آمار نگران کننده از بیکاری فارغ التحصیلان

نتایج طرح آمارگیری نیروی‌کار زمستان ۱۴۰۳ و بررسی نرخ بیکاری افراد ۱۵ساله و بیش‌تر، ۷.۸ درصد از جمعیت فعال (شاغل و بیکار)، بیکار بوده‌اند. بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری حاکی از آن است که این شاخص، نسبت به فصل مشابه در سال قبل (زمستان ۱۴۰۲)، ۰.۸ درصد کاهش یافته است. 

در این بازه زمانی بررسی نرخ بیکاری جمعیت ۱۵ساله و بیشتر فارغ التحصیل آموزش عالی نشان می‌دهد که حدود ۱۰.۷ درصد از جمعیت فعال فارغ التحصیلان آموزش عالی بیکار بوده‌اند. این نرخ در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط روستایی نسبت به نقاط شهری بیشتر بوده است. بررسی روند تغییران این نرخ حاکی از کاهش ۰.۹ درصدی در زمستان ۱۴۰۳ نسبت به فصل مشابه سال قبل است. بیکاری جمعیت ۱۵ساله و بیشتر فارغ التحصیل آموزش عالی حدود ۱۰.۷ درصد بوده است که این تعداد حدود ۷۹۵ هزار و ۵۱۳ نفر است. 

در زمستان ۱۴۰۳ سهم جمعیت بیکار فارغ التحصیل آموزش عالی از کل بیکاران ۳۸.۹ درصد بوده است. این سهم در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بالاتر است. بررسی تغییرات این شاخص نشان می‌دهد که نسبت به فصل مشابه سال قبل ۰.۱ درصد کاهش داشته است.

در زمستان ۱۴۰۳ سهم جمعیت شاغل فارغ التحصیل آموزش عالی از کل شاغلان ۲۷.۳ درصد بوده است. این سهم در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بالاتر است. بررسی تغییرات این شاخص نشان می‌دهد که نسبت به فصل مشابه سال قبل ۰.۵ درصد کاهش یافته است. 

بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی به یکی از معضلات جدی تبدیل شده است که نه تنها موجب نگرانی خانواده‌ها و جوانان می‌شود، بلکه تاثیرات منفی بر اقتصاد و توسعه کشور دارد. علی‌رغم تلاش‌های دولت برای گسترش آموزش عالی و افزایش ظرفیت پذیرش دانشگاه‌ها، واقعیت این است که بسیاری از فارغ‌التحصیلان پس از اتمام تحصیلات خود با دشواری‌های زیادی برای ورود به بازار کار مواجه هستند. 

براساس گزارش‌های رسمی، نرخ بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در حال حاضر از نرخ بیکاری کلی کشور بالاتر است. طبق آمارهای مرکز آمار ایران، در سال ۱۴۰۳ بیش از ۳۰ درصد از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی بیکار بودند که این آمار برای جوانان در مقطع تحصیلات عالی به مراتب بیشتر است. این در حالی است که بسیاری از این افراد در رشته‌هایی تحصیل کرده‌اند که به‌طور مستقیم با بازار کار مرتبط نیستند یا تقاضای کافی برای آن‌ها وجود ندارد. 

یکی ازمهم‌ترین مصوبه هفتمین نشست شورای عالی اشتغال دولت سیزدهم، توجه ویژه به اشتغال فارغ‌التحصیلان بود و بر همین اساس وزارت کار اقدام به تشکیل کمیته ملی اشتغال فارغ التحصیلان کرد، معاون اشتغال وزیر کاروقت آن زمان گفت، تلاش شد برای نخستین بار مصوبه‌ای مخصوص بیکاری فارغ‌التحصیلان اخذ شود. 

کریمی بیرانوند، معاون اشتغال سابق وزارت کار آن زمان گفت: در سال ۱۴۰۳ برای نخستین بار تصمیم بر این شد که ۲۵ درصد از سهم اشتغال ایجادی در کل کشور به فارغ التحصیلان اختصاص داده شود و در راستای تاکیدات دولت بر لزوم توجه به اشتغال فارغ التحصیلان، برنامه محوری وزارت کار در سال ۱۴۰۳ برحوزه اشتغال فارغ التحصیلان متمرکز شد. 

از آنجایی که دولت سیزدهم تا پایان سال ۱۴۰۳ دوام نداشت، اینکه سرانجام این مصوبه چه شد، باید از سوی معاونت اشتغال وزارت کار پاسخ داده است، اینکه برنامه وزارت کار برای اشتغال فارغ التحصیلان چیست، موضوعی است که باید از سوی وزارت کار پاسخ داده شود.