کاکائو بر فشار خون و‌ کلسترول تاثیر دارد؟

یک متا مطالعه جدید از کارآزمایی ‌های تصادفی کنترل‌ شده به بررسی تاثیر مصرف  کاکائو  بر عوامل خطر  بیماری‌ های قلبی و عروقی  می‌ پردازد. البته دقت داشته باشید که درباره کاکائو باکیفیت و به دور از هزار و یک افزودنی غیر مجاز در راستای کسب سود بیشتر صحبت می کنیم.

لازم به ذکر است که بر اساس نتایج به دست آمده مصرف  کاکائو  با درجات مختلف بهبود سطح  کلسترول  تام و کلسترول LDL یا "بد"، فشار خون سیستولیک و دیاستولیک و همچنین قند خون ناشتا همراه بود. همه اینها عوامل خطر مهم برای بیماری های قلبی یا قلبی عروقی هستند.

محققان همچنین دریافتند که مصرف  کاکائو  هیچ تاثیری بر وزن بدن، شاخص توده بدنی (BMI)، اندازه دور کمر، سطح تری گلیسیرید، کلسترول HDL یا "خوب" و HbA1c؛ یک نشانگر مهم زیستی دیابت، از خود نشان نمی دهد.

این متا مطالعه 31 کارآزمایی تصادفی و کنترل شده که عوامل خطر فوق را ردیابی می کردند، تجزیه و تحلیل کرد. کارآزمایی‌ هایی که برای تجزیه و تحلیل واجد شرایط تشخیص داده شدند، مجموعا شامل 1986 شرکت‌ کننده بودند. به طور کلی، گروه مداخله شامل 1110 شرکت کننده بود که حداقل به مدت چهار هفته عصاره کاکائو یا شکلات تلخ با محتوای کاکائو 70 درصد یا بالاتر مصرف کردند. گروه کنترل نیز شامل 876 شرکت کننده بود که دارونما یا شکلات شیری حاوی کمتر از 70 درصد کاکائو مصرف کردند.

افرادی که برای شرکت در این پژوهش انتخاب شده بودند، همگی 18 سال یا بیشتر سن داشتند. از 31 مطالعه مورد تجزیه و تحلیل، چهار مطالعه فقط شامل افراد مسن و پنج مطالعه نیز صرفا متشکل از بزرگسالان جوان تر بودند.

اکثر مطالعات شامل شرکت کنندگانی با یک یا چند وضعیت سلامتی، از جمله سندرم متابولیک، دیس لیپیدمی، فشار خون بالا، اضافه وزن، دیابت نوع 2 و مقاومت به انسولین بودند. 13 مطالعه باقی‌ مانده هم فقط شرکت‌ کنندگان سالمی را شامل می‌ شدند که فاکتورهای خطر شناخته شده برای امراض قلبی عروقی نداشتند.

یافته های مطالعه موارد زیر را نشان دادند:

- کاهش 8.35 میلی گرم در دسی لیتر در کلسترول تام

- کاهش 9.47 میلی گرم در دسی لیتر در کلسترول LDL

- کاهش 4.91 میلی گرم در دسی لیتر در قند خون ناشتا

- کاهش 2.52 میلی متر جیوه در فشار خون سیستولیک

- کاهش 1.58 میلی متر جیوه در فشار خون دیاستولیک

گفتنی است که این مطالعه توسط  انتشارات MDPI  در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است.

چگونه رژیم غذایی بر خطر بیماری های قلبی تاثیر می گذارد؟

بر اساس گزارش  مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا ، بیماری های قلبی عامل اصلی مرگ و میر در همه گروه های جمعیتی به شمار می روند و طبق آمار در سال 2021 از هر پنج مورد مرگ و میر، مسئول از بین رفتن یک نفر در این کشور بوده اند. این امراض به زنان، مردان و هر گروه قومی و نژادی ضربه می زنند. هر 33 ثانیه یک نفر در آمریکا بر اثر بیماری های قلبی عروقی جان خود را از دست می دهد.

رژیم غذایی به شدت بر امراض قلبی عروقی اثر دارد. در همین راستا  انجمن قلب آمریکا  بر اهمیت پیروی از یک عمر تغذیه خوب به عنوان یک دفاع قوی در برابر مشکلات قلبی تاکید می کند.

در میان مواد غذایی منحصر به فردی که به خصوص برای قلب مطرح هستند، نباید از فواید جادویی کاکائو به واسطه ترکیبات مفید آن غافل شد. کاکائو منبع خوبی از کاتچین ها و سایر ترکیبات پلی فنلی مانند فلاوانول ها است که به دلیل خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی خود بسیار شناخته شده هستند و می توانند از سلامت دستگاه قلب و عروق حمایت کنند.

اپی کاتچین، ترکیبی است که به حمایت از استخرهای غنی از اکسید نیتریک در بدن کمک می کند و به حفاظت از سلامت قلب و عروق خونی یاری می رساند.

دکتر جین مورگان ، متخصص قلب، فهرستی از مواد غذایی سالم برای قلب را ارائه می دهد: «ماهی چرب، روغن زیتون، آجیل، انواع توت، لوبیا، سبزیجات با برگ سبز، غلات کامل»

اما قوی ترین نسخه برای سلامت قلب به قرار زیر خواهد بود:

یک رژیم غذایی متنوع و کامل از نظر مواد مغذی شامل میوه ‌ها، سبزیجات، ماهی‌ های چرب، آجیل، پروتئین بدون چربی و غلات کامل، طیف وسیع ‌تری از مواد مغذی و ترکیبات محافظ در برابر بیماری‌ های قلبی عروقی را فراهم می‌ کند. بنابراین، مهم است که کاکائو را "به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم برای قلب به جای یک اقدام محافظتی مستقل در برابر امراض قلبی" در نظر بگیریم.

با این حال، مصرف بیش از حد شکلات از هر نوع، از جمله شکلات تلخ، "می تواند منجر به مصرف بالای قند و چربی اشباع شود که آن هم به نوبه خود بر سلامت قلب تاثیر منفی خواهد داشت. بنابراین رعایت مقادیر سالم و عدم زیاده روی همواره ضروری است."

 نکته ای مهم

مورگان گفت: "حتی کاهش 2.52 میلی متر جیوه در  فشار خون  سیستولیک و 1.58 میلی متر جیوه در فشار خون دیاستولیک نیز بسیار مثبت است."

وی همچنین نسبت به مقادیر مختلف کاکائو مصرفی و منابع نامشخص آنها ابراز نگرانی کرده است.

مورگان خاطرنشان کرد که میزان کاکائو مصرفی افراد بسیار متفاوت است: از 1.4 گرم در روز تا 50 گرم در روز. ‌علاوه بر این، فرآورده های متعدد حاوی کاکائو از نوشیدنی‌ ها گرفته تا شکلات ها و غیره، با مقادیر متفاوتی از مواد دیگر مانند شیر و شکر همراه می شوند که می توانند مشکلات زیادی را برای مصرف کننده به ویژه در صورت مصرف بیش از حد ایجاد کنند.

این موضوع همچنین باعث ایجاد ناهماهنگی در فرآیندهای تولید کاکائو می شود. توجه به این نکته مهم است که میزان در دسترس بودن اپی کاتچین در محصولات کاکائو می تواند تحت تاثیر شرایط پردازش و نگهداری قرار گیرد، زیرا به گرما حساس است و اگر طی فرآیند تولید با دقت مورد استفاده قرار نگیرد، می تواند دستخوش تخریب شود.

اگر درگیر نشانه های یک بیماری هستید پیش از مصرف هرگونه ماده غذایی جدید یا تغییرات در نوع خوراکی ها خود حتما با پزشک متخصص مشورت کنید.