چه نوع صبحانه‌ای می‌تواند به محافظت از قلب کمک کند؟
تحقیقات جدید نشان داده که در موضوع صبحانه، هم اندازۀ وعده‌ها و هم کیفیت تغذیه، نقش مهمی در حفظ سلامتی دارد؛ بویژه برای افراد مسنی که در معرض خطر بیماری‌های قلبی هستند.
پیش از این برخی از تحقیقات ثابت کرده بودند که میان نخوردن صبحانه و خطر متابولیک قلبی بالاتر، ارتباطاتی وجود دارد. به همین دلیل گروهی از پژوهشگران اسپانیایی در جریان تحقیق اخیر درصدد برآمدند حوزه‌ای را بررسی کنند که تاکنون مورد مطالعه قرار نگرفته بود؛ یعنی اینکه چگونه کالری دریافتی و کیفیت رژیم غذایی صبحانه می‌تواند به مرور زمان بر سلامت قلب و عروق تأثیر بگذارد.
کارلا الخاندارا پرز وگا، پژوهشگر بیمارستان «دل مر» بارسلون و مرکز «CIBER» برای چاقی و تغذیه می‌گوید: «ترویج عادات خوب برای داشتن یک صبحانه سالم می‌تواند به کاهش خطر سندرم متابولیک و دیگر بیماری‌های مزمن مرتبط با پیری کمک کند و در نتیجه کیفیت زندگی را بهبود بخشد.»
در این تحقیق که گزارش آن در مجله تغذیه، سلامت و پیری منتشر شده، بطور ویژه اثرات رژیم غذایی مدیترانه‌ای و سبک‌های زندگی بر سلامت قلب و عروق مطالعه شده است.
در جریان این تحقیق، وضعیت سلامت ۳۸۳ بزرگسال که بین ۵۵ تا ۷۵ سال داشتند، برای مدت ۳ سال مورد بررسی قرار گرفت.
همه شرکت‌کنندگان در این تحقیق، دارای سندرم متابولیک بودند که برخی از علائم آن عبارتند از فشار خون بالا، قند خون بالا، چربی اضافی بدن در اطراف کمر همچنین سطوح غیرطبیعی کلسترول که خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی حادتر، سکته مغزی و دیابت را افزایش می‌دهند.
پژوهشگران همچنین سبک زندگی این افراد برای کاهش وزن بر اساس رژیم غذایی مدیترانه‌ای را بررسی کردند.
آنها به مدت سه سال، عادات صبحانه و نشانگرهای سلامتی این افراد را دنبال کردند و درنهایت نکات جالبی را کشف کردند.
از جمله اینکه وضعیت سلامت افرادی که در وعده‌های صبحانه خود، غذاهایی با کالری بسیار کم (کمتر از ۲۰ درصد کالری روزانه خود) یا بیش از حد (بیش از ۳۰ درصد) می‌خورند، نسبت به افرادی که ۲۰ تا ۳۰ درصد از کالری روزانه خود را از طریق وعده غذایی صبحگاهی دریافت می‌کردند، بدتر بوده است.
در پایان دورۀ سه سالۀ مطالعه، تفاوت‌ها باز هم قابل توجه بود؛ زیرا در مقایسه با گروهی که «درست و متناسب غذا می‌خوردند»، شاخص توده بدنی (BMI) در شرکت‌کنندگانی که در وعده‌های صبحانه کالری خیلی کم یا زیادی دریافت می‌کردند، عدد بالاتری را نشان می‌داد و قطر دور کمر آنها نیز بیشتر بود.
همچنین آزمایش خون آنها حاکی از وجود سطوح بالاتری از تری گلیسیرید (نوعی چربی موجود در خون) و سطوح پایین‌تر «کلسترول خوب» در بدنشان بود.
اهمیت «کیفیت» صبحانه
اما «کمیت» تنها عامل مهم نبود. شرکت‌کنندگانی که صبحانه‌هایشان (صرف نظر از اندازه) کیفیت تغذیه‌ای پایینی داشت، وضعیت سلامتی بدتری داشتند.
آنها نیز اندازه‌های دور کمر بزرگ‌تری داشتند و پروفایل‌های چربی خون نامطلوبی را نشان می‌دادند. شگفت‌آورتر از همه اینکه عملکرد کلیه آنها نیز در مقایسه با کسانی که وعده‌های غذایی صبحگاهی متعادل‌تری می‌خوردند، پایین‌تر بود.
جالب توجه است که این مطالعه در حالی انجام شده که همه شرکت‌کنندگان آن، رژیم‌های مدیترانه‌ای را دنبال می‌کردند و سعی می‌کردند وزن خود را کاهش دهند.
به این ترتیب روشن شد که حتی در این الگوی غذایی به طور کلی سالم نیز «ترکیب صبحانه» تفاوت قابل توجهی را در نتایج سلامتی ایجاد می‌کند.
یک صبحانه «عالی» شامل چه موادی است؟
این تحقیق به کسانی که نمی‌دانند یک صبحانه ایده‌آل چیست، پیشنهاد می‌کند که ۲۰ تا ۳۰ درصد کالری روزانه خود را با خوردن صبحانه دریافت کنند. مثلا برای فردی که روزانه ۲۰۰۰ کالری غذا می‌خورد، این به معنای صبحانه‌ای بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ کالری است.
از نظر کیفیت نیز باید به وعده‌های غذایی متعادلی فکر کرد که حاوی غلات کامل، پروتئین‌های بدون چربی، چربی‌های سالم، میوه‌ها و سبزیجات هستند و در عین حال باید مصرف غذاهای فرآوری‌شده حاوی قندهای اشباع شده و چربی‌های ناسالم را محدود کرد.
به این ترتیب، اگرچه صبحانه مهمترین وعده غذایی در روز است، اما اینکه چه بخورید و چگونه آن را بخورید، مهم است و این مطالعه بار دیگر نشان داد که داشتن مقدار مناسبی از مواد غذایی با کیفیت بالا، یکی از کلیدهای سلامت متابولیک است.
