برای ۱۰ میلیون خانوار که ارزش مجموع آن ۱۰ هزار میلیارد تومان و ارزش مجموع دو طرح ۲۲ هزار میلیارد تومان است، خبر داد.

عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی هم پیش‌تر در صفحه اینستاگرام خود از این وام خبر داده و نوشته بود: یک میلیون تومان وام قرض الحسنه به ۱۰ میلیون سرپرست خانوار‌های یارانه بگیر که درآمد ثابت ندارند با قبول مابه‌التفاوت سود توسط دولت از محل وام کرونایی انجام خواهد شد.

رئیس جمهور و رئیس کل بانک مرکزی در حالی از ارائه بسته‌های کمک معیشتی خبر دادند که مدتی قبل، طرح بسته کمک معیشتی که مجلس طرحی مشابه آن را طراحی کرده بود و قرار بود با همکاری دولتی‌ها به اجرا برساند، اما با مخالفت شدید دولتی‌ها مواجه شده بود.

حمیدرضا حاجی بابایی، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه در یک گفت‌وگوی تلویزیونی در تشریح این بسته توضیح داد: در پی آن بودیم که مجلس به همراه دولت در موقعیت حساس کنونی گرانی اجناس و کالا‌های اساسی و تورم، اقدامی را انجام دهند که بر اساس آن بتوانیم مشکل اقشار مختلف جامعه در تامین کالا‌های اساسی را برطرف کنیم.

او در بیان جزئیات این طرح گفت: قرار است بر اساس این طرح به ۲۰ میلیون نفر از ابتدای مهر امسال، هر ماه به هر نفر ۱۲۰ هزار تومان کارت اعتباری تخصیص دهیم که افراد از طریق آن فقط می‌توانند کالا‌های اساسی را دریافت کنند و این مبالغ، جدای از یارانه ماهانه، کارت بنزین و دیگر طرح‌های حمایتی مانند اختصاص ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی به کالا‌های اساسی است.

حاجی بابایی اضافه کرد: وزارت صمت را هم مکلف کردیم که شرایط لازم برای عرضه ارزان‌تر این کالا‌ها به این مشمولان را فراهم کند؛ همچنین برای ۴۰ میلیون بقیه مشمولان این طرح هم مقرر شده است که این سبد کالا را دریافت کنند، اما نصف پول را دولت می‌پردازد و نصف دیگر یعنی ۶۰ هزار تومان را خودشان پرداخت می‌کنند.

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی درباره مبلغ مورد نیاز برای این طرح بیان کرد: مجموعه بودجه لازم برای اجرای این طرح برای ۶ ماه حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان است.

هنوز مدت زیادی از انتشار خبر ارائه بسته کمک معیشتی توسط مجلس نگذشته بود که محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در مخالفت با این طرح مجلس در نامه‌ای به رئیس مجلس نوشت: «امروز مردم ایران به‌جای اعانه و یارانه، از مدیران خود رفع تحریم و برداشتن زانوی زور از گلوی اقتصاد ایران را با حفظ عزت ملی طلب می‌کنند.»

نامه نوبخت به قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در مخالفت با بسته کمک معیشتی مجلس از یک سو و صحبت‌های روحانی و همتی مبنی بر یارانه ۱۰۰ هزار تومانی و وام یک میلیون تومانی از سوی دیگر، تناقضی ایجاد می‌کنند که شاید در نوع خود جالب و قابل بحث باشد.

تفاوت بسته پیشنهادی دولت و مجلس
اگر بخواهیم به صورت کلی مقایسه‌ای بین دو بسته پیشنهادی از سوی دولت و مجلس داشته باشیم می‌بینیم که در بسته‌ای که از سوی قوه مقننه پیشنهاد شده بود، افراد با اعتباری که به مبلغ ۱۲۰ هزار تومان به آن‌ها اختصاص می‌یافت، تنها می‌توانستند کالا دریافت کنند و هیچ وجه نقدی به آن‌ها تعلق نمی‌گرفت.

اما در بسته‌ای که از سوی دولت پیشنهاد شده و قرار است به اجرا در بیاید، به هر فرد مبلغ ۱۰۰ هزار تومان پرداخت می‌شود و فرد می‌تواند این مبلغ را به صورت وجه نقد دریافت کند که اجرای این طرح نیازمند چاپ پول بیشتر است.

از آنجا که دولت هنوز منابع مشخصی برای تامین هزینه‌های طرح خود ندارد، به وسیله بانک مرکزی به چاپ بدون پشتوانه پول روی بیاورد که برخی کارشناسان در همین رابطه، شائبه ایجاد تورم را در بسته معیشتی مطرح شده از سوی دولت به میان کشیدند.

محمدهادی سبحانیان، پژوهشگر مرکز پژوهش‌های مجلس و استاد دانشگاه خواجه نصیر درباره این طرح گفت: منابع و محل تأمین مبالغ این مصوبه مشخص نیست و به نوعی اعتراض مجلس را هم در پی داشته است؛ همچنین معلوم نبودن محل تأمین منابع نگرانی رقم خوردن تورم بالایی را در اقتصاد به وجود می‌آورد.

حالا باید منتظر تعیین منابع مالی دولت برای اجرای بسته کمک معیشتی باشیم و ببینیم چه آینده‌ای در انتظار بانک مرکزی و قوه مجریه و در نهایت اقتصاد و تورم کشور است.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

70