تخریب قبور آستان پیغمبریه به دست هیات امنا+عکس
روز ۲۸ صفرِ سال جاری، آستان پیغمبریه در قزوین که محل دفن چهار تن از پیامبران بنی اسرائیل است، توسط هیئت امنای مورد تعرض و تخریب قرار گرفت.
گرچه قدمت بیشتر آثار و ابنیه تاریخی شهر قزوین مربوط به قرون پس از اسلام است و بخش اندکی از آنها در اعصار پیش از ظهور اسلام ساخته شدهاند با این حال، قدمت و اصالت تاریخی همان اندک آثار تاریخی قبل اسلام به حدی است که میتوان از این آثار به عنوان نمونههای درجه یک تاریخ و فرهنگ رایج در سرزمینِ ایرانِ پیش از ظهور اسلام یاد کرد.
بقعه «چهار انبیا» یا «پیغمبریه» شهر قزوین که مدفن چهار تن از پیامبران بنیاسرائیل است یکی از معدود آثار تاریخی و مذهبی پیش از ظهور اسلام و حتی پیش از ظهور مسیحیت است که زیارت آن نزد سه آیین الهی، ابراهیمی دارای ارزش دینی بسیار زیادی است.
این اثر در تاریخ ۷ آذر ۱۳۷۵ با شمارهٔ ثبت ۱۷۷۴ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
حال چند سالی است که هیئت امنای این بقعهی تاریخی، دست به یکسری ساختوساز و در مقابل، تخریبهایی زده که بهطور صریح، خلاف ضوابطِ میراث فرهنگی است و جالب آنکه این اقداماتِ غیرقانونی در سکوت خبری صورت گرفته است.
محمدعلی حضرتیها مدیرکل میراث فرهنگی استان قزوین گفت: آستانه پیغمبریه، مثل اکثرِ محوطههای آرامگاهی و مذهبی، یک بخشی از آن به محل دفن بزرگان، مشاهیر و افراد عادی شهر اختصاص دارد. سه تن از بزرگان تاریخ و فرهنگِ قزوین در دورهٔ قاجار، یعنی مرحوم شیخ احمد عزیزی؛ نماینده مجلس قزوین و از وعاظ مهم این شهر در اواخر قاجار و اوایل پهلوی، آخوند ملّاعلی طارمی و میرزا مسعود شیخالسلام نیز در این محل دفن هستند.
وی افزود: در این قسمت از آستانه که محل دفنِ این افراد است، در سال ۱۳۹۱ هیئت امنای آستان پیغمبریه، متأسفانه زیرزمینی را در سطح حیاط احداث کردهاند و این باعث شده تا منظر آستان پیغمبریه کاملاً از بین برود. آنها این زیرزمین را به منظور فعالیتهای آشپزی ساختهاند.
حضرتیها در پاسخ به این سؤال که میراث فرهنگی استان در قبال این مسئله، چه اقدامی را انجام داده، گفت: در آن زمان مدیریت میراث استان برعهدهٔ من نبود به همین دلیل اطلاع درستی ندارم. ولی حداقل میبایست میراث فرهنگی استان، در آن زمان از این مسئله، اعلام شکایت میکرد، ولی چنین کاری را نکرد. حال، این موضوع باعث شده که ایوان آستان هم دیگر کاربردی نداشته باشد، چون ایوان باید یک اختلاف سطحی با حیاط داشته باشد.
مدیرکل میراث فرهنگی استان قزوین ادامه داد: در ادامهٔ این روند، در روز ۲۸ صفر همین امسال، هیئت امنای آستان درهای سردابِ آستان (که این سه نفر مدفون هستند) را میبندند و بدون هماهنگی میراث فرهنگی اقدام به تخریب قبور این سه تن از مشاهیر قزوین میکند. بعد که علت را جویا شده بودیم، بحث توسعه را عنوان کرده بودند.
وی گفت: یکی از این مقابری که خراب کرده بودند، مقبرهٔ میرزا مسعود شیخالسلام بود که در دورهٔ قاجار بانیِ این بناست و آستانهٔ پیغمبریه در این زمان، به وسیلهٔ ایشان بازسازی میشود.
وی افزود: زمانی که ما مطلع شدیم و یگان حفاظت را به منطقه اعزام کردیم، آنها حتی به یگان حفاظت اجازهٔ ورود به محوطه را نداده بودند. ما شکایت را تنظیم کردیم و در نهایت با پیگیریهایی که انجام شد، الان سیستم قضایی به این پرونده ورود کرده است. ما ادلّه و مستندات را ارائه کردهایم و امیدواریم که این رسیدگی به گونهای ختم شود که از تخریبِ دیگر آثار تاریخی جلوگیری کند. مدتی پیگیریِ مناسبی صورت نمیگرفت ولی الان خوشبختانه این پرونده دوباره به جریان افتاده است.
حضرتیها در پایان گفت: کارشناسان به منطقه رفتهاند و هیئت امنا نیز احضار شدهاند، ولی هنوز دادگاه تشکیل نشده و پرونده هنوز در مرحله دادسراست. تخریب آثار تاریخی جزو جرایم کیفری است و یکی از خواستههای ما بهطور قطع، بازسازیِ سرداب به وضعیت سابق آن است.
قزوین محمد علی حضرتیها آستان پیغمبریه مدیر کل میراث فرهنگی استان قزوین پیامبران بنی اسرائیل
35