روغن گلرنگ ؛ از زعفران تقلبی تا ویژگی ها و فواید سلامت

تحقیقات نشان می دهند که  روغن گلرنگ  می تواند با فواید سلامتی متنوعی همراه باشد. برخی از مهم ترین مزایای احتمالی عبارت اند از: کمک به کاهش قند خون و کلسترول و همچنین تسکین التهاب پوست.

روغن گلرنگ  یک روغن پخت و پز محبوب است که از دانه های گیاه گلرنگ به دست می آید. گلرنگ یا گل خشت با نام علمی  Carthamus tinctorius ، گیاهی دارویی است که در آشپزی و صنعت رنگرزی نیز کاربرد گسترده دارد و به آن زعفران تقلبی گفته می شود. برخی تحقیقات نشان می‌ دهند که استفاده از آن در رژیم غذایی و یا به صورت موضعی روی پوست، فواید مشخصی برای سلامتی دارد.

روغن گلرنگ ممکن است به واسطه نقطه سوزش بالا و طعم خنثی، گزینه سالم تری نسبت به  روغن زیتون  هنگام پخت و پز در دمای بالا باشد.

در ادامه نگاهی به فواید روغن گلرنگ برای سلامتی خواهیم داشت. لازم به ذکر است که دسترسی به اطلاعات مورد بحث از طریق وب سایت  کتابخانه ملی پزشکی آمریکا  امکان پذیر است. علاوه بر این می توان روغن گلرنگ و همچنین خود گیاه را از عطاری های سراسر کشور و یا فروشگاه های آنلاین تهیه کرد.

- منبع غنی از اسیدهای چرب

روغن گلرنگ منبعی غنی از  اسیدهای چرب غیر اشباع  از جمله چربی های  تک غیر اشباع  و چند غیر اشباع است.

بدن برای عملکرد بهینه به این چربی ها نیاز دارد. متخصصان به طور کلی اسیدهای چرب غیر اشباع را سالم تر از چربی های اشباع می دانند.

چربی های موجود در رژیم غذایی مانند آنهایی که در روغن گلرنگ یافت می شوند، برای تنظیم هورمون ها و تقویت حافظه ضروری هستند. آنها همچنین در راستای کمک به جذب ویتامین های محلول در چربی شامل ویتامین های A، D، E و K نیز ترکیباتی حیاتی به شمار می روند. در عین حال مصرف مقداری چربی همراه با وعده های غذایی به افراد کمک می کند تا احساس سیری بیشتری داشته باشند. رژیم غذایی سرشار از چربی ‌های «خوب» و میزان کم چربی‌ های «بد» فواید زیادی برای سلامتی دارد، از جمله کاهش التهاب و بهبود سلامت قلب.

دو نوع روغن گلرنگ وجود دارد: اولئیک بالا و لینولئیک بالا که هر دو حاوی اسیدهای چرب غیر اشباع هستند.

مانند روغن زیتون، روغن گلرنگ با اولئیک بالا هم حاوی چربی های تک غیر اشباع است و گزینه خوبی برای پخت و پز در دمای بالا محسوب می شود.

روغن گلرنگ با لینولئیک بالا حاوی مقادیر بیشتری از چربی های چند غیر اشباع است. هرچند این روغن برای پخت و‌ پز مناسب نیست اما برای استفاده در سس سالاد کاملا ایده آل است.

- بهبود سطح قند خون

یک بررسی سیستماتیک از مطالعات انجام شده در سال 2016 نشان می دهد که پیروی از یک رژیم غذایی سرشار از چربی های غیر اشباع می تواند کنترل گلوکز خون افراد را بهبود ببخشد.

این مطالعات نشان داده اند که جایگزینی برخی منابع کربوهیدرات یا چربی های اشباع شده با اسیدهای چرب غیر اشباع، به ویژه چربی های چند غیر اشباع، تاثیر مفیدی بر سطح قند خون و همچنین مقاومت به انسولین و ترشح انسولین دارد.

یک مطالعه در سال 2011 مشخص کرد که مصرف روزانه 8 گرم روغن گلرنگ به مدت 4 ماه ممکن است التهاب را کاهش دهد و در عین حال قند خون را در برخی از افراد مبتلا به دیابت نوع 2 بهبود ببخشد.

ذکر این نکته ضروری است که شرکت کنندگان در این مطالعه زنان مبتلا به دیابت نوع 2 بودند که چاقی نیز داشتند و از مرحله یائسگی عبور کرده بودند.

- کاهش کلسترول و تقویت سلامت قلب

در مطالعه مربوط به سال 2011 همچنین گزارش شد که سطح کلسترول خون شرکت کنندگان پس از 4 ماه استفاده از روغن گلرنگ بهبود یافت.

این یافته‌ ها از گزارش  انجمن قلب آمریکا  مبنی بر این که چربی ‌های غیر اشباع ممکن است سطح لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) یا کلسترول «بد» را در خون کاهش دهند، حمایت می کنند. کلسترول بالا یک عامل خطر مهم برای بیماری های قلبی- عروقی است.

روغن گلرنگ ممکن است از طرق دیگری نیز به سلامت قلب کمک کند. چربی های غیر اشباع موجود در روغن گلرنگ می توانند خون را رقیق کرده و از چسبندگی پلاکت ها بکاهند. این عملکرد به جلوگیری از لخته شدن خون که می تواند منجر به حمله قلبی و سکته شود، کمک خواهد کرد. روغن گلرنگ در عین حال ممکن است با ریلکس کردن عروق خونی و کاهش فشار خون بر رگ‌ های خونی اثر بگذارد.

- مبارزه با التهاب

روغن گلرنگ ممکن است خواص ضد التهابی ارزشمندی داشته باشد.

بر اساس مطالعه ای معتبر، روغن گلرنگ و اسیدهای چرب غیر اشباع موجود در روغن گلرنگ نشانگرهای التهاب را بهبود می بخشد. چنین رویکردی می تواند به درمان بیماری های مختلف از جمله دیابت و امراض قلبی کمک کند.

- تسکین خشکی پوست

استفاده موضعی از روغن گلرنگ روی پوست خشک یا ملتهب می تواند به تسکین آن کمک کند. گفتنی است که این ترکیب یک عنصر رایج در لوازم آرایشی و محصولات مراقبت از پوست است.

روغن گلرنگ حاوی  ویتامین E  است که ممکن است مسئول برخی از فواید پوستی آن باشد. ویتامین E برای چندین دهه یک عنصر مهم در محصولات پوستی بوده است.

برخی تحقیقات نشان می‌ دهند که ویتامین E از پوست در برابر اثرات نور خورشید و رادیکال‌ های آزاد محافظت می‌ کند. رادیکال های آزاد مولکول ‌های مضری هستند که به سلول ‌های بدن آسیب می ‌رسانند و منجر به بروز بیماری های مختلف می شوند.

توصیه می شود که قبل از استفاده از روغن گلرنگ روی پوست، آزمایش حساسیت پوستی را انجام دهید. برای این کار یک قطره از روغن را به بازو بمالید و 24 ساعت صبر کنید. اگر هیچ واکنشی ایجاد نشد، می توانید با خیال راحت از این ترکیب استفاده کنید.