ادعای وزیر خارجه آمریکا: ایران و روسیه به دلیل مشکلات خود دیگر نتوانستند به حمایتهایشان از حکومت اسد ادامه دهند
وزیر امور خارجه آمریکا در گفتوگویی تفصیلی به بیان دیدگاههای خود درباره مسائل کنونی در سطح بینالملل، از جمله جنگ غزه و اوکراین و همچنین شکلگیری محور ایران، روسیه، چین و کره شمالی و چالشهای پیش روی کشورش پرداخت.
«آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا که کمی بیش از یک ماه به پایان دوره فعالیت او در دولت واشنگتن باقی مانده است در گفتوگو با نشریه «فارین افرز» همواره تلاش کرد این واقعیت را نادیده بگیرد که اغلب مشکلات و جنگها در سراسر جهان ماشی از سیاستهای قدرتطلبانه، جنگطلبانه و مداخلهجویانه واشنگتن است.
وزیر امور خارجه آمریکا درباره تحولات جهان در چهار سال گذشته اظهار داشت: من فکر میکنم واضح است که ما در یک دوره جدید، یک مرحله جدید هستیم. دوران پس از جنگ سرد به پایان رسیده است و رقابت بسیار قوی برای شکل دادن به آنچه در آینده خواهد آمد، وجود دارد. برخی میخواهند نظام بینالملل را به گونهای که به نفع آنها باشد تغییر شکل دهند، خواه ایران باشد، خواه کره شمالی، خواه روسیه باشد یا به طرق مختلف چین، همه به میدان میآیند.
بلینکن با اشاره به دستاوردهای دولت کنونی آمریکا در حوزه اقتصادی و امور داخلی گفت: نتیجه این است که بهرغم این واقعیت که شما جهانی دارید که دارای کثرت بیشتر، پیچیدگی بیشتر، چالشهای به هم پیوستهتر از هر زمان دیگری از موقعی که من این کار را انجام دادهام، بیش از ۳۲ سال است، ما در شرایط بسیار بهتر و موقعیت قویتر برای مقابله با این چالشها قرار داریم.
جنگ اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ آغاز نشد، بلکه از ۲۰۱۴ آغاز شد
او در پاسخ به سوالی درباره آغاز ۲ جنگ در دنیا در دوران فعالیت او، شامل جنگ اوکراین و غزه و جایگاه سیاست خارجی واشنگتن در این بحرانها تلاش کرد مسئولیت این جنگهای مرگبار به دوش سایر کشورها بیندازد و مدعی شد: جنگ اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ آغاز نشد، بلکه از ۲۰۱۴ آغاز شد، زمانی که روسیه با تجاوز به همسایگان خود به دنبال گسترش خود و بهطور حتم ایجاد نفوذ گستردهتر بوده است.
وی ادامه داد: روسیه مدتی است که این تلاش را انجام داده است و با حمله مجدد به اوکراین در سال ۲۰۲۲ مساله به اوج خود رسیده است. من فکر میکنم چین نیز این واقعیت را پنهان نکرده است که مطمئناً با بازگشت به سال ۲۰۱۵، از نظر اقتصادی مصمم بود که بر صنایع و منابع و فناوریهای آینده تسلط یابد. اما فراتر از آن، ما شاهد ظهور سیاستی بودیم که در خارج از کشور آشکارا تهاجمیتر و همچنین در داخل سرکوبگر بود. بنابراین، دوباره، مدتی است که در حال ظهور است. این، یک تکامل است.
دیپلمات ارشد آمریکایی با ادعای اینکه «واشنگتن در این سالها توانست تصور برخی کشورها مبنی بر این را از بین ببرد که ایالات متحده در حال افول است» گفت: ما اکنون از همگرایی بیشتری بین متحدان و شرکای خود در اروپا، در هند و اقیانوسیه و فراتر از آن در مورد نحوه برخورد با روسیه و نحوه برخورد با چین نسبت به زمانی که به یاد دارم، برخورداریم.
اگر آمریکا عقبنشینی کند، شاهد ظهور بیشتر دشمنان خواهد بود
او درباره شکلگیری محور ایران-روسیه-چین و کره شمالی که هدف آنها تضعیف جایگاه آمریکا در جهان است و اینکه اگر این گروه موفق شود، جهان چگونه خواهد بود؟ تصریح کرد: من فکر میکنم اگر شما به سمت جلو حرکت کنید و آنها راه خود را داشته باشند، قطعاً حداقل شاهد تقویت مجدد حوزههای نفوذی خواهید بود که ایالات متحده و کشورهای همفکر از آن دور نگه داشته شدهاند. شما انشعاب بزرگتر و تقسیمات بزرگتر را در جهان خواهید دید. و من فکر میکنم که این شرایط بهطور بالقوه دنیایی از درگیری را نیز به تصویر میکشد.
بلینکن گفت: زیرا من فکر میکنم آنچه که تاریخ به ما میآموزد، این است که اگر وارد دنیای نفوذی شوید که در آن کشورها اجازه دارند با مردم خود و همچنین با یکدیگر به گونهای رفتار کنند که با همه تلاشهای ما برای تضمین اینکه جنگ جهانی سومی وجود نخواهد داشت، در تضاد است، احتمالاً به سمت دنیایی از درگیری میروید. دنیایی که، چه بخواهیم چه نخواهیم، به هم پیوسته خواهیم ماند. جایی که ما به سادگی نمیتوانیم سرمان را زیر برف نگه داریم و فکر کنیم که این اتفاقات میافتد و ما را مصون میگذارد، ما را سالم نگه میدارد. اتفاقات ناگزیر ما را به خود جذب خواهد کرد.
بنابراین من فکر میکنم که دستکم، ما دورهای از تجدید را داشتهایم، تجدید تعاملمان در سراسر جهان، تجدید رهبری آمریکا، تجدید اتحادها و مشارکتهایمان اما از نظر من چالش، استفاده از آنها به روشهای جدید، ایجاد پلی بین یورو-آتلانتیک و هند-اقیانوس آرام، ایجاد درک بیشتر مبنی بر اینکه واقعاً یک تقسیمناپذیری امنیت وجود دارد، است که بر متحدان و شرکا در همه این زمینهها تأثیر میگذارد.
من فکر میکنم که اگر آن را از دست بدهیم و اگر عقبنشینی کنیم، به دور از محافظت از خود و دوری از جنگ و درگیری، شاهد ظهور بیشتر آنها خواهیم بود و به ناچار، ما به داخل کشیده خواهیم شد. بنابراین اگر از این دوره تجدید عقبنشینی کنیم، این همان چیزی است که من نگران آن خواهم بود. از نظر من، ما یک دست قوی برای دولت بعدی تحویل میدهیم تا بازی کند. باید تصمیم بگیرد که چگونه آن را بازی کند.
نزدیک شدن ایران، روسیه، چین و کره شمالی یک انتخاب مثبت بود
وزیر امورخارجه آمریکا در پاسخ به اینکه واشنگتن چه اقدامات سیاسی را میتواند برای ایجاد شکاف میان این کشورها، بهعنوان مثال بین روسیه و چین انجام دهد که بعدها به شکافهای واقعی تبدیل شود، نزدیک شدن ایران، روسیه، چین و کره شمالی را یک تصمیم مثبت از سوی این کشورها ارزیابی کرد که به گفته او، بیشتر نتیجه محاسبات آنها در مورد منافع شخصی و نقاط ضعفشان است.
بلینکن مدعی شد: این از جهاتی آنها را گرد هم آورده است. اما واقعاً یک انتخاب مثبت بود، نه پاسخی به ما.
وی در ادامه با بیان اینکه روسیه و کره شمالی احتمالا به مسیر تعامل نزدیکتر با یکدیگر ادامه خواهند داد، مدعی شد: ایران نیز در نتیجه اقداماتی که ما انجام دادهایم و دیگران انجام دادهاند، در موقعیت ضعف فزایندهای قرار دارد، حتی بیشتر به برخی از این روابط جدید، بهویژه روابط با روسیه متکی خواهد شد.
او همچنین گفت: چین انتخاب متفاوتی دارد. آرزوی رهبری دارد. و در آرزوی رهبریاش، من فکر میکنم باید ارزیابی کند که شهرتش در سراسر جهان چگونه دیده میشود. چین به ادامه جنگ روسیه در برابر اوکراین کمک کرده است، زیرا چین تا حد زیادی بزرگترین تامینکننده است. شرکتهای آن بزرگترین تامینکننده پایگاه صنعتی دفاعی روسیه هستند – ۷۰ درصد از تولیدات آنها به چیزهایی که روسیه باید برای جنگ بسازد، میرود. ۹۰ درصد میکروالکترونیکها از چین میآیند.
جنگ اوکراین، نه تنها بزرگترین تهدید علیه مردم اوکراین از زمان جنگ جهانی دوم، بلکه علیه امنیت کل اروپا بوده است. بنابراین، من فکر میکنم چین باید از خود سؤالات سختی در مورد برخی از همسوییهایی که با این کشورهای درگیر دارد، بپرسد. من تظاهر نمیکنم که میدانم قرار است چه تصمیمی بگیرد.
آنچه که ما عمداً از سوی خود نشان دادهایم، تلاش برای ایجاد این پلها بین اروپا-آتلانتیک و هند-اقیانوس آرام است تا نشان دهیم آنچه در یک مکان اتفاق میافتد به ناچار عواقبی برای دیگری خواهد داشت. ما اکنون در ناتو چهار شریک هند و اقیانوس آرام داریم که بخشی از گفتوگوهای ناتو هستند، به اجلاس سران میآیند و روی پروژههای ملموس کار میکنند. این تلاشی برای خارج کردن ناتو از منطقه نیست. به این دلیل است که مسائل خارج از منطقه به کشورهای ناتو میآید.
اوکراین باید با غرب ادغام شود
آنتونی بلینکن درباره وعده رئیس جمهور منتخب آمریکا برای پایان دادن به جنگ اوکراین ظرف ۲۴ ساعت و اینکه آیا «ولادیمیر پوتین» رئیس حمهور روسیه تمایل واقعی برای ورود به جنین مذاکراتی را دارد؟ مدعی شد: من تمایلی از سوی پوتین نمیبینم. شاید این در طول سال ۲۰۲۵ تغییر کند اما همانطور که به سال ۲۰۲۵ نگاه میکنیم، ما بسیار سخت کار کردهایم تا مطمئن شویم که اوکراین آنچه را که لازم است برای ادامه نبرد تا سال ۲۰۲۵ یا اگر مذاکرهای وجود دارد، در اختیار دارد تا بتواند از موضع قدرت نسبی در آن حضور یابد.
او با ادعای اینکه «پوتین با آغاز جنگ به دنبال حذف اوکراین از روی نقشه بود» بیان کرد: پوتین در زمینه جلوگیری از آنچه که خواهانش نبود، ازجمله ممانعت از ناتوی قویتر و گستردهتر که با ۲ عضو جدید منابع بیشتری را در اختیار داشت، توانست آن را تسریع ببخشد اما وقتی صحبت از اوکراین به میان میآید، یعنی حذف اوکراین از روی نقشه، نتوانست این کار را انجام دهد و این، یک موفقیت برای اوکراین است.
دیپلمات ارشد آمریکایی مدعی شد: اما موفقیت در آینده اوکراینی است که قوی، مستقل و به طور فزایندهای با نهادهای غربی ادغام شده است و میتواند از نظر نظامی، اقتصادی، دموکراتیک روی پای خود بایستد و اوکراین در نتیجه حمایتی که ما انجام میدهیم در مسیر انجام این کار قرار دارد. در تمام این ابعاد ساخته شده است.
غزه آرام، کلید عادیسازی روابط با اسرائیل است
وی در بخش دیگری از این گفتوگو درباره ادامه جنگ غزه، تاثیر آن بر منطقه و اینکه باوجود این جنگ روند عادیسازی روابط اسرائیل با برخی کشورهای عربی ادامه نخواهد یافت، مدعی شد که واشنگتن همواره روی پایان دادن به جنگ و بازگشت اسرا متمرکز بوده است.
بلینکن در ادامه تلاش کرد حماس را برای آغاز این جنگ و به نتیجه نرسیدن مذاکرات صلح مقصر جلوه دهد و مدعی شد: من فکر میکنم که حماس طی دو هفته گذشته، دوباره به شیوهای سازندهتر در تلاش برای عبور از خط پایان بوده است. از نظر من به این دلیل است که آنها دیدهاند که سواره نظام برای نجات نمیآید. یکی از کارهایی که آنها در طول این مدت سعی کردند، انجام دهند این است که جنگی گستردهتر به راه بیاندازند، با ورود حزبالله، ورود ایران، با ورود سایر گروههای وابسته به ایران.
او بدون اشاره به جنایات رژیم صهیونیستی در نوار غزه در یک سال گذشته و نبود تمایل و اراده سیاسی در میان مقامت صهیونیستی برای پایان دادن به جنگ گفت: این اتفاق نمیافتد، همانطور که دیدیم و به دلیل سیاستهای موثری که ما دنبال کردیم، این اتفاق نمیافتد.
وزیر امور خارجه آمریکا با تکرار ادعای خود مبنی بر اینکه واشنگتن از همان ابتدا به دنبال جلوگیری از ادامه و بهویژه گسترش جنگ در منطقه بوده است، مدعی شد: ما در این کار موفق بودهایم، به دلیل نحوه تعامل ایالات متحده با اسرائیل برای دفاع موثر در برابر حملات بیسابقه ایران، به گونهای که ایران در حال حرکت است، زیرا ما اکنون توانستهایم با اسرائیل برای به دست آوردن یک توافق کار کنیم. آتشبس مؤثر در لبنان برقرار شده، حزبالله هم بسیار ضعیف شده است، به طوری که وارد (جنگ) نشود، حماس باید با آن مواجه شود.
او افزود: سوال اینجاست که ازین پس به کجا میروید؟ و من فکر میکنم دو چیز مهم است. اول، ما باید چیزی داشته باشیم که اطمینان حاصل کند آتشبسی که به دست آمده، در صورت تحقق، پایدار است و این به معنای طرحی پس از جنگ است که به اسرائیل اجازه میدهد نیروهای خود را از غزه خارج کند، اما تضمین میکند که امنیت، حکومت مؤثر و بازسازی در غزه وجود خواهد داشت.
وزیر خارجه آمریکا گفت: اگر آتشبس و معامله اسرا را به دست آوریم، این همان چیزی است که باید تقریباً بلافاصله به جلو برویم و احتمالاً آن را به دولت بعدی واگذار کنیم. دولت آینده تصمیم خواهد گرفت که چه کاری میخواهد انجام دهد.
به یک مسیر معتبر برای رسیدن به یک کشور فلسطینی نیاز داریم
آنتونی بلینکن در ادامه رویکرد خصمانه کشورش در قبال ایران همچنین تصریح کرد: اما دوم، وضعیت در بلندمدت است و ۲ راه برای اسرائیل و برای منطقه وجود دارد. من معتقدم راهی وجود دارد که به امنیت پایدار اسرائیل منتهی میشود. این، یکپارچگی با منطقه است. این ادغام با یک ساختار امنیتی مشترک است که میتواند ایران را بیشتر منزوی کند و با هرگونه تهدیدی که از سوی ایران میآید، مقابله کند.
وقتی ایران به این شکل بیسابقه به اسرائیل حمله کرد، دیدیم که ایالات متحده برای اولین بار، در دفاع فعال اسرائیل شرکت کرد اما کشورهای دیگر، با دیپلماسی ما، آنها را نه تنها در اروپا، بلکه در منطقه وارد کردند. بنابراین، میتوانید ببینید که این به کجا میتواند برسد.
وی کلید تحقق این هدف را عادیسازی روابط رژیم صهیونیستی با عربستان سعودی دانست و اظهار داشت: اما برای اینکه این اتفاق بیفتد، ما به آرامش در غزه نیاز داریم و این از نظر سعودیها واضح است. اما ما همچنین به یک مسیر معتبر برای رسیدن به یک کشور فلسطینی نیاز داریم. تا جایی که عربستان سعودی قبل از هفتم اکتبر بر آن اصرار داشت، اکنون حتی بیشتر متقاعد شده است و من این را مستقیماً از محمد بن سلمان (ولیعهد عربستان سعودی) در مورد دیدگاههای او در مورد لزوم داشتن یک مسیر روشن و معتبر برای رسیدن به یک کشور مستقل فلسطینی شنیدهام.
وزیر امور خارجه آمریکا همچنین در پاسخ به سوالی درباره برکناری «بشار اسد» رئیس جمهور سوریه بدون هیچ اشارهای به دخالتهای خارجی و تاثیر آن در شکلگیری این اتفاق تلاش کرد، مسئولیت آن را متوجه خود اسد دانست و مدعی شد که ایران و روسیه نیز به دلیل مشکلات خود دیگر نتوانستند به حمایتهایشان از حکومت اسد ادامه دهند.
او ادعا کرد: من فکر میکنم شما در آنچه در سوریه اتفاق افتاده است، تقریباً قویترین دلیل در بحثی که ما مطرح کردیم و سیاستهایی که برای نشان دادن تقسیمناپذیری امنیت و پیشرفت در سراسر جهان دنبال میکنیم، میبینید: بخشهایی از جهان و تأثیری که اتفاقاتی که در بخشی از جهان روی میدهد، میتواند بر دیگری داشته باشد.
بلینکن مدعی شد: ما اکنون به شدت تلاش میکنیم تا همسویی بین همه همسایگان سوریه و جامعه بینالملل در مورد جهتی که جهان و منطقه امیدوار است این امر در آن پیش برود، ایجاد کنیم، زیرا میخواهیم مطمئن شویم که سوریه، به ویژه هیات تحریر الشام به وضوح انتظارات جهان و کشورهای اطراف را میشنوند، زیرا آنها به حمایت نیاز دارند. آنها به رسمیت شناخته شدن میخواهند و ما اکنون انتظارات روشنی داریم.
ما میدانیم که اگر سوریه به بستری برای پرورش تروریسم، منبعی برای جابجایی گسترده جمعیتها تبدیل شود، پیامدهای عمیقی برای کشورهای فراتر از سوریه خواهد داشت. بنابراین، امیدوارم که دیپلماسی، رهبری و تعامل ما به تلاش برای حرکت کشورها و سوق دادن سوریه به سمتی منجر شود که از این لحظه فوقالعاده برای مردم سوریه استفاده کند. هرچند که هیچ تضمینی برای آن وجود ندارد.