اختلاف میان نتانیاهو و بایدن علنی شد
رژیم اسرائیل و ایالات متحده شدیدترین اختلاف نظر در مورد آینده غزه را در حالی بروز داده اند که هر دو به دلیل مخالفت با برقراری آتش بس در سطح جهانی منزوی شده اند.
ادامه جنگ در غزه و افزایش انتقادها از ایالات متحده به خصوص در داخل این کشور به دلیل حمایت تمام قد و بی قید و شرط از تل آویو به بروز و ظهور اختلاف میان آمریکا و اسرائیل منتهی شده است. گاردین در گزارشی در این باره نوشته است: اختلافات آمریکا و اسرائیل همزمان با رای سازمان ملل برای برقراری آتش بس فوری در غزه آشکار شده است.
جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده به بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل گفته است که اسرائیل به دلیل بمباران بی رویه غزه، حمایت بین المللی را از دست میدهد و نتانیاهو باید دولت خود را که تحت سلطه احزاب راست تندرو است، تغییر دهد.
تنها ساعاتی بعد، مجمع عمومی سازمان ملل با ۱۵۳ رای موافق، ۱۰ رای مخالف و ۲۳ رای ممتنع قطعنامهای را تصویب کرد که خواستار آتشبس بشردوستانه شد. رای غیر الزام آور عمدتا نمادین است، اما به عنوان یک فشارسنج مهم برای افکار جهانی عمل میکند. هیچ یک از قدرتهای بزرگ به اسرائیل و آمریکا در مخالفت با آتش بس نپیوستند.
اظهارات بایدن در حالی بیان شد که جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، این هفته به اسرائیل میرود تا با نتانیاهو درباره جدول زمانی جنگ و اینکه در صورت شکست حماس چه اتفاقی میافتد، گفتگو کند. لوید آستین، وزیر دفاع هفته آینده برای دیداری به سرزمینهای اشغالی سفر خواهد کرد. پنتاگون گفت که هدف از آن نشان دادن حمایت آمریکا از اسرائیل و همچنین تاکید بر لزوم جلوگیری از تلفات بیشتر غیرنظامیان در غزه است.
به گزارش رویترز، تشکیلات خودگردان فلسطین از قطعنامه سازمان ملل استقبال کرد و از کشورها خواست که اسرائیل را برای تبعیت از آن تحت فشار قرار دهند. عزت الرشیق، یکی از مقامات حماس در تبعید، این واکنش را در بیانیهای در تلگرام تکرار کرد و گفت که اسرائیل باید تجاوز، نسل کشی و پاکسازی قومی خود علیه مردم ما را متوقف کند.
آمریکا و اسرائیل میگویند آتش بس فقط به نفع حماس است.
سی ان ان نیز در گزارشی به بررسی بروز اختلاف میان اسرائیل و آمریکا پرداخته و مینویسد: اختلافات بین ایالات متحده و اسرائیل در روز سه شنبه زمانی که جو بایدن هشدار داد که اسرائیل در حال از دست دادن حمایت بین المللی است و بنیامین نتانیاهو علنا طرحهای آمریکا برای غزه پس از جنگ را رد کرد، علنی شد.
این اختلافات، که تا کنون عمدتاً در پشت صحنه مهار و پنهان میشد، منعکس کننده افزایش اختلاف میان این دو متحد در سایه بالا رفتن آمار کشته شدگان غیرنظامی در غزه است.
جو بایدن در گفتگو با حامیان دموکرات در واشنگتن، از دولت تندرو اسرائیل انتقاد کرد و گفت که نتانیاهو باید رویکرد خود را تغییر دهد. بایدن که دولت نتانیاهو را محافظه کارترین دولت در تاریخ اسرائیل خواند.
رئیس جمهور آمریکا هشدار داد که در بحبوحه بمباران شدید غزه، حمایت از کارزار نظامی اسرائیل رو به کاهش است و افزود که دولت اسرائیل راه حل دو دولتی را نمیخواهد.
نتانیاهو روز سهشنبه قبل از اظهارات بایدن اعتراف کرد که او و رئیسجمهور آمریکا در مورد آنچه که باید برای غزه پس از جنگ رخ دهد، اختلاف نظر دارند. او در بیانیهای گفت: بله، درباره «روز بعد از حماس» اختلاف نظر وجود دارد و امیدوارم در اینجا نیز به توافق برسیم.
قبل از شروع جنگ غزه، بایدن در انتقاد از ائتلاف نتانیاهو که احزاب راست افراطی را نیز در بر میگیرد، صریح بود. اما او با وجود این انتقادها، بیشتر شانه به شانه نتانیاهو در محافل عمومی ایستاده است. از پس از هفت اکتبر، در مصاحبههای مختلف بارها از نتانیاهو درباره آینده غزه سوال شده و او در یکی از این گفتگوها با سی ان ان در این باره پاسخ داد که در غزه بازسازی شده برخی از مقامهای غیرنظامی فلسطین میتوانند نقش داشته باشند. البته او روز سه شنبه این اظهارنظر را هم به نوعی تکذیب کرده و گفت: مایلم موضع خود را روشن کنم: اجازه نمیدهم اسرائیل اشتباه اسلو را تکرار کند.
سخنان بایدن در روز سه شنبه، به ویژه اینکه دولت فعلی اسرائیل راه حل دو کشوری نمیخواهد، نشان دهنده اختلافات عمده با همتای اسرائیلی است. ایده وجود یک کشور فلسطینی در کنار دولت اسرائیل در دهه ۱۹۹۰ با مجموعهای از توافقهای موسوم به توافقنامه اسلو مطرح شد. تشکیلات خودگردان عملاً در سال ۲۰۰۷ توسط حماس از غزه بیرون رانده شد، اما دولت بایدن معتقد است تشکیلات خودگردان باید پس از پایان جنگ، اداره غزه را بر عهده بگیرد.
نتانیاهو در سخنرانی اخیر خود ادعا کرده که پس از این عملیات نظامی جاری در غزه اجازه بازگشت آنچه او تروریسم حماس خوانده به این منطقه را نخواهد داد. در بخشهایی از بیانیه اخیر نتانیاهو نوشته است: غزه نه برای حماس خواهد بود و نه برای فتح (تشکیلات خودگردان فلسطین).
در دو ماه اخیر، جو بایدن در تماسهای تلفنی، نتانیاهو را تشویق کرده است تا برای جلوگیری از تلفات غیرنظامیان در غزه، اقدامات بیشتری انجام دهد و مقامات ارشد دولت گفته اند که بین نیات اسرائیل و واقعیتهای میدانی «شکافی» وجود دارد.
بایدن که شامگاه دوشنبه در مراسم جشن حنوکا در کاخ سفید صحبت میکرد، گفت: «ما به ارائه کمک نظامی به اسرائیل تا زمانی که آنها از شر حماس خلاص شوند، ادامه خواهیم داد، اما ما باید مراقب باشیم. افکار عمومی کل جهان میتواند یک شبه تغییر کند، ما نمیتوانیم اجازه دهیم این اتفاق بیفتد.»
بایدن و نتانیاهو روابطی چند دههای دارند که گاهی اوقات تیره شده است. در مراسم شام دوشنبه، بایدن گفت که یک بار عکسی به نتانیاهو هدیه داد و بالای آن نوشت: «دوستت دارم، اما با برخی چیزهایی که میگویی موافق نیستم. امروز هم وضع ما همین است.»
ایالات متحده میگوید هر پیشنهادی که شامل کنترل اسرائیل بر غزه باشد را رد خواهد کرد و نسبت به کوچک کردن مرزهای سرزمین فلسطین هشدار داده است. مقامات آمریکایی به سی ان ان گفتند که ایالات متحده همچنین بر اسرائیل فشار میآورد تا اجازه دهد کامیونهای کمکهای بشردوستانه مستقیماً به غزه بروند.
مقامات آمریکایی گفتند بایدن این موضوع را مستقیماً با نتانیاهو در آخرین تماس هفته گذشته آنها در میان گذاشت. به گفته این مقامات، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی، همچنین از همتایان اسرائیلی خود خواسته است تا پیش از ورود وی به سرزمینهای اشغالی برای دیدار در روز پنجشنبه، یکی از گذرگاههای غزه را باز کنند.
سالیوان در مصاحبهای تلفنی روز سه شنبه به سی ان ان گفت: «رفح نمیتواند مقدار کافی کمک برای رفع نیازهای مردم فلسطین را جذب کند، زیرا این نیازها در حال افزایش است و تعداد بیشتری از مردم آواره شده اند.»
اسرائیل تاکنون در برابر این ایده مقاومت کرده است. از زمان عملیات طوفان الاقصی، اسرائیل کلیه انتقال کمکهای تجاری و بشردوستانه از سرزمینهای اشغالی به غزه را قطع کرده است.