عوارض منفی انداختن پاها روی هم در هنگام نشستن چیست؟

آیا در جای خود راحت نشسته‌اید؟ یک لحظه مکث کنید و بدون تغییر، به وضعیت خود توجه کنید. پاهایتان در چه وضعیتی قرار دارند؟ آیا پاهایتان را روی هم گذاشته‌اید؟ پای راست خود را روی پای چپ خود قرار داده‌اید یا بالعکس پای چپ خود را روی پای راست خود قرار داده‌اید؟ حدود ۶۲ درصد از مردم پای راست خود را روی پای چپ خود قرار می‌دهند، ۲۶ درصد بالعکس این کار را انجام می‌دهند و ۱۲ درصد ترجیحی در این زمینه ندارند.

معمولا دو شیوه برای نشستن روی صندلی و پا روی پا گذاشتن وجود دارد: یکی از ناحیه زانو و دیگری از ناحیه مچ پا. اما گرچه نشستن درحالی که پا روی پا گذاشته‌اید، ممکن است راحت باشد، آیا این حالت نشستن برای سلامت و وضعیت بدن شما نامطلوب است؟

آدام تیلور، استاد و مدیر مرکز آموزش آناتومی بالینی دانشگاه لنکستر در وب‌سایت The Conversation می‌نویسد، پژوهش‌ها نشان می‌دهند که پا روی پا قرار دادن می‌تواند ناهمترازی بین ران‌ها را افزایش دهد و موجب شود بالا رفتن یک سمت لگن شود. علاوه‌بر‌این، این شیوه نشستن سرعت حرکت خون در عروق خونی در اندام تحتانی را تغییر می‌دهد و می‌تواند خطر لخته‌شدن خون را افزایش دهد.

بیشتر پژوهش‌ها نشان می‌دهند که روی هم قرار دادن زانوها بدتر از روی هم قرار دادن مچ پاها است. درواقع، این سبک نشستن به خاطر تجمع خون در سیاهرگ‌ها و تلاش بیشتر قلب برای مقابله با این مقاومت، می‌تواند موجب افزایش فشار خون شود (به همین دلیل است که هنگام اندازه‌گیری فشار خون باید پاهایتان را صاف روی زمین قرار دهید). این وضعیت همچنین می‌تواند خطر آسیب دیدن عروق خونی را افزایش دهد.

هرچه بیشتر به شکل ضربدری بنشینید، احتمال اینکه به تغییرات طولانی‌مدتی در طول عضلات و آرایش استخوانی لگن دچار شوید، بیشتر است. به دلیل نحوه اتصال اسکلت بدن، قرار دادن پاها روی هم می‌تواند همچنین موجب ناهمترازی بین ستون فقرات و شانه‌ها شود. در این حالت، به دلیل تغییر در استخوان‌های گردن سر ممکن است از هم‌راستایی با ستون فقرات خارج شود، زیرا ستون فقرات برای جبران این وضعیت سعی می‌کند تا مرکز ثقل شما را بالای لگن حفظ کند.

گردن نیز ممکن است به خاطر ضعیف‌تر بودن یک سمت از بدن نسبت‌به سمت دیگر تحت‌تاثیر قرار گیرد. همچنین عدم تعادل را می‌توان در عضلات لگن و کمر درنتیجه‌ی وضعیت نامناسب و فشارهای ناشی از نشستن به این حالت مشاهده کرد. همترازی لگن نیز ممکن است به دلیل کشش طولانی‌مدت عضلات گلوتئال و ضعیف‌تر شدن آن‌ها، برهم بخورد.

نشستن طولانی‌مدت درحالی‌که پاها روی هم قرار دارند، احتمال اسکولیوز (انحراف ستون فقرات) و ناهنجاری‌های دیگر را افزایش می‌دهد. این حالت همچنین می‌تواند موجب سندروم درد تروکانتر بزرگ شود. سندروم درد تروکانتر بزرگ بیماری شایع و دردناکی است که بخش بیرونی باسن و ران را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.

پژوهش‌ها همچنین نشان می‌دهند که گذاشتن پا روی پا در هنگام نشستن می‌تواند عصب پرونئال (عصب فیبولار) پا را درمعرض فشردگی و آسیب قرار دهد. این حالت معمولا به شکل ضعف هنگام تلاش برای بالا آوردن سمت انگشت کوچک پا و همچنین افتادگی پا خود را نشان می‌دهد که در آن کل پا آویزان می‌شود. اگرچه در بیشتر موارد، این مشکل موقت است و در عرض چند دقیقه به حالت عادی برمی‌گردد.

همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد روی هم گذاشتن پاها می‌تواند بر تولید اسپرم تاثیر بگذارد. علت آن است که دمای بیضه‌ها باید ۲ تا ۶ سانتی‌گراد کمتر از دمای معمول بدن باشد. نشستن دمای بیضه‌ها را ۲ درجه سانتیگراد افزایش می‌دهد و روی هم گذاشتن پاها می‌تواند دمای بیضه ها را ۳/۵ درجه سانتیگراد افزایش دهد. افزایش دمای کیسه بیضه یا بیضه می‌تواند تعداد و کیفیت اسپرم را کاهش دهد.

به دلیل تفاوت در آناتومی مردان و زنان، نشستن در این حالت برای زنان راحت‌تر است، خصوصا که مردان دامنه حرکتی کمتری در ناحیه لگن دارند.

پاها و مفاصل

اما پژوهش‌ها نشان می‌دهند که پا روی پا قرار دادن در هنگام نشستن می‌تواند برای برخی افراد مفید باشد. به‌عنوان مثال، مطالعه کوچکی در سال ۲۰۱۶ نشان داد در افرادی که یک پایشان بلندتر از پای دیگرشان است، نشستن به این شیوه می‌تواند به تنظیم ارتفاع دو سمت لگن کمک کند و هم‌ترازی را بهبود دهد.

همچنین به‌نظر می‌رسد پا روی پا گذاشتن فعالیت برخی از عضلات خصوصا عضلات مورب را در مقایسه با وضعیت نشستن در حالت پاها رو به جلو کاهش می‌دهد. این امر ممکن است به شل‌شدن عضلات مرکزی و پیشگیری از وارد آمدن فشار بیش‌ازحد کمک کند. به‌طور مشابه، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد نشستن به صورت ضربدری باعث بهبود ثبات مفاصل خاجی‌تهیگاهی (مسئول انتقال وزن بین ستون فقرات و پاها) می‌شود.

البته، در یکی از ژست‌های معروف یوگا یا مدیتیشن که به حالت نیلوفری یا چهارزانوی بالا معروف است، افراد درحالی‌که پاهای خود را به شکل ضربدری از هم عبور می‌دهند، می‌نشینند. داده‌های محدودی دراین‌باره وجود دارد که آیا گذراندن زمان زیاد در این وضعیت ممکن است موجب مشکلاتی شود که در نشستن در حالت پا روی پا روی صندلی ایجاد می‌شود. درواقع، برای بسیاری از افراد و حتی برای کسانی که دچار مشکلات زانو هستند، یوگا مزیت‌های زیادی دارد.

پس نتیجه چیست؟ اگر می‌توانید، بهتر است که از روی هم قرار دادن پاها در حین نشستن اجتناب کنید. گفته می‌شود بسیاری از خطرات مرتبط با روی هم گذاشتن پاها روی هم، توسط مشکلات دیگری مانند سبک زندگی بی‌تحرک و چاقی تشدید می‌شود. بنابراین، با درنظر گرفتن این موضوع، توصیه اصلی این است که برای مدت طولانی در یک حالث ثابت ننشینید و به‌طور منظم فعالیت داشته باشید.