بخشندگی برای تحکیم موقعیت کرامت نیست

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران تسنیم « پویا »؛ آیت‌الله رئیسی درباره انسان و جایگاه انسان در قرآن و نگاه فرهنگی دینی به جایگاه انسان در نظام دینی گفت: آنچه از ایات قرآن و روایات استفاده می‌کنیم آن است که انسان دارای کرامت است این کرامت برای انسان کرامت ذاتی است و آن را متمایز از سایر موجودات عالم می‌کند (ولقد کرمنا بنی آدم)

وی با اشاره به اینکه مابه الامتیاز این کرامت فطرت است و آن چیزی است که مربوط به خرد انسان یعنی فکر، اندیشه و عقل است افزود: همه انسانها دارای این کرامت ذاتی بر موجودات عالم هستند چراکه این کرامت ذاتی است. اما کرامت اکتسابی مربوط به همه انسانها نیست و خواص انسانهایی است که موفق شدند که آن را کسب کنند و در پرتو ارتباط با کریم اتفاق می‌افتد. کریم مطلق ذات مقدس حق است .جلوه آن در قرآن کریم است و در انسان کامل که رسول کریم باشد و در پرتو ارتباط با وحی کرامت انسان رقم می‌خورد.

**معنای کرامت

رئیسی با بیان اینکه کرامت را به معنای بخشش قبل از سوال معنا کرده‌اند گفت: یک معنای دیگر آن مترادف با عزت یعنی بزرگی روح است یعنی حالتی که باعث شود انسان مغلوب نشود، مغلوب دشمن درونی نشود یعنی امیر نفس باشد و مغلوب دشمنان بیرونی نشود یعنی شیاطین او را نفریبند. در این معنا انسان کریم انسانی نفوذناپذیری است که نتوانند شیاطین در او نفوذ کنند.

وی معنای کرامت را به بخشش معنای دقیقی ندانست و درباره‌ی علت آن گفت:‌ بخشش جلوه کرامت است. اصل کرامت این است که انسان به جایی برسد که در وجود او جز خدا حاکم نباشد هم در جوارح و هم در جوانح او فقط خدا حکمرانی کند. چنین فردی انسان با کرامت می‌شود. اگر کسی توانست از طریق قرب نوافل و قرب فرائض به آنجا برسد که جز خدا نبیند آن انسان دارای کرامت نفسانی است و دارای مقام کرامت شده است و لذا کسب این مقام جز در پرتو این ارتباط امکانپذیر نمی‌باشد.

تولیت آستان قدس رضوی با اشاره به آیات ابتدایی سوره «الرحمن» (الرحمن علم القرآن خلق الانسان علمه البیان) گفت: چرا تعلیم قرآن رب ر خلقت انسان مقدم شد در صورتی که به نظر می‌رسد خلقت انسان قبل از تعلیم قرآن باشد؟

وی در پاسخ این پرسش گفت شاید یک وجه آن این باشد که انسان را نشاید انسان نامید جز در صورتی که تعلیم قرآن دیده باشد.

رئیسی با اشاره به اینکه همه انسانها مسجود ملائک نیستند و انسانهایی مسجود ملائک هستند که خلیفةالله باشند گفت: چه کسی خلیفه‌الله است؟ کسی که کار مستخلف‌عنه کند.

وی افزود:‌بنابراین راه شناخت انسان، شناخت جایگاه خلیفةاللهی است و آن هم بدون شناخت خداوند امکانپذیر نمی‌باشد. آن سلسله معرفتی که امام صادق(ع) در دعای معرفت فرمودند حاکم است. که الهم عرفنی نفسک که اول باب معرفت شناخت خداوند است اگر توانستیم خداوند را بشناسیم می‌توانیم نبی مکرم را نیز بشناسیم. چون نبی خلیفه حق است و اگر نبی را شناختیم می‌توانیم وصی ایشان را بشناسیم.

رئیسی با بیان اینکه در عالم هستی کلام بسیار وجود داشته است و خواهد داشت اما هر کلامی را نمی‌توان بیان نامید افزود: بسیاری از آنها قیل و قال و فریاد است اما بیان نیست. بیان آن است که در پرتو انسان باشد و انسان هم در پرتو وحی انسانیتش شکل گرفته باشد.

وی با اشاره به اینکه هر بخشنده‌ای کریم نیست، بخشنده‌ای کریم است که نشأت گرفته از یک کرامت ذاتی و اکتسابی انسانی باشد گفت: برای چنین کرامتی دو تابلو وجود دارد یکی اینکه «لوجه الله» است و دیگر اینکه «لا نرید منکم جزا و لا شکورا» بدون منت است

رئیسی افزود:‌انسان با کرامت نه برای تحکیم موقعیت، نه جلب توجه دیگران و نه برای جلب منافع بیشتر بخشش نمی‌کند

منبع: تسنیم

10