تلاش برای جفت گیری مجدد پدر و مادر «پیروز»

دوره فَحلی یا دوره پذیرش مدت زمانی است که در آن پستاندار ماده، آماده باروری است و به دنبال شریکی برای زادآوری می‌گردد. این دوره برای گونه یوزپلنگ معمولاً با سرد شدن هوا و فصل زمستان اتفاق می‌افتد. دوره فحلی در یوزها یک هفته طول می‌کشد. اگر در این هنگام ماده باردار نشد، ۱۰ روز دیگر دوباره وارد دوره فحلی می‌شود و در صورت جفت‌گیری موفق، توله‌هایش را ۳ ماه دیگر به دنیا می‌آورد.

سال گذشته نیز در بهمن ماه بود که "ایران" و "فیروز" یوزهای مرکز تکثیر در اسارت پارک ملی توران در دوره فحلی، پس از چند مرحله معرفی به یکدیگر و تلاش تیمی سازمان حفاظت محیط زیست و دامپزشکان معتمد سازمان، موفق به جفت‌گیری شدند که حاصل آن ۳ توله یوزپلنگ ایرانی بود. متأسفانه از ۳ توله یوز ایران و فیروز تنها پیروز؛ توله یوزپلنگ محبوب و نام‌آشنا میان هم‌وطنان موفق شد شرایط سخت را پشت سر گذاشته و زنده بماند.

با فرا رسیدن دوره فحلی یوزها بار دیگر موضوع جفت‌گیری ایران و فیروز مطرح شده و انتظار می‌رود که باز هم برای معرفی ایران و فیروز به یکدیگر و تلاش برای جفت‌گیری آن‌ها اقدام شده و بار دیگر منتظر تولد توله یوزهای حاصل از تکثیر در اسارت باشیم. هرچند این بار توقع می‌رود که با توجه به تجربه سال گذشته سازمان محیط زیست عملکرد بهتری در نگهداری از توله یوزهای احتمالی دشته و اشتباهات گذشته تکرار نشود.

در رابطه با این موضوع، غلامرضا ابدالی؛ سرپرست دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست گفت: در زمستان امسال بار دیگر برای معرفی ایران و فیروز به یکدیگر تلاش می‌کنیم. کیت‌هایی داریم که دوره فحل بودن یوزپلنگ ماده(ایران) را تشخیص می‌دهد و هرگاه آمادگی یوز ماده برای جفت‌گیری را نشان دهد، برای معرفی به یکدیگر اقدام می‌کنیم.

وی با بیان اینکه در این مسیر از پیشنهادات و نظرات دامپزشکان حاذق و با تجربه در داخل و خارج از کشور بهره می‌بریم، تأکید کرد: در حال حاضر تجربه سال گذشته را نیز همراه داریم و در نقطه صفر نیستیم و تلاش می‌کنیم که عملکرد خود را ارتقا بخشیم.

سرپرست دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست در پاسخ به اینکه آیا جفت‌گیری سال گذشته مشکلی را برای بارداری مجدد ایران ایجاد کرده است، گفت: از دامپزشک‌ها مشورت گرفتیم و به ما اعلام شده که ایران از این نظر مشکلی برای جفت‌گیری ندارد. آمادگی برای جفت‌گیری به شرایط ایران و فیروز بستگی دارد و باید بررسی کنیم که اسپرم‌های فیروز تا چه سنی کیفیت باروری داشته و ایران نیز تا چه زمانی می‌تواند بارور شود.

ابدالی اظهار کرد: توانایی بارداری یوزپلنگ‌ها باید سال به سال بررسی شود چرا که در اسارت هم مراحل رشد و هم توانایی برای جفت‌گیری متفاوت از شرایط طبیعت است. تا جایی که ایران و فیروز توانایی بارداری داشته باشند، سعی می‌کنیم از آن‌ها موالیدی را به دست بیاوریم.

در رابطه با سن باروری یوزپلنگ‌ها، سید محمد نصرتی؛ مدیر بخش پستانداران دفتر حیات‌وحش سازمان حفاظت محیط زیست گفت: این موضوع برای یوزهایی که در محیط بسته زندگی می‌کنند، متفاوت از یوزهای طبیعت است و باید هر سال بررسی شود. یوزهای در اسارت به این دلیل که در محیط بسته زندگی می‌کنند و تحرک آن‌ها کمتر است، عضلات ضعیف‌تری نسبت به یوزهای طبیعت دارند و این موضوع در سن و توانایی جفت‌گیری آن‌ها تأثیرگذار است.