در چنین روزی بر دنیا چه گذشت
تقویم تاریخ ۲۶ آذر؛ از آغاز انقلاب تونس تا درگذشت سیمون بولیوار
امروز، جمعه بیست و ششم آذر سال ۱۴۰۰هجری شمسی، برابر با دوازدهم جمادی الاول سال ۱۴۴۳ هجری قمری و مطابق با هفدهم دسامبر سال ۲۰۲۱ میلادی است. مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی (بیست و ششم آذر) را می خوانید.
بازگشت پیکر شهید تندگویان، وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران از عراق
۳۰ سال پیش در چنین روزی بیست و ششم آذر سال ۱۳۷۰ هجری شمسی پیکر شهید تندگویان، وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران پس از ۱۱ سال از عراق به ایران بازگردانده شد.
محمدجواد تندگویان در سال ۱۳۲۹ در تهران به دنیا آمد. پس از پایان تحصیلات وارد مبارزات سیاسی شد و با پیروزی انقلاب نیز در خط نظام قرار گرفت تا اینکه در دولت شهید رجایی به وزارت نفت انتخاب شد. کمتر از دو ماه بعد، وی در یکی از بازدیدهایی که از صنعت نفت در جنوب داشت به اتفاق چند نفر از مسئولان وزارت نفت به اسارت نیروهای متجاوز بعثی عراق درآمد. شهید تندگویان در طول مدت اسارت تحت سختترین شکنجه های بعثیان قرار گرفت تا اینکه به فیض شهادت نائل آمد. سرانجام بعد از گذشت ۱۱ سال، پیکر مطهر این آزاده مجاهد به ایران انتقال یافت.
وفات ادیب و مورخ بزرگ دمشقی
۴۹۰ سال پیش در چنین روزی، دوازدهم جمادی الاول سال ۹۵۳ هجری قمری «ابن طولون دمشقی»، فقیه، ادیب و مورخ بزرگ دمشقی وفات یافت. او درسال ۸۸۰ هجری قمری در همین شهر متولد شد و در سراسر عمرش بی وقفه به تحقیق، تدریس و تألیف پرداخت. ابن طولون در پایان تحصیلات متداول عصر خویش، به آموختن علم حدیث روی آورد. او از معدود رجال اسلامی است که زندگی نامه خویش را به رشته تحریر درآورده است. شمار آثار این فقیه و ادیب دمشقی در تاریخ اسلام کم نظیر و در زمینههای تفسیر و علوم قرآنی، حدیث، فقه، نحو، طب و عرفان است. ابن طولون علاوه براین علوم، با تاریخ، جغرافیا و ادبیات، بویژه شعر، آشنایی کافی داشت. کتاب «السفینه الطولونیه» از جمله آثار ابن طولون دمشقی است.
درگذشت سیمون بولیوار، مبارز و قهرمان آمریکای جنوبی
۱۹۱ سال پیش در چنین روزی هفدهم دسامبر سال ۱۸۳۰ میلادی "سیمون بولیوار" (Simón Bolívar) قهرمان معروف امریکای جنوبی درگذشت.
سیمون بولیوار، سردار و سیاستمدار معروف امریکای جنوبی در بیستم آوریل ۱۷۸۳ م در شهر کاراکاس در ونزوئلا به دنیا آمد. وی پس از طی دروس متوسطه، برای ادامه تحصیل راهی مادرید در اسپانیا گردید و در رشته حقوق فارغ التحصیل شد. بولیوار که در اواخر انقلاب کبیر فرانسه در آن کشور به سر برده بود، پس از بازگشت به کشورش درصدد برآمد تا کشور خود و مناطق امریکای جنوبی را که در زیر یوغ استعمار اسپانیا بودند، آزاد سازد. از این رو، مبارزات خود را از سال ۱۸۱۳ م آغاز کرد و طی سالهای متمادی و جنگ های پیاپی، قدرت اسپانیا را در منطقه درهم شکست. در این جنگها، وی ممالکی را که امروزه اکوادور، پرو و کلمبیا نامیده می شود از چنگ اسپانیا خارج ساخت و به استعمار سیصد ساله آنان پایان داد. بولیوار از آن پس خود به ریاست جمهوری این مناطق انتخاب گردید. در سال ۱۸۲۵، آزادی پروی علیا از طرف بولیوار اعلام شد و به همین جهت، این کشور را بولیوی نام نهادند. این مبارزات، از بولیوار شخصیتی محبوب و الگو ساخت و علاوه بر سرمشق گیری جوانان از او، وی به مظهر مبارزه ضد استبداد در جهان غرب نیز شهرت یافت. وی تمام ثروت سرشار و ارثیه هنگفت پدر را در راه پیشرفت انقلاب و آزادی گذاشت تا اینکه در هفدهم دسامبر ۱۸۳۰ م در ۴۷ سالگی بر اثر بیماری سل درگذشت.
آغاز پرواز با هواپیمای موتور دار
۱۱۸ سال پیش در چنین روزی، هفدهم دسامبر سال ۱۹۰۳ میلادی اولین هواپیمای موتوردار جهان، پس از بارها آزمایش و تجربه، سرانجام با موفقیت از زمین برخاست و نزدیک به یک دقیقه در فضا پرواز کرد.
این هواپیما توسط دو برادر به نامهای ویلبر رایت (Wilbur Wright) و اورویل رایت (Orville Wright) ساخته شد و در ایالت کارولینای شمالی آمریکا، آزمایش شد. برادران رایت، دوچرخه ساز بودند و با مشاهده پرواز هواپیماهای بدون موتور، به پرواز علاقهمند شدند و سرانجام با پشتکار فراوان موفق شدند اولین هواپیمای موتوردار را به پرواز درآورند.
تبعید جهاد اسلامی و حماس به جنوب لبنان
۲۹ سال پیش درچنین روزی، هفدهم دسامبر سال ۱۹۹۲ میلادی رژیم صهیونیستی به بهانه کشته شدن یک پلیس مرزی خود، ۴۱۵ تن از رهبران و اعضای سازمانهای جنبش جهاد اسلامی و جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) را از فلسطین اشغالی، به جنوب لبنان تبعید کرد.
پس از آنکه دولت لبنان در مخالفت با این اقدام غیرانسانی، حاضر به پذیرش تبعیدیان فلسطینی نشد، آنان در سرمای زمستان و بدون داشتن وسایل و آذوقه، در شرایط ناگواری قرار گرفتند. اخراج فلسطینیها از سرزمینشان و وضعیت دشوار آنها، نه تنها خشم جهان اسلام، بلکه اعتراض سایر کشورها را نیز برانگیخت و شورای امنیت با صدور قطعنامه ۹۷۷، این عمل تل آویو را محکوم کرد و خواستار بازگشت تبعیدیان فلسطینی به وطنشان شد. در اثر فشارهای بین المللی، رژیم صهیونیستی با بازگشت تبعیدیان فلسطینی به مناطق اشغالی موافقت کرد. هرچند برخی از رهبران فلسطینی به هنگام بازگشت توسط ماموران این رژیم دستگیر شدند، اما اخراج ۴۱۵ فلسطینی از کشورشان و مقاومت آنها، روحیه و انگیزه مردم فلسطین را برای مقاومت در برابر صهیونیستهای اشغالگر تقویت کرد.
حمله آمریکا به عراق در جنگ اول خلیج فارس
۲۳ سال پیش در چنین روزی هفدهم دسامبر سال ۱۹۹۸ میلادی تهاجم نظامی آمریکا و انگلیس به عراق آغاز شد.
پس از شکست عراق در برابر حمله نظامی آمریکا و متحدان غربی آن و خروج مفتضحانه ارتش عراق از کویت، در اوایل دهه ۱۹۹۰ م، کمیسیونی زیر نظر شورای امنیت تحت عنوان آنْسْکامْ، مامور شناسایى و نابود ساختن سلاحهای هستهای و تجهیزات کشتار جمعی عراق در زمینه های موشکی، شیمیایى و میکروبی گردید. از سوی دیگر مناطق کردنشین شمال عراق و مناطق جنوبی این کشور، مناطق ممنوعه پروازی اعلام شدند و قطعنامه های متعددی تحت نفوذ امریکا علیه عراق توسط شورای امنیت صادر شد. اما در طول سالهای ۱۹۹۳ م به بعد، امریکا چندین بار بدون اخذ مجوز از سازمان ملل و شورای امنیت، عراق را مورد تهاجمات نظامی خود قرار داد. بهانههای امریکا و متحدانش در این حملات، عدم اجرای قطعنامه های شورای امنیت توسط حکومت صدام حسین، دیکتاتور سفاک این کشور بود. در همین راستا، یکی از تجاوزات مهم امریکا و انگلیس به عراق، در دسامبر ۱۹۹۸ م با عنوان عملیات روباه صحرا روی داد که طی آن هزاران تُن بمب و موشک بر شهرها و مراکز اقتصادی، اجتماعی و نظامی این کشور فرو ریخته شد و هزاران نفر از مردم بیگناه عراق نیز کشته، زخمی و بی خانمان شدند. این یورش وحشیانه که بدون مجوز سازمان ملل و شورای امنیت صورت گرفت عکس العملهای متفاوتی در جهان ایجاد کرد و بار دیگر خوی وحشی گری امریکا را به جهانیان نشان داد.
خودسوزی بوعزیزی و آغاز انقلاب تونس
۱۱ سال پیش در چنین روزی، هفدهم دسامبر سال ۲۰۱۰ میلادی خودسوزی یک جوان تونسی به نام "طارق طیب محمد بن بوعزیزی"، نقطه آغاز حرکت رهایی بخش مردم تونس علیه نظام دیکتاتوری نیم قرنه حبیب بورقیبَه و زین العابدین بن علی شد.
خیزش مردم مسلمان تونس در فاصله کوتاهی به مصر، لیبی، یمن، بحرین و برخی کشورهای دیگر عربی رسید که حکومتهای وابسته و استبدادی داشتند. بوعزیزی دستفروش ۲۶ سالهای با تحصیلات عالیه بود که در اعتراض به توقیف کالاهایش و تحقیری که یک مأمور زن شهرداری به او روا داشته بود، خود را در مقابل ساختمان شهرداری به آتش کشید. با انتشار خبر این خودسوزی دهها هزار تونسی در مقابل وزارت کار این کشور تجمع کردند و در اعتراض به وضعیت بد اقتصادی و بیکاری شعار دادند. این تظاهرات در روزهای بعد گستردهتر و جدیتر شد و در فاصله کوتاهی به حکومت ۲۳ سالهٔ "زینالعابدین بن علی" دیکتاتور تونس پایان داد.