گزارش بیزینس مانیتور از پیر شدن جمعیت ایران تا ۲۰۵۰

تا سال 2050 جمعیت این کشور به 103.1 میلیون نفر خواهد رسید. در سال 2050 ایران ازنظر جمعیتی در جایگاه دوم منطقه پس از مصر قرار خواهد گرفت. انتظار می‌رود جمعیت ایران تا سال 2050 بالغ بر 19.1 میلیون نفر افزایش یابد و از 84 میلیون نفر در سال 2020 به 103.1 میلیون نفر در سال 2050 برسد. امید به زندگی نیز از 76.9 سال در سال 2020 به 81.9 سال در سال 2050 افزایش خواهد یافت.

روند تغییر جمعیت بزرگ‌سال

ایران بر اساس پیش‌بینی بلندمدت ما با پدیده پیری جمعیت روبه‌رو می‌شود. تا سال 2050 جمعیت مقرری‌بگیر ایران یعنی جمعیت بالای 65 سال به 20.8 میلیون نفر خواهد رسید که معادل 20.2 درصد از کل جمعیت ایران در این سال خواهد بود. جمعیت بالای 65 سال ایران در سال 2020 تنها 5.5 میلیون نفر معادل 6.6 درصد از کل جمعیت این کشور برآورد شده است. جمعیت افراد 65 ساله ایران در سال 2050 تقریباً نزدیک به جمعیت جوانان 20 تا 39 ساله در این سال خواهد بود. پیش‌بینی‌شده است جمعیت جوانان در سال 2050 به 27.2 میلیون نفر معادل 26.3 درصد از کل جمعیت ایران در این سال برسد. جمعیت جوان طی این سال‌ها کاهش فاحشی خواهد داشت. جوانان در سال 2020 جمعیت غالب را در ایران تشکیل می‌دهند و 34.6 درصد (29.1 میلیون نفر) از کل جمعیت ایران را در این سال به خود اختصاص داده‌اند. جمعیت میان‌سال ایران بزرگ‌ترین گروه در جامعه ایران خواهد شد و به 31 میلیون نفر معادل 30.1 درصد از کل جمعیت تا سال 2050 افزایش خواهد یافت. جمعیت میان‌سال ایران در سال 2020 بالغ بر 23.1 میلیون نفر معادل 27.5 درصد از کل جمعیت ایران برآورد شده است.

جمعیت، نوزاد، کودک و نوجوان

ما پیش‌بینی می‌کنیم با کاهش جمعیت زیر 20 سال ایران، جمعیت جوان این کشور نیز تدریجاً رو به کاهش بگذارد. این مسئله ناشی از افت آمار تولد در ایران است که از 1.5 میلیون نفر در سال 2020 به 1.25 میلیون نفر در سال 2050 خواهد رسید. کودکان بین 0 تا 4 سال بیشترین کاهش جمعیت را طی سال‌های 2020 تا 2050 تجربه خواهند کرد. جمعیت این گروه از 7.6 میلیون نفر در سال 2020 به 6.2 میلیون نفر در سال 2050 کاهش خواهد یافت.

تا سال 2050 کودکان بین 5 تا 9 سال 5.9 درصد از جمعیت ایران را شامل خواهند شد و به 6.1 میلیون نفر می‌رسند که این رقم کمتر از جمعیت 6.9 میلیون نفری این گروه در سال 2020 است. جمعیت کودکان 10 تا 14 ساله نیز از 6.2 میلیون نفر در سال 2020 به 5.9 میلیون نفر در سال 2050 خواهد رسید. سهم جمعیت این گروه از کل جمعیت ایران در سال 2020 بالغ بر 7.4 درصد بوده که این رقم در سال 2050 به 5.7 درصد کاهش خواهد یافت. این تغییرات نزولی در مورد نوجوانان 15 تا 19 ساله نیز دیده خواهد شد. سهم جمعیت نوجوانان ایرانی از کل جمعیت در سال 2020 بالغ بر 6.6 درصد (5.5 میلیون نفر) بوده که این رقم در سال 2050 به 5.7 درصد (5.9 میلیون نفر) کاهش می‌یابد.

سن متوسط

جمعیت ایران طی سال‌های 2015 تا 2050 از جوانی به سمت میان‌سالی حرکت می‌کند. سن متوسط جمعیت ایران در سال 2020 بالغ بر 32 سال است که این رقم در سال 2050 به 40.2 سال افزایش پیدا خواهد کرد. این تغییر ناشی از حرکت جمعیت به سمت پیری و کاهش تولدهاست.

شکاف شهری-روستایی

جمعیت شهری ایران از 63.7 میلیون نفر در سال 2020 به 88.6 میلیون نفر در سال 2050 می‌رسد که بدین ترتیب 24.9 میلیون نفر افزایش خواهد یافت. جمعیت ایران به شدت شهری شده هست به‌طوری‌که 75.9 درصد مردم در مناطق شهری زندگی می‌کنند. تا سال 2050 بر اساس پیش‌بینی ما سهم جمعیت شهری از کل جمعیت ایران به 86 درصد خواهد رسید. بر این اساس، جمعیت روستایی تنها 5.8 درصد از کل جمعیت کشور را شامل خواهد شد و به 14.5 میلیون نفر خواهد رسید. جمعیت روستایی ایران در سال 2020 بالغ بر 20.3 میلیون نفر برآورد شده است. ایران 6 شهر با جمعیت بالای 1 میلیون نفر دارد و 60 شهر نیز جمعیتی بین 100 هزار تا 1 میلیون نفر دارند. شهرهای مهم ایران عبارتند از تهران که پایتخت است، مشهد، اصفهان ، کرج و قم.

شکاف زن و مرد

جمعیت زن و مرد ایران در سال 2050 نسبتاً متعادل خواهد بود و فقط مردان اندکی بیشتر از زنان خواهند بود. در سال 2020 جمعیت مردان 42.4 میلیون نفر برآورد شده و انتظار می‌رود این رقم تا سال 2050 به 51.9 میلیون نفر افزایش یابد. جمعیت زنان نیز از 41.6 میلیون نفر در سال 2020 به 51.2 میلیون نفر در سال 2050 افزایش خواهد یافت. بر این اساس تفاوت چندان معناداری بین جمعیت زن و مرد در سال 2050 نخواهیم داشت.