ارزیابی ۶۰۰ هزار معلم در نظام رتبه‌بندی/ صدور کارنامه برای معلمان

محسن زارعی روز دوشنبه در نشست ارائه و نقد الگوی اجرایی‌سازی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان اظهار داشت: بند ۱۳ سیاست‌های کلی تحول در آموزش و پرورش از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شد که در این بند، تکلیفی مبنی بر استقرار نظام جامع رصد، نظارت، ارزیابی و تضمین کیفیت در آموزش و پرورش به ما سپرده شده و در سند تحول بنیادین آموزش و پررش نیز مورد تاکید است.

وی افزود: در راستای انجام این تکلیف در مصوبه ۷۶۰ و ۸۸۶ شورای عالی آموزش و پرورش، شاخص‌ها تدوین و به آن پرداخته شده است اما باید مشخص شود که کجا از شاخص‌ها فاصله گرفته‌ایم تا بتوانیم جلوی آن را بگیریم.

رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش یادآور شد: رصد این شاخص‌ها در پایه دوازدهم که سال آخر و سال خروجی ماست به صورت دقیق انجام می‌دهیم و یک آزمون استاندارد ملی هماهنگ با عنوان امتحانات نهایی برگزار می‌کنیم.

وی افزود: البته که این آزمون نیز سال‌ها اسیر نظام سنجش دیگری با عنوان کنکور قرار می‌گرفت و دانش آموز خودش را برای کنکور آماده می‌کرد و برای سال ها گزارش داده می‌شد که میانگین معدل دانش آموزان در امتحانات نهایی، ۱۲ است و وضعیت ما در این حوزه خوب نیست زیرا آینده‌ دانش آموز در نظام دیگری رقم می‌خورد و خودش را برای همان آماده می‌کرد.

معاون وزیر آموزش و پرورش گفت: بر اساس تغییری که پیش آمد، مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی فرصت خوبی را ایجاد کرد تا آموزش و پرورش را از این گرفتاری نجات داده و آن را به ریل اصلی‌اش برگردانیم.

زراعی گفت: به جز امتحانات نهایی، رصد دقیقی از سایر پایه‌ها نداریم و در این راستا گزارش آزمون‌های بین‌المللی تیمز و پرلز را داریم که همچنان در رده ۴۰ به بالا قرار می‌گیریم و البته نمی‌دانیم این آزمون ها چه چیزی را می‌سنجند و آیا ما دنبال همین سنجه ها هستیم یا چیز دیگری را باید دنبال کنیم. آزمون‌های پیشرفت تحصیلی می‌تواند به این رصدها کمک کند.

رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش افزود: در بند پنج ماده سه سیاست‌های کلی ایجاد تحول بر استقرار نظام ارزشیابی و سنجش صلاحیت‌های عمومی مبتنی بر شاخص‌های آموزشی و فرهنگی تاکید شده است. در سند ۲ از راهکار ۱۰ اهداف عملیاتی سند نیز تاکید شده که سال‌ها معطل باقی مانده بود و با تصویب نظام رتبه بندی محقق شد.

زارعی درباره شاخص های معلم تراز توضیح داد: پیشتر مشخص نبود معلم تراز باید چه ویژگی‌هایی در شایستگی‌های عمومی، تخصصی، حرفه‌ای و تجربه داشته باشد اما اکنون این شاخص‌ها در قانون نظام رتبه‌بندی روشن است و همکار ما می‌داند که معنی معلم تراز یعنی چه و باید خودش را به آن برساند. در واقع نظام رتبه بندی بهترین فرصت است.

وی افزود: پیشتر با غفلت از زحمت معلمان، بر اساس مدرک تحصیلی ارتقاهایی رخ می داد اما اینکه در عرصه عمل و در کلاس درس چه می‌کند را هیچ وقت ارزش گذاری نمی‌کردیم. اکنون فرصتی فراهم شده تا ارزش کار همکارمان را ببینیم و در این نظام شایستگی‌ها ارزشش را لحاظ کنیم.

رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش گفت: دریای عظیم نیروی انسانی داریم اما توان همکاران و شایستگی‌های آنها سطح بندی نشده است تا متناسب با آن از توانمندی‌شان استفاده شود.

زارعی اضافه کرد: به طور مثال مشخص نبود که چه تعداد دکترمعلم داریم و چه حد از آنها استفاده شده است. ما سرامدان حوزه خود را به مردم معرفی نکرده‌ایم. به طور مثال فرد با مدرک پسا دکترا داشته‌ایم و نمی‌دانستیم و این یک عیب است که معلمان ما در شورای عالی کمتر دیده می‌شوند.

وی با بیان اینکه قانون نظام رتبه بندی معلمان مبتنی بر اسناد بالادستی و عین سندتحول است، ادامه داد: در این راستا باید در اجرا دقت کنیم و همه همکاران را در نظر بگیریم.

رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش اظهار داشت: باید محکم بایستیم تا این کار استمرار پیدا کند البته در مرحله استقرار، محدویت زمانی داریم و ممکن است محدودیت‌هایی ایجاد کند اما در تداوم آن باید همگی این کار را جدی بگیریم.

زارعی با اشاره به فرآیند نظام رتبه بندی گفت: همکاران ما ابتدا با خواظهاری شایستگی‌های خود را اعلام کردند و مدارک و مستندات را بازگذاری کردند. براین اساس، یا باید کانون ارزیابی می‌گذاشتیم و حضوری دعوت می‌کردیم و دوم اینکه رفتار همکاران در موقعیت واقعی کلاس درس را از سوی مدیران مدارس می‌سنجیدیم که راهکار دوم اجرایی شد. این نظام ارزیابی می‌تواند در جذب و ورودی‌ها، ارتقای مدیران عملیاتی، میانی و ارشد هم کمک کند.

باید بسته‌های یادگیری را به عنوان بخشی از ابزار و منابع ضروری در اختیار مدرسه قرار بگیرد

تولید و تامین بسته‌های تربیت و یادگیری از مهر ۱۴۰۳

 رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی نیز در این نشست گفت: درنظر داریم سازمان  از مهر ۱۴۰۳ بتواند تولید و تامین بسته‌های تربیت و یادگیری متناسب با این طراحی را شروع و اقدام کند.

 حجت الاسلام علی لطیفی اظهارکرد: در این دوره جدید بر اساس تجربیات دهه قبل سازمان پژوهش و تحلیل برنامه زیرنظام،  طرحواره «امتداد اسنادتحولی تا مدرسه» طراحی شد.

وی افزود: در تحلیل زیرنظام، بنا را برگزینش اساسی ترین برنامه های زیرنظام قرار دادیم. زیرنظام برنامه درسی حدود ۱۱۴ برنامه دارد و علاوه بر آن الزامات برنامه درسی ملی را هم داریم که از این ۱۱۴ برنامه حدود ۱۰ تا ۱۵ برنامه را به عنوان برنامه سرآمد گزینش کردیم.

معاون وزیر آموزش و پرورش گفت: اگر بخواهیم نگاه تحولی در اسناد را تحقق بخشیم باید از منظر مدرسه به قضیه نگاه کنیم، از این منظر سازمان پژوهش باید سه اقدام اساسی را ناظر به برنامه درسی انجام دهد، نخست راهنمای عمل برنامه درسی ملی را برای مدرسه و در سطح مدرسه به تفکیک هر دوره تحصیلی در اختیار مدارس قرار دهد. 

حجت‌الاسلام لطیفی افزود: همچنین باید بسته‌های یادگیری را به عنوان بخشی از ابزار و منابع ضروری در اختیار مدرسه قرار بگیرد. از سوی دیگر نظام خدمات پشتیبانی از مدرسه را به درستی طراحی کرده و به مدرسه ارائه دهیم. اگر ما بخواهیم برای این سه خدمت، طراحی و تولید داشته باشیم باید هشت گام را طی کنیم.

 محمود امانی طهرانی نیز در ادامه این نشست اظهار کرد: این روزها با تشکیل قرارگاه اجرایی سازی سند تحول، موضوع اجرا در دستور کار قرار گرفته است. این کار از بدو تصویب سند در سال ۱۳۹۰ تا کنون در چهار دولت، دغدغه مشترک بوده است، با وجود گذشت زمان اما به نظر می‌رسد که در طول این مدت به یک ادبیات مشترک اجتماعی و واحد در باب مفهوم عملیاتی اجرای سند دست نیافته‌ایم.

وی افزود: سیاست‌های کلی ایجاد تحول در آموزش و پرورش و زیرنظام‌های شش گانه سند تحول این ظرفیت را دارد که مفاهیم علمیاتی را برای اجرای سند ایجاد شود،  چرخش‌های تحول آفرین تصویری روشن از وضع مطلوب در هر زیرنظام را در اختیار قرار می‌دهد، در واقع تصویری که می‌تواند مبنای تولید «نظام شاخص‌ها» قرار بگیرد.

دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش ادامه داد: دیگر یک دسته شاخص کفایت نمی‌کند و به نظام شاخص‌های دارای هماهنگی درونی نیازمندیم، اگر چنین تبیینی پذیرفته شود، می‌توان امیدوار بود که تمامی تلاش‌ها مطعوف به اجرای سند، تقسیم کار ملی و گزارش اجرای سند صرفاً بر محور بهبود مستمر وضعیت زیرنظام های شش‌گانه بر اساس شاخص‌های ملی مبتنی بر چرخش‌های تحول آفرین  سازماندهی و اجرا شود و در چنین چارچوبی است که مطالعات شکل می‌گیرد.