خطر افزایش طوفان‌های گرد و غبار در پی خشک شدن تالاب‌ها

دکتر وحید جعفریان با تاکید بر اینکه پوشش گیاهی دشت‌های سیلابی نقش کلیدی در تثبیت خاک و جلوگیری از فرسایش بادی دارد، وقوع جریان‌های سیلابی را برای مرطوب‌سازی خاک و زادآوری و تداوم حیات گیاهان این مناطق حیاتی دانست.

وی افزود: بیش از ۳۰ میلیون هکتار از اراضی کشور تحت تاثیر فرسایش بادی قرار داشته است و قریب به ۱۳.۹ میلیون هکتار از این وسعت به لحاظ قرارداشتن در محدوده منابع زیست انسانی نظیر شهرها و روستاها، اراضی کشاورزی، شهرک‌های صنعتی و تاسیسات زیربنایی نظیر راه ها و خطوط راه آهن، خسارات قابل توجهی را به این منابع وارد می‌کنند.

به گفته مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان جنگل‌ها، خسارات مستقیم ناشی از فرسایش بادی در کشور براساس مطالعات انجام شده در سال ۱۳۹۸ بالغ بر۳۰۰۰ میلیارد تومان در سال بوده است.

جعفریان تاکید کرد: با توجه به بروز خشکسالی اخیر آسیب‌پذیری ناشی از فرسایش بادی تشدید شده است و می‌تواند در مناطقی نظیر دشت سیستان و خوزستان موجب بروز زودهنگام طوفان‌های ماسه‌ای و گرد و غبار در سال جاری و افزایش شدت و فراوانی ان طوفان‌ها شود.

مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان جنگل‌ها در ادامه خاطر نشان کرد: ریشه بروز این بحران را می توان در عدم تعادل میزان آب قابل دسترس و مصرف آن و فقدان یک برنامه جامع در حوزه مدیریت پایدار منابع آب و خاک و فقدان رویکردهای مبتنی ارتقاء تاب آوری و سازگاری با کم آبی دانست.

وی اضافه کرد: در حال حاضر روش‌های احیای مناطق بیابانی بر اساس الگوی پیشگیری از عوامل تخریب و اجرای پروژه‌هایی چون نظیر قرق و کنترل چرای دام ، توسعه گونه‌های بومی سازگار و استفاده از روش‌های مدیریت هرزآب در قالب برنامه‌های مشارکتی متمرکز است اما پایداری و دوام این گونه اقدامات در مقابل فرسایش بادی در گرو سلسله عوامل بیرونی است که در صورت عدم کارایی و عملکرد نامناسب مدیریت منابع آب و خاک، پوشش گیاهی و اکوسیستم‌های حساس مناطق بیابانی اولین قربانی خواهند بود.

مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان جنگل‌ها افزود: بر اساس درس‌آموخته‌ها و تجاربی که گاه با صرف هزینه‌های زیاد و طی یک زمان طولانی به دست آمده است، جلوگیری از تخریب سرزمین و بیابان‌زایی می‌بایست به عنوان یک اولویت در دستور کار برنامه‌ریزی‌های ملی و استانی قرار بگیرد و مدیریت پایدار سرزمین با بهره‌گیری از الگوهای مدیریت یکپارچه، مشارکت واقعی جوامع محلی و همکاری موثر دستگاه‌های اجرایی به‌ویژه همکاری وزارت نیرو فراهم می‌شود.

جعفریان در خاتمه کارگروه ملی مقابله با بیابان زایی را جایگاه مناسبی برای ایجاد همکاری و هماهنگی‌های بین‌بخشی در جهت دستیابی به اهداف پیش‌رو برشمرد و بر فعال سازی این کارگروه تاکید کرد.

منبع: ایسنا

70